StoryEditorBuraki pastewne

Burak pastewny na paszę - nawożenie, uprawa, odmiany

31.03.2019., 09:03h
Rośliną, którą w ostatnich latach ponownie zainteresowali się rolnicy jest burak pastewny. O przypomnienie agrotechniki pastewnego buraka proszą nasi Czytelnicy i dziś przedstawiamy najważniejsze informacje. Na wstępie dodam, że o szczegóły w tym zakresie warto pytać u źródła, tj. w Spółce Małopolska Hodowla Roślin.

Burakowi pastewnemu wystarczy V klasa

Burak pastewny najlepiej plonuje w rejonach o wysokiej sumie opadów atmosferycznych (plony ponad 1000 q/ha nie są rzadkością), ale bardzo dobrze rośnie na słabych glebach, nawet V klasy. Musi to być jednak gleba o głębokim podglebiu i słabo przepuszczalnym podłożu. Dobrym przedplonem są rośliny zbożowe oraz ziemniaki. Buraki pastewne, tak jak cukrowe, powinny rozpoczynać płodozmian i być uprawione na oborniku. Nawożenie fosforem i potasem powinno być wykonane – podobnie jak pod buraki cukrowe – jesienią, w ilości 80–120 kg P2O5kg/ha i 150–200 kg/ha K2O. Azot w ilości 100–150 N/ha rozsiewamy wiosną – 2/3 dawki przedsiewnie i 1/3 dawki pogłównie, najpóźniej do połowy czerwca.

Uprawki przedsiewne wykonujemy jak pod buraki cukrowe na głębokość do 6 cm, najlepiej jednym przejazdem agregatu uprawowego. Na hektar, optymalnie w II dekadzie kwietnia, wysiewamy jedną jednostkę siewną nasion, czyli 100 tys. szt., na głębokość 2–3 cm. To zapewni optymalną obsadę 70–85 tys. roślin na hektarze po wschodach. Oczywiście dotyczy to nasion odmian jednokiełkowych i otoczkowanych, bo trzeba dodać, że są też nasiona wielokiełkowe.

Można osiągnąć 120 t/ha buraka pastewnego

Buraki pastewne wymagają takich samych zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych, jak buraki cukrowe. Dlatego np. w razie odchwaszczania warto sięgnąć po sprawdzone preparaty w burakach cukrowych, które są także zarejestrowane do ochrony buraków pastewnych. Ponieważ burak pastewny odznacza się dużą wrażliwością na jesienne przymrozki, jego zbiór należy przeprowadzić w terminie wcześniejszym niż buraka cukrowego, tj. w pierwszej połowie października. Zebrane korzenie trzeba chronić zarówno przed przemarznięciem, jak i przed przegrzaniem – to jest główny i jedyny minus buraka pastewnego. 

Nowe odmiany buraków pastewnych o kształcie owalnym po wcześniejszym ogłowieniu liści, można bez przeszkód zbierać np. kombajnem ziemniaczanym. Niestety, odmiany o korzeniu walcowatym, rosnące w 60% nad ziemią, lepiej zbierać ręcznie. Korzenie buraków pastewnych zawierają od 11 do 15% suchej masy. Plony korzeni praktycznie wszystkich zarejestrowanych odmian w doświadczeniach COBORU przekraczają 1000 q/ha. W dobrym roku można zebrać nawet 1200 q/korzeni z ha, co po przeliczeniu daje plon suchej masy ponad 160 q/ha. 

Jedno- i wielokiełkowe. Co charakteryzuje odmiany buraka pastewnego?

W Krajowym Rejestrze jest wpisanych 18 odmian buraka pastewnego. Są to w kolejności alfabetycznej: Brick, Centurion, Cyklamen, Feldherr, Krakus Bis, Krezus, Kyros, Rekord Poly, Rekord Poly Bis, Solidar, Solidar Bis, Syriusz, Syriusz Bis, Troya, Ursus Poly, Ursus Poly Bis, Zentaur Poly i Zentaur Poly Bis.

Odmiany różnią się barwą (białe, żółte, żółtopomarańczowe, czerwone) i kształtem korzeni (jajowate, stożkowate, walcowatostożkowate i walcowate). Różnią się też istotną cechą dla zbioru – zagłębieniem korzeni w ziemi. Im mniej są zagłębione, tym trudniej zmechanizować ich zbiór. To cecha odmianowa i w tym zakresie występują spore różnice. By ułatwić dokonanie wyboru podam, że z odmian wielokiełkowych Zentaur Poly (dawna nazwa Cyklop Poly) – ma korzeń zagłębiony w 60%, Rekord Poly w 55%, a Ursus Poly w 45%. Z odmian jednokiełkowych korzeniami zagłębionymi w glebie w 55% charakteryzuje się np. odmiana Krezus i Syriusz, a Solidar w 50%. 

Zależnie od odmiany i warunków wegetacji, buraki pastewne zawierają tylko od 12,5 do 15,5% suchej masy. W suchej masie znajduje się ok. 89% substancji organicznej, 8–10% s.m. stanowi białko ogólne, 0,6–0,7% tłuszcz surowy, 6,5–8,5% włókno surowe, 69–75% bezazotowe wyciągowe i 55-61% cukier. Strawność u przeżuwaczy substancji organicznej buraków pastewnych sięga 88%, białka ogólnego – 65%, tłuszczu surowego – 30, włókna surowego – 60%, bezazotowych wyciągowych – 95%. Strawność u świń substancji organicznej sięga 86%, białka ogólnego 61%, tłuszczu surowego – 86%, włókna surowego – 60%, bezazotowych wyciągowych – 92%. W diecie zwierząt buraki pastewne stanowią paszę smaczną, dietetyczną i bardzo chętnie zjadaną przez bydło, ale także owce, konie i trzodę chlewną. To ile i jakim grupom żywieniowym można podawać buraki cukrowe najlepiej skonsultować ze specjalistami od żywienia zwierząt.


Marek Kalinowski
fot. Marek Kalinowski

 

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
18. kwiecień 2024 12:20