Dlaczego pomorscy plantatorzy są najlepsi?

W zakończonej kampanii przerobu korzeni uprawianych w 2019 r. KSC skupiła prawie 5,8 mln ton buraków cukrowych i wyprodukowała ponad 860 tys. ton cukru. W 2019 r. buraki cukrowe, zakontraktowane przez KSC uprawiane były na areale ponad 100 tys. ha przez 14 971 plantatorów. Jeszcze w 2016 r. buraki do spółki dostarczało 15 196 rolników. Rok później nastąpiło uwolnienie rynku cukru w UE. Wszyscy producenci zwiększyli wtedy produkcję. Z tego powodu do KSC buraki w 2017 r. dostarczyło 15 844 plantatorów. Potem jednak nastąpił spadek ich liczby. W 2018 r. było ich 15 591, by w ubiegłym roku liczba spadła poniżej 15 tys. W KSC systematycznie rośnie średnia wielkość plantacji. W 2015 r. przeciętny areał uprawy wyniósł 4,6 ha, w 2016 – 5,5 ha, w 2017 r. – 6,1 ha, w 2018 – 6,4 ha a w 2019 r. 6,9 ha.

Warunki pogodowe w sezonie mają bezpośredni wpływ na średni plon cukru uzyskiwanego z jednego ha i polaryzację. W 2016 r. wyniosła ona 17,19%, w 2017 – 16,08%, 2018 – 17,36% a w zeszłym roku 16,67%. Spada też średni plon cukru wytwarzanego z jednego ha plantacji burka. W 2016 r. uzyskano przeciętnie 11,3 t/ha cukru, w 2017 r. – 10,5 t/ha, w 2018 – 10,4 t/ha a w 2019 – 9,5 t.

W zakończonej niedawno kampanii pod tym względem w KSC bezkonkurencyjna okazała się cukrownia w Malborku, która wyprodukowała 12,1 t cukru z ha buraków. Drugie miejsce przypadło Cukrowni Dobrzelin 10,2 t a trzecie zakładowi w Krasnymstawie 9,6 t. Najgorzej w spółce wypadły zakłady w Kruszwicy 8,9 t i Werbkowicach 8,7 t.

W Malborku rekordowy był także średni plon uzyskiwany przez plantatorów. Przeciętnie wyprodukowali oni w minionym roku 74,2 t korzeni z ha. Także i w tej kategorii drugie miejsce zajęła Cukrownia Dobrzelin, której dostawcy wyprodukowali średnio 58,9 t/ha buraków. Niewiele mniej uzyskali rolnicy współpracujący z zakładem w Kluczewie 58,0 t/ha buraków. W 2019 r. przeciętny plon we wszystkich siedmiu cukrowniach KSC wyniósł 56,7 t/ha buraków.

• Organizowana zawsze na początku lutego konferencja poświęcona uprawie buraków, to wydarzenie skierowane do plantatorów dostarczających surowiec do Cukrowni Malbork. Odbywa się ona w Starym Polu i Kwidzynie. Organizatorem jest pomorski ODR i KSC

– Oprócz umiejętności związanych z uprawą buraków największe znaczenie miała pogoda. Wiele rejonów w minionym roku dotkniętych było suszą. Mam nadzieję, że w kolejnych latach wrócimy do poziomu z 2016 r., kiedy to uzyskaliśmy 11,3 t cukru z jednego ha buraków. W 2019 r. odnotowaliśmy 2,7 tys. ha przesiewów plantacji, najwięcej w historii KSC. Spowodowane były żerowaniem szkodników, w tym szarka komośnika oraz zjawiskami meteorologicznymi takimi jak: silne wiatry powodujące zwiewanie i wycinanie młodych siewek, gwałtowne ulewy i zamulenia plantacji. Rejony plantacyjne Cukrowni Malbork należały w zeszłym roku do najmniej dotkniętych przesiewami (11 ha) i jednocześnie najmniej dotkniętymi niedoborami wody – mówił podczas konferencji „Aktualne Zagadnienia Technologiczne i Organizacyjne w Produkcji Buraków, która na początku lutego odbyła się w pomorskim ODR w Starym Polu i Kwidzynie Artur Majewski, dyrektor Departamentu Surowcowego KSC.

Spośród siedmiu cukrowni należących do „Polskiego Cukru” największą wydajnością dysponuje zakład w Kruszwicy. W ubiegłym roku średnio na dobę przerabiał 12,4 tys. t buraków. Na drugim miejscu znalazła się cukrownia z Krasnegostawu – 11,2 tys. t buraków a na trzecim z Werbkowic – 10,8 tys. t buraków.

Cena za tonę buraków ustalana jest między innymi na podstawie polaryzacji. W zakończonym sezonie najwięcej uzyskali plantatorzy dostarczający plon do cukrowni w Krasnymstawie. Średnia cena za tonę bez dopłat sięgnęła 129,94 zł. Na drugim miejscu znalazła się Cukrownia Dobrzelin, której dostawcy otrzymali przeciętnie 127,42 zł na trzecim zaś rolnicy współpracujący z zakładem w Kruszwicy, którym średnio zapłacono 124,55 zł za tonę buraków bez dopłat. Najniższe stawki otrzymali rolnicy, których plon odbierała Cukrownia Kluczewo 110,54 zł za t buraków bez dopłat.

W minionym sezonie uprawowym na świecie najwięcej cukru zostało wyprodukowanego w Brazylii i Indiach. Wytwarzanych jest tam po 17% globalnej produkcji cukru. Na trzecim miejscu znalazła się Unia Europejska, gdzie wytwarza się 10% cukru na świecie. Do czołowych producentów zaliczana jest także Tajlandia – 8%, Chiny – 6% oraz USA i Rosja po 4%. W kampanii 2019/2020 zostało wyprodukowanych 174 mln t cukru, największym eksporterem cukru jest Brazylia, która sprzedaje 34% swojej produkcji oraz Tajlandia – 19%. Unia Europejska wytwarza 10% światowej produkcji cukru, jednak odpowiada aż za 11% konsumpcji cukru na świecie. Więcej zużywa się go tylko w Chinach 16%.

W sezonie 2019/2020 w UE wyprodukowano 17,296 mln t cukru. Rok wcześniej było to 17,630 mln t. W 2017 r., kiedy kwoty zostały uwolnione, łączna produkcja sięgnęła 21,316 mln t. Polska po Niemczech i Francji jest trzecim producentem cukru w UE. W naszym kraju wytwarza się go około 2 mln t. W Niemczech przeszło 4 mln a we Francji około 5 mln t. Konsumpcja w Polsce wynosi 1,6–1,8 mln t cukru rocznie. Nadwyżka sięga w zależności od sezonu 200–500 tys. t. Jest ona eksportowana.

– Kontrakty marcowe w odniesieniu do roku 2018 są wyceniane na giełdzie londyńskiej na około 406 dolarów, czyli 365 euro/t. cukru. Cena wzrosła rok do roku o około 14%, jest jednak w dalszym ciągu poniżej ceny referencyjnej. W okresie kwotowania wynosiła ona 404 euro. W związku z deficytem cukru na świecie, prognozowanym na poziomie 6,1 mln t na rynku światowym oraz europejskim obserwowane są wzrosty cen, które przekładają się na podwyżki w kraju zarówno w hurcie, jak i detalu o około 2% według grudniowych danych monitoringu MRiRW. Aby konkurować na rynku cukru aktualne jest dążenie do uzyskiwania jak najwyższej wydajności cukru z 1 ha, przy jednoczesnej optymalizacji kosztów – mówił w Starym Polu Artur Majewski.

• Artur Majewski, dyrektor Departamentu Surowcowego KSC

– Kampanię rozpoczęliśmy zgodnie z planem 14 września a zakończyliśmy wirowaniem 30 grudnia 2019 r. produkując rekordową ilość prawie 110 tys. t cukru. Cukrownia Malbork przy kontraktacji 700 tys. t skupiła 737 tys. t buraków płacąc za nie ponad 83 mln zł. Średnia cena jednej tony wyniosła 113 zł netto. Wartości te dają średni przychód z jednego ha uprawy buraków przekraczające 8,3 tys. zł plus dopłaty bezpośrednie. Cukrownia Malbork staje się coraz bardziej nowoczesną i sprawną cukrownią. W kampanii 2019/2020 osiągnęliśmy dobowy przerób na poziomie prawie 7,5 tys. t buraków. Dążymy do osiągnięcia przerobów przekraczających 8 tys. t na dobę i produkcji cukru na poziomie 140 tys. t i co za tym idzie, zwiększenia kontraktacji do ponad 800 tys. t. Plany te wiążą się z dużymi inwestycjami. W roku bieżącym zarząd KSC przeznaczył na inwestycje w Cukrowni Malbork ponad 88 mln zł – wyliczał w Starym Polu Mariusz Kaźmierczak, dyrektor malborskiej cukrowni.