Ugorowanie, okrywa zielona i mniej kontroli. Co dokładnie zmieni się w Zielonym Ładzie?

– Zaproponowane przez KE zmiany wychodzą naprzeciw postulowanym przez Polskę uproszczeniom oraz w dużej mierze odpowiadają na potrzeby rolników – zapewnia Stefan Krajewski, wiceminister rolnictwa. Co dokładnie zmieni się w Zielonym Ładzie?

KE ugina się pod protestami rolników i zmienia Zielony Ład

Ministerstwo rolnictwa podsumowało przygotowany przez Komisje Europejską pakiet modyfikacji Wspólnej Polityki Rolnej pod kątem realizacji Europejskiego Zielonego Ładu. Stało się to po masowych protestach rolników w niemal całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Pod naciskiem farmerów Bruksela przygotowała projekt zmian przepisów mający na celu uproszczenie przepisów w zakresie warunkowości i ekoschematów.

Według przedstawicieli polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmiany zaproponowane przez KE należy ocenić pozytywnie, gdyż usuwają część i znacznie upraszczają inne elementy Zielonego Ładu, zgodnie z oczekiwaniami rolników.

Jakie są propozycje Brukseli w kwestii uproszczenia Zielonego Ładu?

Oto co dokładnie proponuje Komisja Europejska, jeżeli chodzi o założenia Zielonego Ładu w rolnictwie:

zniesienie nakazu ugorowania 4% gruntów ornych (norma GAEC 8) – od 2024 r. nie będzie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych, o ile państwo członkowskie jeszcze w tym roku ustanowi taki ekoschemat, za który rolnicy otrzymywać będą dodatkowe dopłaty;
możliwość wyboru między dywersyfikacją a zmianowaniem (norma GAEC 7) – od 1 stycznia 2024 r., aby rolnicy mogli mieć wybór: albo stosować dywersyfikację upraw (tj. różne uprawy) albo zmianowanie (tj. określone następstwo upraw roślin). W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw dla gospodarstw o powierzchni:
- od 10 do 30 ha gruntów ornych wystarczy posiadać 2 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%;
- powyżej 30 ha gruntów ornych wystarczy posiadać 3 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%, a dwie uprawy główne więcej niż 95%;
uproszczenia w normie dotyczącej obowiązku utrzymania okrywy glebowej (norma GAEC 6) - państwo członkowskie będzie miało swobodę w decydowaniu w jakim okresie roku ustanowić obowiązek utrzymania okrywy glebowej, co ułatwi rolnikom wykonywanie określonych zabiegów agrotechnicznych w dogodnym czasie.
gospodarstwa do 10 ha użytków rolnych nie będą podlegały sankcjom związanym z realizacją norm środowiskowych (tzw. warunkowości). W praktyce oznacza to zwolnienie gospodarstw do 10 ha użytków rolnych z tych wymogów.

Zmiany w Zielonym Ładzie ograniczą wzrost kosztów w rolnictwie

– Zaproponowane przez KE zmiany wychodzą naprzeciw postulowanym przez Polskę uproszczeniom oraz w dużej mierze odpowiadają na potrzeby rolników wyrażane podczas protestów, gdyż dotyczą wymagań, które mogą wpłynąć na ograniczenie produkcji i wzrost kosztów – napisał Stefan Krajewski, wiceminister rolnictwa w odpowiedzi na interpelację poselską.

Nie będzie ograniczania środków ochrony roślin

Ministerstwo rolnictwa podkreśliło również, ze względu na brak możliwości wypracowania porozumienia, w lutym 2024 r. Komisja Europejska wycofała swój wniosek legislacyjny w sprawie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin. Oznacza to, że nie ma ani nie są prowadzone prace nad przepisami, które zobowiązywałyby rolników do ograniczania stosowania środków ochrony roślin.

Jak będzie wyglądać Wspólna Polityka Rolna po 2027 roku?

Resort rolnictwa przypomina także, że został rozpoczęty tzw. dialog strategiczny w sprawie przyszłości rolnictwa, zapowiedziany przez przewodniczącą Komisji Europejskiej we wrześniu 2023 r. Ma on dostarczyć wnioski, które będą miały wpływ na kształt WPR, w tym płatności bezpośrednich, po 2027 r. Dialog ma łączyć główne zainteresowane strony z całego łańcucha rolno-spożywczego, w tym: