Komisja Europejska zaproponowała zmniejszenie biurokracji i obciążeń administracyjnych rolników. Przygotowała listę uproszczeń, którą przesłała prezydencji belgijskiej. Propozycje te zostaną omówione z państwami członkowskimi na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa w dniu 26 lutego.
GAEC1: rolnicy nie będą musieli przekształcać gruntów ornych w pastwiska
Po pierwsze, Komisja proponuje uproszczenie niektórych wymogów GAEC. Na razie zgodziła się na odstępstwo od ugorowania, ale przymierza się też do zmiany przepisów normy GAEC 1, która nakłada wymóg utrzymywania trwałych użytków w odniesieniu do roku referencyjnego 2018. Zgodnie z tym wymogiem byli hodowcy zwierząt, zmuszeni do przejścia na produkcję roślin uprawnych z powodu zakłóceń na rynku w sektorze mięsnym i mleczarskim mogliby zostać zobowiązani do ponownego przekształcenia swoich gruntów ornych w trwałe użytki zielone. Obowiązek ten mógłby doprowadzić do utraty ich dochodów. Komisja proponuje więc zmianę tych przepisów szybko - do połowy marca, żeby rolnicy nie byli karani za niespełnienie normy.
Komisja zastanowi się też nad dopuszczeniem pewnych praktyk rolniczych przy wypełnianiu obowiązku pokrycia gleb zgodnie z normą GAEC 6.
KE chce zmniejszyć kontrole u rolników o połowę
Po drugie, Komisja proponuje też zmniejszenie kontroli u rolników o 50 proc. System monitorowania obszarów, którego celem jest ograniczenie liczby inspekcji w gospodarstwach i pomoc rolnikom w uniknięciu błędów ma zostać usprawniony.
KE wyjaśni pojęcie siły wyższej. Rolnicy zyskają pewność otrzymania dopłat
Po trzecie, Komisja proponuje wyjaśnienie stosowania pojęcia siły wyższej i nadzwyczajnych okoliczności. Zgodnie z tą koncepcją rolnicy, którzy nie są w stanie spełnić wszystkich wymogów WPR ze względu na wyjątkowe i nieprzewidywalne zdarzenia (takie jak poważne susze lub powodzie), nie podlegają nałożeniu na nich kar. Wyjaśnienie to pomoże administracjom krajowym w stosowaniu tego przepisu i zapewni jego jednolite stosowanie w całej Unii. Da to również pewność uzyskania dopłat rolnikom dotkniętym takimi niefortunnymi wydarzeniami.
Gospodarstwa do 10 ha zwolnione z norm GAEC
Po czwarte, w swoim dokumencie KE wspomina również o dodatkowych środkach średnioterminowych, które mogą zmniejszyć obciążenia dla rolników, zwłaszcza tych mniejszych.
Jednym z przedstawionych wniosków ma być zwolnienie małych gospodarstw o powierzchni poniżej 10 hektarów z kontroli związanych z przestrzeganiem wymogów warunkowości (GAEC).
- Zwolnienie to znacznie uprościłoby codzienną pracę drobnych producentów rolnych, którzy stanowią 65 % beneficjentów WPR - tłumaczy KE.
Będzie przegląd norm GAEC 6,7 i 8
Po piąte, Komisja chce też dokonać przeglądu norm GAEC 8 dotyczących gruntów ugorowanych, GAEC 7 w sprawie płodozmianu i GAEC 6 dotyczącej pokrywy glebowej w celu dalszego zmniejszenia obciążeń dla rolników.
Wymiana między państwami i ochrona rolników
Po szóste, Bruksela chce ułatwić państwom członkowskim wymianę najlepszych praktyk upraszczających.
Komisja pracuje również nad działaniami mającymi na celu poprawę pozycji rolników w łańcuchu żywnościowym i ochronę ich przed nieuczciwymi praktykami handlowymi. Propozycje te zostaną wkrótce przedstawione.
KE uruchomi ankietę dla rolników
KE zaznacza, że działania na rzecz uproszczenia muszą być prowadzone w ścisłej współpracy z administracjami krajowymi i samymi rolnikami. Dlatego w marcu Komisja uruchomi ankietę internetową adresowaną bezpośrednio do rolników, gdzie będą mogli wskazać największe ich zdaniem obciążenia administracyjne. Wyniki ankiety poznamy latem i posłużą do szczegółowej analizy, która zostanie opublikowana jesienią 2024 r.
- Z radością przyjmuję to ponowne przyspieszenie w kierunku uproszczeń i zobowiązuję się do współpracy z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami nad tymi działaniami i każdą inicjatywą, które umożliwią rolnikom spędzanie godzin pracy na tym, co ważne – wspieraniu rodzin i wytwarzaniu podstawowych towarów - wyjaśnia komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski.
Kamila Szałaj
