Podając pasze do woli, musimy jednak pamiętać, by bacznie obserwować ich wyjadanie i oceniać kondycję krów. Najbardziej zbilansowaną pod względem zawartości białka i energii paszą jest sianokiszonka z traw o zawartości suchej masy około 40% oraz siano. Kiszonka z kukurydzy jest bardzo dobrą paszą stosowaną w żywieniu bydła mięsnego, ale z uwagi na to, że zawiera dużo energii i mało białka, nie powinna być skarmiana do woli, gdyż łatwo możemy doprowadzić do zatuczenia, a ponadto dawka taka nie pokrywa zapotrzebowania na białko. Słomy zbóż pod względem zawartości składników pokarmowych stanowią małą wartość odżywczą, ale są jednak cennym dodatkiem w przypadku skarmiania pasz wodnistych np.: wywaru gorzelnianego czy wysłodków buraczanych. Zadawanie słomy ma przede wszystkim na celu zwiększenie pobrania suchej masy lub poprawy strukturalności dawki pokarmowej niż dostarczanie składników pokarmowych. W żywieniu najczęściej stosowana jest słoma jęczmienna (jest najbardziej miękka), ale również nieco twardsza od niej słoma owsiana oraz pszenna. Słoma jęczmienna wykazuje działanie lekko zatwardzające, stąd też najbardziej przydatna jest przy przechodzeniu z żywienia zimowego na letnie. Produkty uboczne przemysłu spożywczego, szczególnie wywar gorzelniany, ze względu na małą zawartość białka nie są zalecane w żywieniu krów i jałówek, jednak jako pasze tanie mogą być stosowane jako komponent dawki pokarmowej. Gdy żywienie krów opieramy na tych paszach, wówczas dawkę należy uzupełnić treściwą paszą wysokobiałkową np. śrutą rzepakową. Przy ich zakupie warto pamiętać, że śruta rzepakowa jest tańsza od śruty sojowej, jednak trzeba jej dostarczyć około 1,4 kg za każdy kilogram śruty sojowej.
Znacznie większe zawartości suchej masy posiadają wytłoki jabłeczne i młóto ok. 25%. Młóta, podobnie jak wywar zawierają białko o dobrej wartości biologicznej i małej podatności na rozkład w żwaczu. Młóto może pokryć zapotrzebowanie na białko pod koniec opasu nawet w 75%. Konieczny jest jednak udział w dawce zawierającej młóto dodatek paszy energetycznej. Może to być kiszonka z kukurydzy, a jeśli pasza treściwa to śruta zbożowa. Dawka młóta to 5 kg na 100 kg masy ciała.
Beata Dąbrowska
