Dlaczego warto hodować krowy rasy jersey?

Polskie mleko Polskie mleko

Data publikacji 05.12.2020r.

Jak mówi wielu hodowców tej rasy, jerseye mają tylko jedną wadę – są bardzo uparte. Charakterność tę rekompensuje jednak szereg zalet: długowieczność, inteligencja, dobra zdrowotność i mleczność.

Z artykułu dowiesz się:

Jakie są główne zalety krów razy jersey?
Skąd pochodzi rasa i gdzie jest ich najwięcej?
Czym charakteryzuje się mleko od jerseyek?

Skąd pochodzi i jaka jest rasa jersey?

Pomimo że w kraju niewiele jest – bo tylko 414 – stad objętych oceną użytkowości mlecznej, w których utrzymuje się jerseyki, to jej hodowcy zgodnie podkreślają, że ta rasa spełni oczekiwania wszystkich, dla których wysoka wydajność nie jest priorytetem samym w sobie.

r e k l a m a

Rasa jersey pochodzi z angielskiej wyspy o tej samej nazwie, położonej na kanale La Manche. Obecnie należy do najbardziej ujednoliconych genetycznie ras bydła na świecie, a to za sprawą zakazu sprowadzania innych ras bydła na wyspę od przeszło 200 lat. Oznacza to, że od ponad 200 lat hodowcy używają w swej pracy tego samego genomu, a rasa ta ciągle wykazuje postęp hodowlany. Największą populację rasy jersey posiadają USA i Dania.

Jerseyki to rasa mleczna, o delikatnej, szlachetnej budowie, cienkokoścista. Na szczególną uwagę zasługuje harmonijna budowa wymienia, które ma dużą powierzchnię zawieszenia pomiędzy tylnymi kończynami oraz wyrównane strzyki. Rasa ta cechuje się także szeroką gamą umaszczenia: od jasnocielistego do ciemnobrunatnego, czasami z białymi łatami na dolnej części tułowia. Znakiem rozpoznawczym rasy jest jasna obwódka wokół śluzawicy i często ciemna pręga wzdłuż grzbietu. Masa ciała dorosłych krów wynosi około 350–400 kg, natomiast buhajów 650–700 kg.

Uparte, wydajne i odporne na choroby

Uznani hodowcy tej rasy w kraju są zgodni, a potwierdzają to wyniki z oceny wartości użytkowej, że krowy rasy jersey są bardzo wydajne oraz odporne na choroby. Wydajność jest oczywiście mniejsza niż u rasy hf, ale za to parametrów mleka hodowcy hf-ów mogą z całą pewnością pozazdrościć. W 2019 roku, dla krów tej rasy wydajność wyniosła średnio w kraju 6497 kg mleka, przy średniej zawartości tłuszczu 5,12% (333 kg) oraz białka na poziomie 3,86% (251 kg). Najlepsze obory mogą pochwalić się jednak znacznie wyższymi wynikami. I tak, w ubiegłym roku najwyższą w kraju wydajnością, wśród stad rasy jersey uzyskała SK Michałów sp. z o.o. z woj. świętokrzyskiego. Od każdej ze 130 utrzymywanych tutaj sztuk uzyskuje się przeciętnie 8448 kg mleka o 5,18% zawartości tłuszczu i 3,99% białka. Na drugim miejscu uplasowała się SK „Iwno” sp. z o.o. z woj. wielkopolskiego, gdzie średnia wydajność od sztuki wyniosła 6706 kg mleka o 5,17% zawartości tłuszczu i 3,87 % białka. Mleko jerseyów jest kremowożółte, obok wysokiej zawartości tłuszczu i białka, bogate w karoten, witaminę A i sole mineralne. Ciekawostką jest, iż mleko tych małych krówek zawiera również o 15–20% więcej wapnia i składników odżywczych niż mleko innych ras.

r e k l a m a

Bydło tej rasy jest znacznie lżejsze niż rasa hf, posiada ciemną pigmentację racic, dlatego, tak powszechnie obecnie problemy z racicami, są w stadach jerseyek zdecydowanie mniejsze. Krowy są też mniej podatne na zapalenia gruczołu mlekowego, a i choroby metaboliczne występują u nich rzadziej.

Jerseyki są w stanie wyprodukować w laktacji ponad 17 razy więcej mleka niż wynosi ich masa ciała

Jersey to rasa wcześnie dojrzewająca, jałówki manifestują pierwszą ruję w wieku 10 miesięcy, a nierzadko wcześniej

Bezproblemowe wycielenia

Niezwykle ważną kwestią w hodowli bydła mlecznego jest rozród. Jerseyki cielą się bezproblemowo, a z porodem czekają nawet, aż w oborze nikogo już nie będzie, wtedy cielą się najchętniej. Ciąże bliźniacze zdarzają się niezwykle rzadko. Kiedy u danej sztuki wystąpią problemy ze skutecznym zacieleniem, wówczas można zastosować krzyżowanie z buhajem hf (dającym małe potomstwo). Hodowcy indywidualni stosują zazwyczaj kojarzenia odwrotne. Mieszańce pochodzące z krzyżowania matki jerseyki i ojca hf są zazwyczaj czarne, z charakterystycznymi białymi plamkami przy koronce (nad racicą), a w ich budowie można zawsze doszukać się cech pokrojowych jerseya. Sztuki takie – jak potwierdzają hodowcy – nigdy nie kuleją, co jest najlepszym dowodem na to, że jersey poprawia nogi, dodaje zdrowia i co ważne, daje również bardzo dobrze podwieszone wymię, o poprawnej budowie, dostosowane do automatycznego doju.