Chroń uprawy przed gradem i przymrozkiem
Jeśli zainteresowanie wiosennymi polisami będzie na podobnym poziomie jak w 2020 roku, z ubezpieczeniem upraw z państwową dotacją jesienią będzie ogromny problem.
Na razie rolnicy będą ubezpieczali uprawy na dotychczasowych zasadach, czyli w oparciu o ustawę z 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2019 r., poz. 477). Może to się zmienić dopiero po zatwierdzeniu Planu Strategicznego dla Polski (czyli od 2023 roku), w którym zaplanowano, iż dopłaty do ubezpieczeń upraw i zwierząt będą stanowiły jedno z działań w ramach II filaru WPR.
Dopłata do 65%
Obecny mechanizm ubezpieczenia upraw polega na tym, iż państwo dopłaca rolnikowi do składki maksymalnie 65%, pod warunkiem, że stawka taryfowa ustalona przez zakład ubezpieczeń nie przekroczy 9% sumy ubezpieczenia.
W przypadku gdy uprawy znajdują się na gruntach klasy V i VI, stawka taryfowa nie powinna przekroczyć odpowiednio 12% i 15% sumy ubezpieczenia. Maksymalne sumy ubezpieczenia na dany rok ustalane są przez ministra rolnictwa. W porównaniu z ubiegłym rokiem obecnie są one wyższe w stosunku do zbóż, buraków cukrowych oraz warzyw gruntowych, dla rzepaku i rzepiku się nie zmieniły, a w przypadku pozostałych upraw są niższe. Wyższa suma ubezpieczenia oznacza, że polisa będzie droższa, z drugiej jednak strony daje szansę na uzyskanie wyższego odszkodowania.
Jeśli rolnik ubezpiecza uprawy od jednego ryzyka albo kilku wybranych ryzyk (taki wariant jest wybierany najczęściej), to wówczas, gdy oferowane przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe przekroczą wysokości odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia, dopłaty będą proporcjonalnie pomniejszane o wysokość ich przekroczenia, przy zachowaniu zasady nieuwzględniania w wyliczeniach stawek taryfowych dla ryzyka suszy i ujemnych skutków przezimowania. Natomiast w przypadku umów ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek w sytuacji przekroczenia progów (9%, 12%, 15%) dopłaty do składek stosuje się jedynie do 9%, 12% lub 15% sumy ubezpieczenia, a resztę składki rolnik musi zapłacić w całości sam.
Za jakie szkody odpowiada ubezpieczyciel?
Ubezpieczyciel odpowiada za szkody spowodowane przez: huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne, jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 10%. Natomiast w przypadku suszy – jeżeli szkody w plonie głównym wyniosą co najmniej 25%. Przy czym odszkodowanie za szkody spowodowane ryzykami innymi niż susza może być pomniejszone o nie więcej niż 10% wartości tych szkód, natomiast suszą o 20%, 25% albo 30% sumy ubezpieczenia – w zależności od wysokości pomniejszenia wskazanej w umowie ubezpieczenia. Ubezpieczyciele niechętnie podchodzą do obejmowania ochroną upraw od ryzyka suszy, aczkolwiek niektóre oferują takie polisy.
Ile towarzystw ubezpieczeniowych stosuje dopłaty?
W tym roku minister rolnictwa podpisał umowy na stosowanie dopłat do składek ubezpieczenia upraw rolnych z siedmioma zakładami ubezpieczenia. Są to:
- Powszechny Zakład Ubezpieczeń,
- Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
- Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
- InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń,
- VH Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
- Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”,
- TUZ Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych.
Czym rolnik powinien się kierować wybierając ubezpieczyciela?
Wybierając ubezpieczyciela, rolnicy powinni kierować się nie tylko ceną, ale przede wszystkim warunkami wypłaty odszkodowania. Przed zawarciem umowy warto przejrzeć warunki ubezpieczenia i wyjaśnić u agenta ewentualne niejasności. Warto też kierować się dotychczasowym doświadczeniem w likwidacji szkód. Z reguły w danym towarzystwie oferty są korzystniejsze dla stałych klientów, czyli jeśli rolnik ma wykupioną w nim jakąś polisę. Rolnik powinien również zwrócić uwagę, od kiedy działa polisa w stosunku do wybranych przez niego ryzyk.
Rolniku, przejrzyj oferty ubezpieczycieli
W Concordii Polska należącej do Grupy Generali od 15 marca polisy na uprawy mogą wykupować ci rolnicy, którzy w minionym roku wiosną lub jesienią zabezpieczyli swoje uprawy w tym towarzystwie. Ta oferta jest dostępna u tego samego pośrednika, u którego polisa była zakupiona w zeszłym roku. Nowi klienci dostęp do oferty ubezpieczenia upraw z dopłatami budżetu państwa uzyskają na początku kwietnia.
W tym towarzystwie ochroną można objąć zboża, rzepak, kukurydzę, buraki cukrowe, ziemniaki, rośliny strączkowe, wybrane gatunki warzyw oraz owoców. Rolnicy mogą ubezpieczyć rośliny tradycyjne od ryzyka gradu, przymrozków wiosennych, huraganu i deszczu nawalnego. W ofercie nie uwzględniono ryzyka suszy. Do wyboru są następujące pakiety ubezpieczeń:
- grad,
- grad, przymrozki wiosenne,
- grad, deszcz nawalny, huragan,
- grad, przymrozki wiosenne, deszcz nawalny, huragan.
W tym roku w Concordii na polisie uprawowej po wykupieniu stosownego rozszerzenia rolnik może ubezpieczyć także ziemiopłody. Wtedy polisa chroni płody rolne od momentu zasiewu lub wysadzenia do zbioru oraz zabezpiecza płody składowane w budynkach, silosach i piwnicach. Do wyboru są tutaj trzy warianty ochrony, w zależności od wysokości sumy ubezpieczenia wybranej przez klienta.
Jak wyjaśnia Krzysztof Mrówka, dyrektor biura ubezpieczeń rolnych, Concordia oferuje korzystne dla rolnika rozstrzygnięcie w sytuacji, kiedy uszkodzenia plonów mają miejsce jedynie na części ubezpieczonego pola. Towarzystwo utrzymuje również stałą sumę ubezpieczenia i nie stosuje udziałów własnych w ubezpieczeniu tradycyjnych upraw. Za szkody całkowite w wybranych ryzykach bierze odpowiedzialność nawet do 100% sumy ubezpieczenia, zwiększa też zakres odpowiedzialności w ryzyku zastoisk wodnych spowodowanych deszczem nawalnym.
Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych planuje rozpoczęcie wiosennego sezonu sprzedaży upraw rolnych w pierwszym tygodniu kwietnia. Polisy z dopłatą z budżetu państwa będzie można nabyć w placówkach pocztowych i wybranych multiagencjach w całym kraju.
W sezonie wiosennym w PTUW ochroną można objąć: zboża, rzepak, tytoń, chmiel, kukurydzę, ziemniaki, rośliny strączkowe oraz wybrane gatunki warzyw gruntowych i owoców.
Pocztowe TUW oferuje pięć dostosowanych do potrzeb rolników pakietów:
- grad,
- grad i przymrozki,
- grad i inne ryzyka pogodowe,
- wiosna,
- klimat wiosna.
Dostępne w tym towarzystwie pakiety można rozszerzyć o niedotowane ubezpieczenie upraw od pożaru – wyjaśnia Agnieszka Skrajny z Departamentu Sprzedaży Detalicznej Pocztowego TUW.
InterRisk rozpoczął sprzedaż dotowanych ubezpieczeń upraw 23 marca. Oferuje ubezpieczenie tradycyjnych upraw: zbóż, rzepaku, kukurydzy, buraków, ziemniaków, roślin strączkowych. Rolnicy mają możliwość dobrania odpowiedniej ochrony do występujących w tym okresie ryzyk, takich jak: grad, przymrozki wiosenne, huragan, deszcz nawalny, piorun oraz ogień.
W przypadku wystąpienia szkody towarzystwo utrzymuje sumę ubezpieczenia z polisy, nie stosuje udziałów własnych w ubezpieczeniu z odpowiedzialnością za szkody na polu lub jego części.
VH Polska rozpoczęła sprzedaż ubezpieczeń upraw w sezonie wiosennym 12 marca. W ramach produktu Secufarm® Lato mogą oni ubezpieczyć uprawy od przymrozków wiosennych, gradu, deszczu nawalnego, huraganu i ognia. Ochroną objęte mogą zostać zarówno uprawy konwencjonalne, jak zboża, buraki, ziemianki, kukurydza i rzepak, oraz uprawy specjalne, takie jak warzywa, truskawki czy owoce krzewów owocowych, np. borówka.
– W odniesieniu do tradycyjnych upraw oferujemy ubezpieczenia od gradu, przymrozków wiosennych, huraganu, deszczu nawalnego oraz ognia. Zakres ubezpieczenia zakłada odpowiedzialność już od 8% ubytku w plonie na polu lub jego części do 100% sumy ubezpieczenia i to bez udziałów własnych. Uwzględniając doświadczenia wielu rolników z roku ubiegłego, będziemy odpowiadali za szkody spowodowane deszczem nawalnym. Poza odpowiedzialnością za bezpośrednie skutki działania tego ryzyka ubezpieczenie obejmuje również zastoiska wodne, bez konieczności wykupienia dodatkowej klauzuli – tłumaczy Andrzej Janc, dyrektor sprzedaży VH Polska.
Towarzystwo to proponuje innowacyjne podejście do ryzyka wylegania zbóż. W przypadku huraganu lub deszczu nawalnego prowadzących do wylegania w fazach rozwojowych od początku kwitnienia do dojrzałości woskowej miękkiej (BBCH 60–85) odszkodowanie będzie ryczałtowe w wysokości 15% sumy ubezpieczenia. Ubezpiecza też warzywa i owoce od ryzyka gradu ze szczególnym naciskiem na utratę jakości, zwiększone koszty sortowania i ryzyko odbioru. W takiej sytuacji ochrona ubezpieczeniowa może zostać poszerzona o specjalistyczne klauzule (bezskładkowe lub za niewielką dopłatą składki) oparte o rynkowe normy jakości dla owoców i warzyw.
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” rozpoczyna sprzedaż dotowanych ubezpieczeń upraw rolnych w kwietniu.
Każdy producent rolny wybiera to, co mu bardziej pasuje
– Każdy producent rolny może wybrać zakres ryzyk najbardziej dopasowany do jego indywidualnych potrzeb, uzależnionych od rodzaju uprawy i warunków, jakie panują w danym gospodarstwie rolnym. Doświadczenia z poprzednich lat wskazują, że największą popularnością na wiosnę cieszą się ubezpieczenia upraw rolnych od ryzyka gradu i przymrozków wiosennych, które TUW „TUW” oferuje zarówno jako ubezpieczenia pojedynczych ryzyk, jak i w pakiecie kilku ryzyk z możliwością uzyskania dodatkowych zniżek – mówi Katarzyna Niegowska-Redo, dyrektor Biura Promocji i Organizacji Sprzedaży TUW „TUW”.
Wiosenna oferta tego towarzystwa obejmuje także możliwość ochrony upraw już od 8% ubytku plonu. Rolnicy mogą także zwiększyć zakres ubezpieczenia o ryzyko ognia i wykupić udział własny w szkodzie. TUW „TUW” zapewnia także stałą cenę jednostkową plonu przez cały okres ubezpieczenia.
Dotowane ubezpieczenie upraw rolnych w Towarzystwie Ubezpieczeń Wzajemnych TUZ obejmuje trzy podstawowe ryzyka: ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne oraz grad.
Magdalena Szymańska
Fot. M. Szymańska
