Jednym ze składników paszy, który decyduje o jej wartości pokarmowej jest białko i jego dostępność. Zależy ona nie tylko od rodzaju zastosowanych surowców, ale także od sposobu przygotowania paszy.
r e k l a m a
Uzyskanie optymalnego poziomu białka w paszy odpowiedniego dla danej grupy zwierząt wymaga zastosowania mieszanki, która ma wysoką zawartość tego składnika, najlepiej jak najbardziej strawnego. Nie tylko zawartość białka w danym surowcu powinna być czynnikiem przy jego wyborze, ale też jego wartość biologiczna. Mówi ona o tym, w jakim stopniu białko pochodzące z danego surowca może być wykorzystane przez zwierzę do budowy tkanek, czyli ile z pobranego białka pozostanie w organizmie.
Ważna jest także strawność białka. Obok białka ogólnego występuje bowiem białko strawne, które jest różnicą między składnikiem pobranym w paszy, a wydalonym w kale. W wypadku pasz przeznaczonych dla młodych świń powinna ona być wyższa niż 80%, zaś dla starszych 76%. W organizmie zwierzęcia w wyniku rozkładu białek powstają aminokwasy, które w jelicie cienkim zostają wchłonięte do krwi i trafiają do komórek ciała.
Niestrawione zaszkodzi
r e k l a m a
Fermentacja bakteryjna zachodzi głównie w jelicie grubym i wpływa na mikroflorę jelitową. Wpływ mają na nią głównie węglowodany obecne w paszy, które nie zostały strawione i wchłonięte w jelicie cienkim. Jak na zdrowie świń wpływa fermentacja bakteryjna białka paszowego, które również nie zostało strawione i wchłonięte w jelicie cienkim i dociera do jelita grubego, jest mniej znane. Pasze o wysokim poziomie białka powodują jednak zwykle zaburzenia funkcji jelit i biegunki. Niestrawione białko stanowi ważny substrat dla procesów fermentacyjnych zachodzących w jelicie grubym. Ilość fermentowalnego białka zależy od takich czynników jak poziom białka w paszy, jego strawność, interakcja z innymi składnikami mieszanki lub z czynnikami antyżywieniowymi oraz wydzielanie endogennych białek w świetle jelita. Istnieje wiele różnych gatunków bakterii o dużej zdolności do fermentowania niestrawionego białka, bytujących w końcówce układu trawiennego, takich jak Escherichia coli, Klebsiella spp., Campylobacter spp., Streptococcus spp., Clostridium perfringens, Clostridium difficile i Bacteroides fragilis.
Niewłaściwe bilansowanie białka w paszach nie tylko zmniejsza dostępność aminokwasów dla wzrostu i rozwoju świń, ale także prowadzi do zaburzeń równowagi jelitowej i w konsekwencji do uszkodzenia nabłonka. Stosuje się różne strategie, zarówno na poziomie żywieniowym (obniżenie poziomu białka ogólnego w paszy i suplementacja aminokwasami), jak i antybiotykoterapię w celu zapobiegania lub łagodzenia problemów wynikających z fermentacji białkowej, zwłaszcza u młodych zwierząt. Chociaż pozytywny wpływ zmniejszenia poziomu białka w dawkach dla świń jest dobrze znany, ostatnie badania wykazały możliwy negatywny wpływ wczesnego stosowania antybiotyków w paszy dla trzody chlewnej. Badanie wykazało, że znacząco zmniejsza ono niektóre korzystne populacje bakterii, takie jak pałeczki kwasu mlekowego w pierwszym okresie tuczu i gatunki Clostridium wytwarzające maślan nawet w całym tuczu u zwierząt karmionych normalnym poziomem białka. Ponadto podawanie antybiotyków w paszy we wczesnym okresie życia zwiększa wytwarzanie pewnych metabolitów fermentacji proteolitycznej w późniejszym wieku, co może zwiększyć ryzyko chorób jelitowych lub zaburzyć wzrost świń.
Zabiegi takie jak granulowanie czy ekstruzja zwiększają wartość odżywczą pasz i poprawiają strawność składników pokarmowych
Biorąc pod uwagę rosnące ograniczenia stosowania antybiotyków z pewnością strategie pochodzenia żywieniowego zapobiegające dysfunkcjom przewodu pokarmowego nabierają coraz większego znaczenia. Wymagają one połączenia ze sobą stosowania niskiego poziomu białka w paszy z wysoko strawnymi jego źródłami i niektórymi probiotykami, ponieważ oprócz regulacji mikroflory jelitowej, syntetyzują i wydzielają enzymy trawienne, które zwiększają strawność białek w diecie.
Temperatura i ciśnienie
Stopień wykorzystania nie tylko białka, ale także tłuszczu, węglowodanów, włókna oraz składników mineralnych i witamin zależy zarówno od składu mieszanki, wieku zwierząt jak i sposobu obróbki paszy. Jednym z najprostszych zabiegów poprawiających strawność pasz, a przez to wpływających na lepsze ich wykorzystanie, jest śrutowanie polegające na zniszczeniu twardej włóknistej okrywy nasiennej i rozdrobnieniu ziarna w celu zapewnienia dobrej dostępności składników pokarmowych. Najczęściej popełnianym błędem jest zbyt drobne śrutowanie powodujące powstanie paszy o strukturze mąki. Przyczynia się to do skrócenia kosmków jelitowych, a także powstawania owrzodzeń śluzówki żołądka i jelit, co pogarsza funkcje przewodu pokarmowego.
Do przemysłowych metod należy natomiast ekstruzja, która polega na sprężaniu surowców, co podnosi ciśnienie i temperaturę, a tym samym powoduje zwiększenie strawności skrobi, zniszczenie inhibitorów trypsyny oraz drobnoustrojów w paszy. Kolejnym jest proces granulacji pasz, który polega na działaniu temperatury i ciśnienia, w wyniku czego następuje poprawa strawności węglowodanów, zniszczenie drobnoustrojów oraz niektórych czynników antyżywieniowych. Granulacja zapobiega rozwarstwianiu składników paszy oraz istotnie zmniejsza jej pylenie.
Granulowanie zwiększa strawność energii i składników pokarmowych, a obróbka hydrotermiczna powoduje polepszenie wydajności produkcyjnej zarówno u prosiąt, jak i w tuczu. W przypadku świń współczynnik strawności energii waha się między 70 a 90%. Ta różnica wynika z obecności włókna surowego w mieszankach paszowych, a im więcej włókna, tym mniejsza strawność energii. Hydrotermiczne przetwarzanie pasz dla trzody chlewnej powoduje poprawę strawności energii i składników odżywczych. Uważa się, że proces granulowania zwiększa strawność energii średnio o 1%, chociaż poprawa może być większa, w zależności od właściwości chemicznych i fizycznych (wielkość cząstek) w paszy. Granulowanie w porównaniu z paszami w postaci śruty poprawia współczynnik wykorzystania paszy o 4 do 12%.
Gdy za dużo włókna
Ten produkt może Ciebie zainteresować
Tabliczka ostrzegawcza – Nie wchodź! Program Ochrony Zdrowia (świnie)
Inne pozytywne efekty to zwiększone pobranie mieszanki, zwłaszcza przez prosięta, oraz zmniejszenie strat paszy. Obróbka hydrotermiczna poprawia też strawność skrobi w jelicie u świń w porównaniu do pasz śrutowanych, a także zwiększa strawność niektórych aminokwasów w jelicie krętym, takich jak lizyna, arginina, izoleucyna i treonina. W przypadku lizyny poprawa była lepsza w diecie ekspandowanej i ekstrudowanej niż tylko w przypadku granulowania.
Nadmierna obróbka cieplna może jednak powodować reakcję Maillarda między grupą aminową aminokwasów a grupą karbonylową cukrów redukujących, co zmniejsza dostępność i strawność aminokwasów. Podobnie ogrzewanie, a następnie szybkie chłodzenie może również zmniejszyć strawność skrobi, a tym samym wartość energetyczną paszy.
Przetwarzanie hydrotermalne poprawia strawność skrobi i większości niezbędnych aminokwasów, bez znaczących różnic między granulowaniem a ekstruzją. Natomiast negatywne skutki wysokiej zawartości włókna surowego we wszystkich rodzajach mieszanek dla trzody chlewnej najbardziej można zmniejszyć dzięki procesowi granulacji, dodatkowo zwiększając wykorzystanie energii po wcześniejszej ekstruzji surowców. Samo granulowanie poprawia strawność energii w dawkach opartych zwłaszcza na kukurydzy, śrucie sojowej i suszonym wywarze kukurydzianym (DDGS) o niskim lub średnim poziomie włókna, a wykorzystanie wysokiej zawartości włókna jest możliwe, jeśli pasze są poddawane bardziej intensywnym zabiegom, czyli połączeniu ekstruzji oraz granulacji.
Dominika Stancelewska
fot. Dominika Stancelewska
Widziałeś już nasze video "Pod Krasnymstawem rolnikowi uciekł ciągnik rolniczy Ursus z przyczepą"?
Skrollując treść naszego Serwisu, zamykając okno tego komunikatu (X), klikając na elementy strony poza tym komunikatem bez zmian ustawień w zakresie prywatności, zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych przez Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. (dalej PWR/my) i Zaufanych Partnerów do celów marketingowych, w szczególności na potrzeby wyświetlania reklam dopasowanych do Twoich zainteresowań i preferencji w serwisach PWR i w Internecie. Pamiętaj, że wyrażenie zgody jest dobrowolne a wyrażoną zgodę możesz w każdej chwili cofnąć. Dowiedz się więcej lub zdecyduj o zgodzie.
Nasz cel to dostarczanie interesujących Ciebie treści, również przez dopasowane do Twoich zainteresowań reklamy. Twoja zgoda na wykorzystanie plików cookies i podobnych technologii w Twojej przeglądarce umożliwi nam dostosowanie przekazu do Twoich preferencji. Pozwoli ograniczyć ilość prezentowanych reklam Brak zmian ustawień przeglądarki jest Twoją zgodą na zapis plików cookies i podobnych technologii w Twoim urządzeniu końcowym i wykorzystanie zapisanych w nich informacji. Ustawienia przeglądarki w zakresie cookies możesz zawsze zmienić (szczegóły w Polityce Prywatności).
✕
Drogi Użytkowniku!
Przez dalsze Aktywne korzystanie z Serwisu, bez zmian ustawień przeglądarki, oznacza, że zgodziłeś się na przechowywanie w Twojej przeglądarce plików cookies i na przetwarzanie gromadzonych dzięki nim danych osobowych przez Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. i naszych Zaufanych Partnerów. Dowiedz się więcej lub wycofaj zgody
✕
Na co wyrażasz zgodę?
Przechodząc do serwisu poprzez: scrollowanie treści poza wyświetlanym u dołu strony komunikatem, klikanie w linki prowadzące do elementów serwisu, a także przez zamknięcie okna informacyjnego dotyczącego cookies i przetwarzania danych zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych przez PWR Sp. z o.o. i jej zaufanych partnerów w celach marketingowych, w tym na potrzeby wyświetlania reklam targetowanych, czyli dopasowanych do twoich zainteresowań.
O konieczności podjęcia decyzji dotyczących przetwarzania przez PWR i Zaufanych Partnerów Twoich danych i sposobach wyrażenia lub niewyrażenia zgody na ich przetwarzanie a także o użyciu plików Cookies i podobnych technologii w celu dopasowywać reklamy do Twoich zainteresowań i prowadzenia analityki stron naszych serwisów informujemy Cię u dołu stron na naszych serwisach do momentu podjęcia przez Ciebie decyzji dotyczących tych rozwiązań.
Brak wyrażonych zgód może skutkować większą liczbą reklam, wyświetlanych losowo, bez odniesienia do Twoich zainteresowań. Więcej informacji o plikach Cookies i podobnych technologiach oraz celach ich wykorzystania znajduje się Polityce Prywatności.
Podmioty odpowiadające za przetwarzanie Twoich danych to:
Administrator Danych, czyli Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. (PWR) z siedzibą w Poznaniu przy ul. Metalowej 5 oraz nasi Zaufani Partnerzy, z którymi współpracujemy realizując nasze cele analityczne i marketingowe.
Jakie dane przetwarzamy?
Do danych tych należą: adres IP, adres URL żądania, nazwa domeny, identyfikator urządzenia, mobilny identyfikator reklamowy, typ przeglądarki, język przeglądarki, liczba kliknięć, ilość czasu spędzonego na poszczególnych stronach, data i godzina korzystania z Serwisu, typ i wersja systemu operacyjnego, rozdzielczość ekranu, dane zbierane w dziennikach serwera, a także inne podobne informacje.
Podstawy przetwarzania tych danych
a/ uzasadniony interes PWR, jakim jest prowadzenie działań marketingu własnego i podmiotów trzecich współpracujących z PWR, w tym dopasowywanie treści i reklam do Twoich zainteresowań, przeprowadzanie analiz dotyczących ruchu na stronach serwisu i ich funkcjonalności, a także zapewnienie bezpieczeństwa usług, możliwości dochodzenia praw i roszczeń, b/ wyrażona zgoda – na realizację działań marketingowych PWR i jej Zaufanych Partnerów-reklamodawców, polegających na dopasowaniu treści i reklam do Twoich zainteresowań
Prawa, z jakich możesz skorzystać w związku z przetwarzaniem Twoich danych to:
Prawo wycofania w dowolnym momencie udzielonej zgody na przetwarzanie danych osobowych. Wycofanie zgody nie ma wpływu na legalność działań w okresie, gdy zgoda była wyrażona. Prawo dostępu do własnych danych, do ich sprostowania, usuwania, prawo do przenoszenia danych, wyrażenia sprzeciwu, prawa do ograniczenia przetwarzania, a także z prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych. (Szczegóły dostępne w Polityce Prywatności)
Dzięki Twojej zgodzie na przetwarzanie Twoich danych w celu targetowania przez PWR i Zaufanych Partnerów treści i reklam będziemy mogli ograniczyć ilość wyświetlanych reklam i prezentować Tobie tylko te, którymi możesz być zainteresowany. Takich wyborów musisz dokonać oddzielnie dla każdego urządzenia lub przeglądarki internetowej, z których korzystasz
Brak Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych w celu targetowania przez PWR i Zaufanych Partnerów treści i reklam nie daje nam możliwości ograniczenia treści i reklam do tych, które mogą Cię zainteresować. Reklamy nadal będą widoczne, będą wyświetlane losowo – bez uwzględniania Twoich zainteresowań. Rozwiązania techniczne uniemożliwiające w niektórych przeglądarkach zainstalowanie tzw. cookies trzeciorzędowego blokuje nam skuteczne wyłączenie dopasowywania reklam we wszystkich naszych serwisach. Najlepiej wyłącz dopasowywania reklam w każdym z naszych serwisów niezależnie. Jeśli korzystasz z różnych urządzeń i/lub przeglądarek, pamiętaj, że wyłączenie możliwości dopasowywania reklam w wybranej przeglądarce lub urządzeniu jest skuteczne tylko na nim. Dlatego takich wyborów musisz dokonać oddzielnie dla każdego urządzenia lub przeglądarki internetowej.
Zgoda/wycofanie zgody
1. W każdej chwili można wycofać zgodę na instalowanie cookies i podobnych technologii. Można to zrobić poprzez zmianę ustawień przeglądarki.
2. Aby wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych do celów marketingowych w szczególności związanych z wyświetlaniem reklam targetowanych, należy skorzystać z poniższej opcji i w zależności od wyboru zaznaczyć (zgoda) lub odznaczyć (brak zgody) checkbox.