Dlaczego poród zwiększa ryzyko późniejszych kulawizn u krów?
Badania wykazały, że częstotliwość występowania kulawizn jest wyższa u krów z trudnościami przy porodzie. Podczas wycielenia zmiany w więzadłach miednicy pozwalają na łatwiejsze urodzenie cielęcia, jednak wpływają one na nogi i racice matki i zwiększają ryzyko rozwoju klinicznej kulawizny.
Ponadto, błędy przy wycieleniu prowadzą do urazów związanych z dystocją, powodując kulawizny zarówno u cieląt, jak i krów. Co więcej, wycielenie jest uważane za czynnik wyzwalający występowanie kulawizn we wczesnych stadiach laktacji. Stres spowodowany zmianami fizjologicznymi i zmianami w pomieszczeniach zwiększa ryzyko wystąpienia kulawizny w fazie przejściowej okresu zasuszenia.
Ile krów po porodzie kuleje?
Badania pokazały, że kulawizny występują u 3,88–5,92% krów z trudnościami podczas porodu i u 0,27–2,37% krów bez tych trudności. Ponadto, ciężka kulawizna występuje częściej u krów z problemami przy wycieleniu. Ból i silny dyskomfort spowodowany kulawizną wpływa na zachowanie krów podczas leżenia i wstawania; w związku z tym spędzają one więcej czasu w pozycji leżącej, co zwiększa ryzyko wystąpienia mastitis u krów, szczególnie wywołanego przez Staphylococcus aureus i Staphylococcus agalactiae.
Problemy z wycieleniem zmniejszają również zawartość białka, tłuszczu i laktozy w mleku oraz zwiększają liczbę komórek somatycznych. Zmiany te spowodowane są: stresem, bólem, zwiększoną ilością czynników utleniających oraz słabym wchłanianiem i przyswajaniem różnych składników odżywczych z dawki pokarmowej.
Z drugiej strony, wzrost oceny trudności z wycieleniem (system 4-stopniowej skali) wiąże się ze spadkiem średniej wydajności krów. Badania wskazują też, że w pierwszym miesiącu po wycieleniu jakość mleka jest lepsza u krów bez trudności z wycieleniem ze względu na niższy poziom stresu.
Beata Dąbrowska
