Metody rozmnażania roślin
Rozróżniamy dwa sposoby rozmnażania roślin: generatywne (z nasion) oraz wegetatywne, czyli z części pobieranych z roślin matecznych.
Rozmnażanie generatywne ma zalety i pewne wady, np. rośliny uzyskane z nasion słabiej rosną i kwitną, a także później osiągają pełnię rozwoju niż te z sadzonek, a szczególnie pochodzących z obficie kwitnących roślin matecznych. Rozmnażanie wegetatywne ma wiele zalet, np. jest bardzo łatwe i pozwala szybciej uzyskać dorosły okaz. Materiał rozmnożeniowy możemy pozyskać z roślin rosnących w domu bądź u znajomych, u których podoba nam się jakaś roślina, m.in. pelargonia o ciekawym ulistnieniu czy pięknej barwie kwiatów. Kwiaty uzyskane w ten sposób nie odbiegają wyglądem od rośliny matecznej, podczas gdy w przypadku siewu nasion nie zawsze możemy być tego pewni.
Bywa również i tak, że wiele roślin doniczkowych w naszych warunkach nie zawiązuje nasion i nowe egzemplarze możemy mieć tylko dzięki metodzie wegetatywnej.
Z zielnych sadzonek
Prostym sposobem jest rozmnażanie z sadzonek zielnych, ciętych z ulistnionych pędów tegorocznych lub zdrewniałych, pobieranych z pędów zeszłorocznych w okresie spoczynku zimowego roślin. Większość roślin doniczkowych rozmnażamy z sadzonek zielnych, które sporządzamy z wierzchołków dobrze rozwiniętych pędów.
Z sadzonek rozmnażamy m.in. takie rośliny, jak:
- zaślaz,
- pokrzywiec,
- allamanda (bliska krewna oleandra),
- koleus,
- trzmielina,
- wilczomlecz piękny,
- wilczomlecz lśniący (wierzchołek starszego pędu),
- fittonia,
- bluszcz,
- ketmia,
- hoja,
- hortensja,
- reo,
- pelargonie wielkokwiatowe,
- peperomia,
- ripsalidopsis.
Sadzonki powinny mieć 6–10 cm długości i 3–4 zdrowe liście. Najlepiej ucinać sadzonki tuż pod nasadą jednego lub pary liści, które później usuwamy. Miejsce cięcia powinno być zupełnie gładkie, dlatego najlepiej wykonać je ostrym nożem lub żyletką. Sadzonki z bocznych pędów, nieco zdrewniałych, dobrze jest odrywać z tzw. piętką, czyli częścią starszego pędu (łatwiej i szybciej się ukorzeniają). Wśród roślin, które rozmnażamy tym sposobem, jest np. cissus, cleyera, crossandra, cibora, difenbachia, eszeweria, wilczomlecz lśniący, fatsja japońska, fittonia fuksja, czyli ułanka, bluszcz, hoja, impatiens, jakobinia, jaśmin, oleander, pandan, passiflora, pelargonie rabatowe i bluszczolistne, pilea, pospornica, plectranthus, ołownik, reo, selenicereus wielkokwiatowy, frizea.
Tak przygotowane sadzonki umieszczamy w wilgotnym podłożu na głębokość 1–2 cm. W przypadku, gdy sadzonki są delikatne, najpierw patyczkiem zróbmy w podłożu otwór, w który wsuwamy sadzonkę. Sadzonki niektórych roślin, np. cibory czy fogowca, możemy zaraz po odcięciu włożyć do naczynia z wodą, zanurzając je na głębokość 2–3 cm. Po wypuszczeniu korzeni rośliny sadzimy do ziemi. Nie należy zbyt długo przetrzymywać roślin w wodzie, by nie zaczęły gnić. W pewnym stopniu gniciu zapobiega włożenie do wody kilku kawałków węgla drzewnego.
Prostą metodą jest również rozmnażanie z listka – tę metodę stosujemy, chcąc uzyskać nowe egzemplarze np. fiołka afrykańskiego, sępolii, peperomi.
Rozmnażanie begonii i sansewierii
Bardzo ciekawie rozmnaża się begonię z sadzonek liściowych: odcinamy liść z ogonkiem od pędu, na spodniej stronie liścia przecinamy w poprzek grubsze nerwy poniżej rozgałęzień, układamy liść dolną stroną na podłożu, przytwierdzając go haczykami, i przysypujemy skrócony ogonek liściowy wilgotnym piaskiem. Przykrywamy całość szybą i utrzymujemy dość wysoką temperaturę i wilgotność. Po pewnym czasie z miejsc nacięć od dolnej strony wyrastają korzenie, z górnej zaś części nadziemne młodych roślinek. Roślinki należy powoli hartować, zdjąć szybę i pozwolić jeszcze jakiś czas rosnąć. Gdy roślinki osiągną 5–7 cm wysokości, odcinamy je delikatnie od liścia matecznego i sadzimy do najmniejszych doniczek wypełnionych podłożem dla młodych roślin.
Inną rośliną o ciekawym sposobie rozmnażania jest znana nam wszystkim sansewieria, której liść tnie się w poprzek na odcinki 3-centymetrowe i umieszcza w podłożu. Niestety, jest to sposób dość ryzykowny, gdyż sadzonki liściowe mają tendencję do gnicia. Lepszy, bezpieczniejszy i skuteczniejszy będzie podział kłączy. Z korzeniowych i bocznych Wiele roślin doniczkowych wypuszcza odrosty korzeniowe lub boczne odrosty przyziemne, np. bromelie wytwarzają boczne pędy, z których otrzymuje się nowe rośliny. Rozwijają się szczególnie po kwitnieniu poprzedzającego pędu, który stopniowo powoli zamiera.
Odrosty korzeniowe w przypadku echmei wstęgowatej znajdujemy stosunkowo blisko rośliny matecznej. Dość szybko wypuszczają korzenie. Niewskazane jest ich odcinanie, zanim nie osiągną pewnej wielkości i liczby liści, stając się już małymi, samodzielnymi roślinami. Obcinamy je ostrym nożem lub nożycami do róż, przecinając zdrewniałą część łodygi, a więc w pobliżu rośliny matecznej. Przecięcie niezdrewniałej części łodygi powoduje przeważnie gnicie. W podobny sposób rozmnażamy takie rośliny, jak aspidistra, szparag ozdobny, cibora, bilbergia, echmea, soleirolia, anturium, skrzydłokwiat, niektóre paprocie, agawa, maranty (ich korzenie są bardzo delikatne).
Niektóre rośliny cebulowe, jak hipeastrum, amarylis, walotta, szczawiki czy lilie, wytwarzają w okresie wegetacji cebulki przybyszowe, które są doskonałym materiałem rozmnożeniowym. Oddzielamy je od rośliny matecznej podczas przesadzania i umieszczamy w doniczce ze świeżym podłożem.
Zdjęcia:Pixabay
