StoryEditorPszenżyto

Pszenżyto jare – lista zalecanych odmian

16.02.2021., 09:02h
Pszenżyto jare można uprawiać w czystym siewie, w mieszankach zbożowych i zbożowo-strączkowych. Wiele odmian pszenżyta jarego ma cechy przewódek. Gatunek ten uprawia się przede wszystkim na pasze i głównie w woj. mazowieckim i pomorskim. To cenne zboże ze znaczną tolerancją na niskie pH gleby ma jednak dwa mankamenty – późno dojrzewa i ma skłonność do porastania ziarna w kłosie.

Lista odmian zalecanych pszenżyta jarego

W latach 2010–2013 nie zarejestrowano żadnej nowej odmiany, natomiast w latach 2014–2018 wpisano do Krajowego Rejestru pięć nowości, w 2019 r. trzy (Erwin, Odys i Santos), w 2020 r. dwie (Gucio i Impetus) i w tym roku jedną (Kompan). W sumie w Krajowym Rejestrze jest 16 odmian pszenżyta jarego. Listę Odmian Zalecanych do uprawy w poszczególnych województwach prezentujemy na mapie, a w tabeli najważniejsze cechy i odporność na choroby. Poniżej przypominamy opisową charakterystykę odmian z LOZ na 2021 r. (wg informacji COBORU).

Pszenżyto odmiany Hugo – odporne na rdzę żółtą i brunatną plamistą

Hugo to odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2018 r. o roślinach przeciętnej wysokości i dość małej odporności na wyleganie. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i septoriozę liści – średnia, na rdzę brunatną – dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania przeciętna. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Mamut – pszenżyto o dużej zawartości białka

Mamut to odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2016 r. o niskich roślinach, o dużej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów – dość duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i septoriozę plew – średnia. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania mała. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Hugo i Mamut to odmiany pszenżyta jarego najczęściej rekomendowane na Listach Odmian Zalecanych

  • Hugo i Mamut to odmiany pszenżyta jarego najczęściej rekomendowane na Listach Odmian Zalecanych

Odmiana pszenżyta Dublet ma dużą odporność na rdzę brunatną

Dublet jest odmianą wpisaną do Krajowego Rejestru w 2006 r. o średniej wysokości roślin i dość małej odporności na wyleganie. Plenność przy przeciętnym poziomie agrotechniki – bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną – duża, na septoriozę liści i plew – dość duża, na mączniaka, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła – przeciętna. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Ziarno o średniej odporności na porastanie w kłosie i przeciętnej liczbie opadania. Masa 1000 ziaren dość duża, gęstość w stanie zsypnym duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
 

Pszenżytu odmiany Mazur plonuje powyżej wzorca 

Mazur – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2014 r. o średniej wysokości roślin, o dużej odporności na wyleganie. Plenność dobra do bardzo dobrej. W badaniach COBORU w 2014 r. odmiana na poziomie agrotechniki a1 dała plon 111% wzorca, zaś na intensywnym poziomie agrotechniki a2 104% wzorca. Odporność odmiany na rdzę brunatną – duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę liści i fuzariozę kłosów – dość duża, na mączniaka prawdziwego i brunatną plamistość liści – średnia, na septoriozę plew – dość mała. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie w kłosie i liczba opadania średnia. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Milewo to pszenżyto o bardzo dobrej plenności

Milewo to odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2008 r. o dość wysokich roślinach i średniej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra przy przeciętnym i wysokim poziomie agrotechniki. Odporność na rdzę brunatną – duża, na mączniaka, septoriozę liści i choroby podstawy źdźbła – dość duża, na septoriozę plew i fuzariozę kłosów – przeciętna. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość wczesny. Ziarno o średniej odporności na porastanie w kłosie i przeciętnej liczbie opadania. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym średnie. Zawartość białka dość mała.
 

Odys to stosunkowa nowa odmiana pszenżyta 

Odys – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2019 r. o przeciętnej wysokości roślin i odporności na wyleganie. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na rdzę żółtą – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rynchosporiozę, brunatną plamistość liści, septoriozę liści i septoriozę plew – średnia. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna przeciętne, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie dość mała, liczba opadania przeciętna. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
 

Santos to odmiana pastewna pszenżyta jarego

Santos – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2019 r. o dość wysokich roślinach, o średniej odporności na wyleganie. Odmiana pastewna. Plenność dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na rdzę brunatną, rdzę żółtą, rynchosporiozę, brunatną plamistość liści, septoriozę liści i septoriozę plew – dość duża, na mączniaka prawdziwego – mała. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.


Sopot – pszenżyto o dużej odporności na wyleganie i bardzo dobrej plenności

Sopot – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2015 r. o niskich roślinach, o dużej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści i septoriozę plew – duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów – dość duża, na mączniaka prawdziwego – średnia. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna przeciętne, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.


Lp.

Odmiana

Plon w 2020 r. na a1 (wz.= 64,1dt z ha) w % wzorca

Plon w 2020 r. na  a2 (wz.= 70,2 dt z ha) w % wzorca

Choroby podstawy źdźbła (skala1-9°)

 

Mączniak prawdziwy – liście (skala1-9°)

 

Rdza brunatna (skala1-9°)

Rdza żółta (skala1-9°)

Brunatna plamistość liści (skala1-9°)

 

Rynchosporioza (skala1-9°)

Septorioza liści (skala1-9°)

 

Septorioza plew (skala1-9°)

 

Fuzarioza kłosów (skala1-9°)

 

Wysokość roślin (cm)

Wyleganie przed zbiorem (skala1-9°)

Porastanie ziarna w kłosach (skala1-9°

Tolerancja na zakwaszenie gleby (skala1-9°)

1

Hugo

97

98

7,3

7,7

7,5

8,6

8,1

7,9

7,1

7,4

8

98

6,5

5

5

2

Mamut

105

104

7,2

8,2

8,1

8,7

8

8

7,3

7,5

7,7

93

7,7

5

5

3

Dublet

95

95

7,4

7,7

7,5

8,2

8,2

8

7,2

7,4

8,2

101

6,1

5

5

4

Mazur

97

95

7,2

7,7

8,2

8,7

8,1

7,6

7,2

7,4

8,6

96

7,4

6

5

5

Milewo

-

-

8,1

7,8

7,6

6

8,1

7,7

6,9

7,2

7,4

105

6,7

6

5

6

Odys

97

98

7,1

7,9

8,4

8,6

8,2

7,9

7,3

7,2

8,2

100

7

4

5

7

Santos

98

98

7,1

7,1

8,4

8,6

8,2

8,2

7,5

7,8

8,2

103

7

5

5

8

Sopot

102

101

7,2

7,4

8

8,1

8,1

7,9

7,3

7,8

8,3

89

7,7

5

5

  • Tabela. Ważniejsze cechy odmian pszenżyta jarego znajdujących się na LOZ i ich odporność na wybrane choroby ( w skali 1-9°) wg porównywarki odmian COBORU 


Marek Kalinowski

Zdjęcia: Marek Kalinowski, Pixabay
 
Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
24. kwiecień 2024 19:47