List Zespołu Obywatelskiego Programu Rolnego Kukiz’15 do ministra rolnictwa
Sz.P. Krzysztof Jurgiel
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Projekt budżetu Unii Europejskiej na lata 2021–2027, w komunikacie przekazanym w dniu 2 maja 2018 roku, zakłada cięcia w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej oraz polityki spójności. KE proponuje, by w nowym budżecie na rolnictwo przeznaczono o 5% mniej środków finansowych, a na politykę spójności o 7% mniej środków, niż w obecnie.
Polscy rolnicy od 2004 roku otrzymywali dramatycznie niskie dopłaty obszarowe. Uwzględniając ich stopniowy wzrost, w dalszym ciągu są one poniżająco niskie w stosunku do państw tzw. „starej piętnastki”. Ten stan rzeczy, w żaden sposób nie znajdujący uzasadnienia, należy traktować jako przejaw dyskryminacji ekonomicznej polskich rolników. Jednocześnie powoduje to obniżenie konkurencyjności polskiego rolnictwa na wspólnotowym rynku. Dodatkowo olbrzymie wsparcie z budżetów narodowych europejskich państw dbających o rolnictwo, przy niemalże wycofaniu się państwa polskiego z wewnętrznego wsparcia, w połączeniu z niskim poziomem wsparcia unijnego prowadzi do dalszej degradacji polskiego rolnictwa.
W przededniu nowej perspektywy budżetowej przypominamy Panu Ministrowi jego słowa z lipca 2015 roku z Kongresu Programowego Prawa i Sprawiedliwości:
„Polska jest zbyt dużym krajem, aby tylko biernie wykonywać dyrektywy Unii Europejskiej. Powinniśmy współtworzyć europejską politykę rolną. Kluczową sprawą jest zakończenie dyskryminacji polskiej wsi i polskich rolników. Należą nam się równe prawa i równe pieniądze. Jest to kwestia ekonomiczna i polityczna, ale dotycząca również naszej godności. Polski rolnik nie jest gorszy od francuskiego czy niemieckiego, dlatego nie ma zgody, żeby otrzymywał znacznie niższe, w porównaniu z tamtymi rolnikami dopłaty bezpośrednie.”
Jak w obecnej sytuacji powinien zachować się Minister Rolnictwa państwa europejskiego, w którym rolnictwo jest istotną gałęzią gospodarki? Służymy przykładem Stephane`a Traverta, francuskiego ministra rolnictwa, który oświadczył, iż wraz z rządem i prezydentem Emmanuelem Macronem będzie bronił odpowiedzialnego budżetu na rolnictwo. Jednocześnie oświadczył, iż tak drastyczne, duże i wykonywane na ślepo cięcia są zwyczajnie nie do pomyślenia. Odnosząc się do propozycji budżetowej w zakresie rolnictwa stwierdził: „stwarza to bezprecedensowe zagrożenie dla opłacalności gospodarstw rolnych, bo poważnie dotknęłoby to dochodów rolników, dla których dopłaty bezpośrednie to ważne zabezpieczenie. Francja nie może zaakceptować jakiegokolwiek obniżania dochodów rolników”.
Pragniemy przypomnieć doświadczenia w trakcie podziału budżetu unijnego na koperty narodowe w obecnej „siedmiolatce” na przykładzie Francji i Polski. W latach 2007–2013 Polska dostała na rolnictwo 32,6 mld euro, a na lata 2014–2020 jedynie 28,6 mld, czyli o 12,3% mniej. Natomiast Francja w latach 2007–2013 dysponowała 56,6 mld euro, a w latach 2014–2020 było to 55,6 mld euro, czyli spadek jedynie o 1,8 %.
W świetle powyższego wzywamy Pana Ministra do przedłożenia stanowiska polskiego rządu do KE w sprawie warunków określających wsparcie polskiego rolnictwa z budżetu UE na lata 2021–2027. Wspomniane stanowisko winno zawierać najważniejsze kwestie:
- Wyrównanie dopłat unijnych do poziomu państw, w których rolnictwo jest cenione ze względu na pełnienie funkcji gwarantującej bezpieczeństwo i suwerenność.
- Utrzymanie środków na dopłaty obszarowe i rozwój obszarów wiejskich na poziomie budżetu z lat 2007–2013, czyli nie niższe niż 32,6 mld euro.
- Zapewnienie uczciwego finansowania polityki spójności w nowym budżecie UE.
- Zapewnienie polskim rolnikom równych warunków konkurencji z dostępem do notyfikowanej pomocy publicznej w ramach wsparcia krajowego.
- Zwiększenie koperty krajowej pomocy de minimis do poziomu państw o zbliżonym potencjale rolniczym jak Włochy, Hiszpania.
Stanowisko przyjęte przez polski rząd, tak jak stanowisko rządu francuskiego, winno uwzględniać żywotne interesy polskiego rolnictwa, być podane do wiadomości publicznej oraz skutecznie bronione na forum unijnym.
