Dzięki dotacjom do ras zachowawczych rolnicy mogą zarobić na hodowli owiec. Bez dopłat nie byłoby to takie oczywiste. A czym najlepiej karmić owce i na jakie rasy owiec warto postawić zakładając własną hodowlę?
Pozostało 0% artykułu. Więcej przeczytasz dzięki prenumeracie lub kupując dostęp.
Bez dopłat do ras zachowawczych hodowla owiec byłaby nieopłacalna?
Chociaż owce to zwierzęta niewymagające pod względem warunków środowiskowych i żywieniowych, to większość ras byłaby skazana na wyginięcie ze względu na brak opłacalności chowu. Dzięki programom wsparcia hodowli ras rodzimych udaje się ochronić stada przed wyginięciem, a rolnicy utrzymują owce na mięso i wełnę. Oczywiście te objęte dopłatami muszą spełniać wymogi stawiane poszczególnym rasom. Chodzi o to, by zachować zwierzęta w czystości rasy. Gdyby nie dopłaty do ras zachowawczych, większość hodowców owiec pewnie zlikwidowałaby stada. Na wełnie trudno zarobić, a eksport jagniąt też w ostatnich latach wyhamował. Produkcję owiec trudno jest unowocześnić i zmechanizować. Raczej wymaga pracy człowieka, ale od wiosny do późnej jesieni zwierzęta mogą korzystać z pastwiska. Owce bardzo dobrze wykorzystują wszystkie pasze i produkcja może odbywać się w systemie ekstensywnym.
Jakimi paszami najlepiej skarmiać owce?
r e k l a m a
W żywieniu wykorzystywane są przede wszystkim zboża, ale także kiszonka z kukurydzy, kiszonka z żyta, wysłodki buraczane, marchew lub owoce. To właśnie dzięki temu, że są karmione głównie paszami gospodarskimi, zbożem, a siano i pastwisko stanowią podstawę żywienia, uzyskuje się wysoką jakość jagnięciny. Na takim chowie ekstensywnym mięso osiąga wysokie walory. Paszę z zakupu dobrze jest podawać tylko jagniętom w czasie pierwszych tygodni odchowu przy matkach. Jagnięta przeznaczone do tuczu od masy ciała 20–30 kg powinny być karmione ziarnem owsa, najlepiej z domieszką jęczmienia oraz kukurydzy. Zimą owce żywione są przede wszystkim sianem oraz sianokiszonką, a matki na miesiąc przed wykotami także zbożem.
Jagnięta pozostają przy matkach około miesiąca
Przy wykotach maciorki potrzebują dużo spokoju. W tym czasie matki z młodymi są utrzymywane w pojedynczych kojcach. Po kilku dniach od porodu mogą być łączone w większe grupy wraz z młodymi. Jagnięta pozostają przy matkach około miesiąca. Później są odłączane i przechodzą na paszę treściwą. To, jak długo matki z młodymi przebywają oddzielnie, zależy od tego, jak szybko jagnięta radzą sobie samodzielnie i czy trzeba je ewentualnie dokarmiać preparatem mlekozastępczym.
r e k l a m a
Raz w roku odbywa się strzyżenie owiec przez profesjonalistę. Z każdej sztuki można uzyskać 3–4 kg wełny. Mięso jagnięce jest wyjątkowo smaczne. Szkoda, że tak mało popularne u nas w kraju. Większe hodowle nastawiają się przede wszystkim na eksport. Walory jagnięciny są doceniane w wielu krajach europejskich i tam głównie trafia nasza rodzima produkcja. Odbiorcami jagniąt są przede wszystkim Włosi.
Aby hodowcy zwierząt ras rodzimych mogli uczestniczyć w programie ochrony zasobów genetycznych i otrzymywać dopłaty, ich owce muszą być wpisane do ksiąg i mieć potwierdzoną licencję przez Instytut Zootechniki w Balicach koło Krakowa. Dopłaty przyznawane są co roku przez 5 lat.
Polska owca pogórza dobrze wykorzystuje pasze z pastwiska
Rasy owiec – menyros polski
Merynos polski w starym typie to owce o dobrej użytkowości wełnistej i mięsnej.Są to zwierzęta o silnym instynkcie stadnym i niedużych wymaganiach paszowych, przystosowane do chowu alkierzowego i pastwiskowo-alkierzowego. Charakteryzują się dobrymi cechami mięsnymi, a jagnięta przydatne są do tuczu, także intensywnego. Jest to rasa wcześnie dojrzewająca. Sezonowość jej rozrodu pozwala na regularną produkcję jagniąt przez cały rok.
Polska owca pogórza to rasa lokalna w typie mięsno-wełnistym wytworzona na terenie Pogórza Karpackiego i Przedgórza Sudeckiego. Są to owce dość duże o stosunkowo długim i szerokim tułowiu osadzonym na średnio wysokich nogach. Mają wełnę grubą i średnio grubą, a umaszczenie białe, chociaż dopuszczalne są ciemne i żółte odcienie na głowie, uszach i kończynach. Rasa mateczna, o dobrych cechach macierzyńskich, charakteryzująca się średnio wczesnym dojrzewaniem (dopuszczalne jest krycie w wieku 7 miesięcy) oraz plennością na poziomie 130%. W trakcie prac hodowlanych nabyła cechy, dzięki którym jest doskonale przystosowana do chowu w systemie ekstensywnym, gdyż dobrze wykorzystuje pastwisko.
Rasy owiec – wrzosówka
Wrzosówka to jedna z najstarszych ras rodzimych, bardzo odporna na trudne warunki środowiskowe i żywieniowe. Niegdyś była popularna w chowie ekstensywnym. Obecnie to rasa zachowawcza, objęta programem ochrony zasobów genetycznych. Owce mają długą i grubą okrywę, dlatego dobrze tolerują niskie temperatury i mogą korzystać z pastwiska przez cały rok. Są odporne na choroby i mało wymagające pod względem żywieniowym, nadają się więc do chowu amatorskiego i do gospodarstw ekologicznych. Użyteczność wrzosówek nie ogranicza się wyłącznie do produkcji mięsa, gdyż nadają się także do wypasu. Spadek pogłowia tej rasy spowodowany został głównie zainteresowaniem producentów wełną białą, co doprowadziło do wypierania wrzosówek z hodowli przez szlachetniejsze rasy owiec oraz jej krzyżowanie, głównie z trykami ras białych.
Owce wrzosówki są bardzo odporne na warunki środowiskowe
Rasy owiec – czarnogłówka
Czarnogłówka to rodzima rasa mięsna. Charakteryzuje się bardzo dobrym umięśnieniem, szybkim tempem wzrostu jagniąt i wysoką jakością tuszek. Ma umaszczenie białe, a głowę i kończyny koloru czarnego do brązowego z białym nalotem. Owce te dają znaczną ilość jednolitej wełny o dobrej gęstości. Dojrzewanie płciowe osiągają w wieku około 8–9 miesięcy. Plenność wynosi 120–140%. Nadają się do chowu ekstensywnego i intensywnego, w małych i dużych stadach.
Owca czarnogłówka to rodzima rasa mięsna
Rasy owiec z importu
Do ras mięsnych należą też pochodzące z importu owce île de france. Są to zwierzęta masywne o bardzo dobrze zaznaczonych cechach mięsnych. Dają wełnę typu merynosowego. Charakteryzują się umaszczeniem białym z dość często występującymi zażółceniami. Ich głowa jest szeroka, o prostym profilu i dużych, poziomo ustawionych uszach. Jest to owca wcześnie dojrzewająca, a jagnięta charakteryzują się szybkim tempem wzrostu.
Specyficzną rasą wielorogą pochodzącą z importu jest owca Jacoba. Zarówno tryki, jak i maciorki mają przeważnie dwie pary rogów. Jedna jest silniej rozwinięta i skierowana ku dołowi po bokach głowy, natomiast druga jest mniej okazała. U maciorek rogi są zazwyczaj słabiej rozwinięte. Są to owce o żywym temperamencie, duże, o srokatym umaszczeniu i biało-czarnej okrywie włosowej. Dostarczają mięsa i mleka.
