Duńczycy ścigani za produkcję Fety

Dania zaskarżona do TSUE za produkcję sera Feta

W środę 27 listopada 2019 roku Komisja Europejska podjęła decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości UE sprawy przeciwko Danii w związku z produkcją sera Feta przez duńskie mleczarnie. Skąd taka decyzja? 

Komisja Europejska wskazuje, że od 2002 roku ser Feta jest zarejestrowaną w UE chronioną nazwą pochodzenia (PDO – Protected Designation of Origin) i z tego względu zgodnie z prawem może być produkowana wyłącznie w Grecji i to na dodatek zgodnie z zatwierdzonym przez Komisję procesem produkcji. Na podobnej zasadzie jak oscypek u nas na Podhalu.

Jednak Duńczycy od lat 90. podkreślają, że i w ich kraju od lat produkowana jest Feta, podobnie jak w Niemczech i Francji. Nawet w 1999 roku Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) częściowo unieważnił decyzję KE o ochronie Fety. Wówczas KE jeszcze raz przeprowadziła całą procedurę i od 2002 roku Feta może być produkowana w Grecji.  

KE: Dania jest nielojalna wobec innych państw UE

Niemcy i Francja uznały nowe rozporządzenie KE, jednak duńscy serowarzy nie zaprzestali produkcji sera Feta. Komisja Europejska wielokrotnie wzywała władze Danii do wyeliminowania produkcji sera przez tutejsze zakłady, co ma stanowić naruszenie ochrony PDO. Ostanie takie wezwanie duński rząd otrzymał w styczniu 2018 roku. Ale i ono zostało zignorowane, gdyż Dania uważa, że ich producenci mają prawo wytwarzać Fetę. Z tego powody teraz KE skierowała sprawę do TSUE. 

– Nie zwalczając tej praktyki, Dania narusza zarówno rozporządzenie w sprawie systemów jakości, jak i zasadę lojalnej współpracy między Unią a państwami członkowskimi. Nie tylko stanowi to naruszenie obowiązującego prawa UE, ale może też utrudnić trwające negocjacje między Unią Europejską a państwami trzecimi dotyczące zawierania umów dwustronnych, zapewniających ochronę europejskich PDO i promowanie unijnych produktów wysokiej jakości poza granicami UE – podkreśla KE.

ładze Danii chcą się dokładnie zapoznać ze skargą KE przed wydaniem komentarza.

Władze Danii chcą się dokładnie zapoznać ze skargą KE przed wydaniem komentarza. Jednak już teraz zapewniają, że rozumieją jak ważne jest przestrzeganie zasad prawa wprowadzonych w UE, ale jednocześnie podkreślają, że dla rządu w Kopenhadze najważniejsza jest ochrona miejsc pracy w duńskim rolnictwie i przemyśle spożywczym. 

Spór rzeczywiście trafi do TSUE, bo obie strony mają mocne argumenty. KE może podkreślać, że Feta jest wytwarzana w Grecji od starożytności i była głównie produkowana na rynek wewnętrzny. Jednak oficjalne statystyki dotyczące Fety Grecja prowadzi dopiero od 1931 roku.  

A warto pamiętać, że w latach 30. XX wieku produkcja Fety rozpoczęła się w Danii. W szczytowym momencie – w 1989 roku – duńskiej mleczarni wytworzyły łącznie ponad 110 tys. ton tego sera. Jednak od tego czasu produkcja jest organiczna i pod koniec XX wieku wynosiła niespełna 28 tys. ton. Dla porównania w Grecji ta produkcja wyniosła ponad 115 tys. ton. 

Feta – „białe złoto” Grecji 

Co ciekawe obie Fety wytwarzane są z innego surowca: grecka Feta produkowana jest wyłącznie z mleka owczego lub z mieszanki mleka owczego i koziego, z kolei duński ser typu Feta wytwarzana jest niemal wyłącznie z mleka krowiego. 

Dzięki objęciu Fety schematem chronionej nazwy pochodzenia (PDO) ten typ sera stał się prawdziwym „białym złotem” dla greckiej gospodarki. Z ostatnich danych KE wynika, że w Grecji wytwarzanych jest co roku około 120 tys. ton Fety przy wykorzystaniu ponad 1,1 mln ton mleka owczego i koziego. 

Paweł Mikos
Fot. Pixabay