Jak przez dobre żywienie krów wpływać na kondycję ich racic?

Jakie są powody powstawania kulawizn u krów?

Wśród najważniejszych czynników powstawania kulawizn wymienia się wysoką wydajność mleczną i intensywne żywienie, a także błędy żywieniowe. Oczywiście nie są one jedynymi, bowiem wpływ na zdrowotność racic mają także błędy środowiskowe, w tym zbyt śliskie posadzki czy podłoże uszkadzające podeszwę, ostre krawędzie na drogach przepędowych, wilgoć i zła korekcja racic lub jej całkowity brak. Przyczyną kulawizn może być równie za długi czas spędzany na hali udojowej i za krótki okres aklimatyzacji jałówek do posadzek betonowych, szczególnie gdy odchowywane były na pastwisku, czy też głębokiej ściółce.

Kiedy rolnik może spodziewać się problemów z racicami w swoim stadzie krów?

Większość problemów z kulawiznami rozpoczyna się w 2 i 3 miesiącu laktacji, co jednoznacznie sugeruje, że wiąże się to z zaburzeniami okresu okołoporodowego. Wysoka wydajność mleczna, która wymaga specyficznej regulacji hormonalnej utrudnia tworzenie się rogu racicowego, również zmiany hormonalne wynikające z porodu i rozpoczęcia laktacji w tym procesie przeszkadzają. W każdym litrze wyprodukowanego mleka, a wcześniej siary, krowa traci bardzo dużo składników mineralnych i witamin, ich poziom w organizmie musi być uzupełniony zgodnie z zapotrzebowaniem zwierzęcia.

Najistotniejszym warunkiem zdrowia racic jest prawidłowe żywienie krów

W okresie okołoporodowym bardzo prawdopodobne są także niedobory glukozy, które wynikają ze słabego pobrania paszy. Brak glukozy oznacza mniejsze wydzielanie insuliny oraz insulinooporność komórek naskórka. Komórki pobierają wówczas z krwi mniej glukozy i aminokwasów do syntezy białka rogu racicowego. Niedobory mogą wynikać z jednej strony ze zbyt ubogiej dawki, gdy oszczędzamy na dodatkach mineralno-witaminowych czy paszach białkowych lub stosujemy je nieumiejętnie, a z drugiej, z braku apetytu po porodzie. Gdy krowa nie pobiera paszy, nie pobiera też składników mineralnych i witamin. Tak więc najistotniejszym warunkiem zdrowia racic jest prawidłowe żywienie.

• Faktyczną przyczyną problemów z racicami nie jest wyoka wydajność,ale przede wszystkim brak pokrycia wysokiego zapotrzebowania krowy na składniki pokramowe

Trzeba też pamiętać, że w okresie okołoporodowym krowy żywione są najbardziej intensywnie, co stwarza ryzyko subklinicznej kwasicy żwacza. Statystki pokazują, że krowy chorują na nią najczęściej w okresie najwyższej produkcji mleka, czyli w 2 i 3 miesiącu laktacji, co pokrywa się z częstotliwością chorób racic. Ta zbieżność nie jest przypadkowa, bo subkliniczna kwasica żwacza jest najważniejszą przyczyną ochwatu bydła, czyli najpowszechniejszej choroby racic wysoko wydajnych krów. Szacuje się, że około 75% chorób racic i związanych z nimi powikłaniami ma podłoże ochwatowe.

Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska