Od 1 stycznia 2026 roku, każdy profesjonalny użytkownik środków ochrony roślin będzie w obowiązku do prowadzenia w formie elektronicznej ewidencji przeprowadzonych zabiegów.
Obowiązek ten wynika z rozporządzenia wykonawczego UE nr 2023/564(1), które przyjęte zostało w ramach strategii Od pola do stołu. Celem jest ograniczenie stosowania środków ochrony pochodzenia chemicznego w UE.
Elektroniczny rejestr pestycydów: jakie obowiązki dla rolnika?
Zgodnie z zapisem rozporządzenia od 1 stycznia 2026 roku zostaje wprowadzony obowiązek:
- prowadzenia dokumentacji dotyczącej stosowanych środków ochrony roślin wg określonego wzoru,
- przechowywania tej dokumentacji w formacie elektronicznym,
- stosowania jednolitego wzoru ewidencji w całej Unii Europejskiej.
- Obowiązek ten ma na celu ujednolicenie praktyk rejestrowania stosowania ŚOR, poprawę jakości gromadzonych danych oraz zwiększenie skuteczności działań kontrolnych i monitorujących prowadzonych przez państwa członkowskie - podaje WIR.
Co musi znaleźć się w ewidencji środków ochrony roślin?
Informacje, które powinny być zawarte w elektronicznej dokumentacji to:
- rodzaj zastosowania środka (np. pole, magazyn),
- nazwę środka ochrony roślin i numer zezwolenia,
- datę i w określonych przypadkach, godzinę zastosowania,
- zastosowaną dawkę (w przeliczeniu na ha),
- lokalizację i powierzchnię uprawy,
- nazwę uprawy.
- Co ciekawe, w tym wzorze ewidencji nie przewidziano obowiązku podawania przyczyny wykonania zabiegu – co aktualnie jest wymagane w Polsce - zaznacza WIR.
Rolnik będzie musiał zgłosić każde zastosowanie środka ochrony roślin
Jak wskazuje rozporządzenie, każde zastosowanie środka ochrony musi zostać bezzwłocznie wprowadzone. Jeżeli jednak pierwotnie dokumentacja zostanie prowadzona w tradycyjny sposób, w formie papierowej, użytkownik ma maksymalnie 30 dni, aby przenieść dane do formatu elektronicznego.
Warto jednak zaznaczyć, że państwa członkowskie mogą również wyznaczyć krótsze terminy, a także od 1 stycznia 2030 roku mogą również zezwolić na dłuższe terminy niż te określone powyżej, pod warunkiem, że cała dokumentacja dostępna będzie w formacie elektronicznym przed dniem 31 stycznia roku następującego po roku stosowania środka ochrony.
W Polsce na ten moment trwają prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o środkach ochrony roślin. Ma to stworzyć podstawy do budowy krajowego systemu teleinformatycznego, który umożliwi prowadzenie ewidencji w formie elektronicznej.
Za przygotowanie, administrowanie i udostępnianie tego systemu będzie odpowiedzialny Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa. System będzie dostępny publicznie, a także zaplanowane zostaną szkolenia z obsługi oraz publikacja materiałów z odpowiednią instrukcją.
Rejestr śor to kolejne obciążenie rolników
Oczywiście budzi to sprzeciw organizacji rolniczych, które zaznaczają, że nowe przepisy uderzą w rolników, ale nie rozwiążą żadnego problemu. Poza tym narażą rolników na mandaty.
- Wielu rolników uważa, że jest to dodatkowy obowiązek i będzie on kolejnym obciążeniem administracyjnym, co będzie wymagać odpowiedniego sprzętu oraz umiejętności IT od rolników - tłumaczyła w zeszłym roku Krajowa Rada Izb Rolniczych.
Patrycja Bernat
