Na jakich zasadach można otrzymać emeryturę z ZUS i KRUS?

Czy możliwe jest otrzymanie emerytury z KRUS i ZUS?

Nie jest to możliwe. Zgodnie z art. 19 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

• osiągnął wiek emerytalny (kobieta 60 lat, mężczyzna 65 lat);
• podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat.

Co wlicza się do okresów ubezpieczenia?

Do okresów tego ubezpieczenia wymaganych zalicza się też okresy:

• podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983–1990;
• prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.

Pana mama nie pracowała jednak w gospodarstwie do 1993 r., więc nie może uzupełnić wymaganego okresu ubezpieczenia rolniczego. Prawo do emerytury rolniczej może zatem nabyć tylko wówczas, jeżeli jeszcze przez 3 lata będzie objęta ubezpieczeniem w KRUS jako domownik.

Wybór takiego rozwiązania oznacza, że mama nie będzie mogła też przejść do tego czasu na emeryturę z ZUS. Osoba uprawniona do renty lub emerytury nie może bowiem, w myśl art. 16 ust. 3 wymienionej ustawy, podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników. Dopiero zatem po upływie tych 3 lat niezbędnych do uzupełnienia 25-letniego okresu ubezpieczenia w KRUS mogłaby otrzymać dwie emerytury: rolniczą i pracowniczą.

Jeżeli mama Pana chciałaby już teraz przejść na emeryturę z ZUS, to składki płacone do KRUS całkowicie jej nie przepadną. Co do zasady, okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i pracy w gospodarstwie rolnym przed 1 stycznia 1983 r. są uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury z ZUS i obliczaniu jej wysokości, ale tylko wtedy, gdy pracowniczy staż pracy jest krótszy od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Mama Pana ma wystarczająco długi okres zatrudnienia, więc doliczenie lat ubezpieczenia w KRUS faktycznie nie jest możliwe.

Kiedy emerytura ZUS wzrasta o świadczenia za okres opłacania składem na ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników?

Jednak w myśl art. 56 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczenia Społecznego, jeżeli przy ustalaniu prawa do emerytury z ZUS nie wykorzystano okresów pracy w rolnictwie, emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. Ustala się je według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej, czyli po 1% najniższej emerytury za każdy rok podlegania temu ubezpieczeniu. Zwiększenie to przyznaje się na wniosek zainteresowanego. ZUS z urzędu go nie uwzględni.

Alicja Moroz
fot. Pixabay