Oliwniki - bliscy krewny rokitnika
W naszych warunkach oliwnik tworzy bardzo plenny krzew o wysokości do 3–4 m, którego pędy jesienią uginają się pod ciężarem owoców. Można je spożywać na surowo bądź po przetworzeniu.
W maju lub czerwcu oliwniki obsypują się niepozornymi rurkowatymi kwiatkami umieszczonymi na bardzo krótkich szypułkach pojedynczo lub grupowo. Wyglądają jakby wyrastały bezpośrednio z pędu. Kwiaty wydzielają intensywny, nieco egzotyczny zapach, który jest podczas bezwietrznej pogody wyczuwalny na przestrzeni wielu metrów.
Owoce dojrzewają we wrześniu i w październiku, a gdy ich nie zbierzemy, pozostają na krzaku dużo dłużej. Nim staną się łupem niektórych gatunków ptaków, są niezaprzeczalną ozdobą rośliny.
Oliwnik baldaszkowy, w zależności od odmiany, tworzy czerwone bądź żółte kuliste owoce o średnicy do 7 mm, z białymi lub srebrnymi plamkami z małą pesteczką.
Oliwnik wielokwiatowy, zwany też jagodą gumi, ma owoce bardzo podobne do oliwnika baldaszkowego, ale są one zdecydowanie większe. Mają średnicę 20 mm, są bardziej podłużne i rosną na dłuższych szypułkach. Oba gatunki rodzą owoce o kwaskowym i cierpkim smaku, a im dni są dłuższe i bardziej słoneczne, tym owoce są słodsze.
- Kwitnący oliwnik wielokwiatowy
Oliwnik w miarę rozwoju poradzi sobie z gorszej jakości glebą
Jest to roślina miododajna, czyli dobra do nasadzeń w pobliżu pasiek. Doskonała jest również do tworzenia żywopłotów, obsadzania kwater roślin sadowniczych, szczególnie z roślinami wrażliwymi na wiatry i spadki temperatur. Oliwnik dobrze rośnie na glebie o pH 5,5–7,0. Warto wziąć też pod uwagę, że ma zdolność, podobnie jak rośliny motylkowe, wiązać wolny azot z powietrza, czyli niejako sam się nawozi azotem, co wpływa korzystnie na rośliny uprawiane w jego bliskim sąsiedztwie. Pod rośliny należy wykopać dołek o średnicy 50 cm i głębokości około 50 cm, do którego sypiemy mieszankę gleby żyznej, kompostu i gleby słabej w równych proporcjach.
Na start dla oliwnika będzie to dobre podłoże, a w miarę wzrostu i rozwoju poradzi sobie już z gorszą glebą. Roślinę sadzimy na tę samą głębokość, na jaką rosła w szkółce lub doniczce. Sadzonki sadzimy w rozstawie 4 × 2 m. Co prawda, jest to roślina dobrze znosząca nasze zimy, lecz przez pierwsze 2 lata uprawy należy chronić ją przed mrozami, zakładając na krzew kaptur z agrowłókniny bądź chochoły słomiane. Ważne jest również, by pod rośliny wybierać stanowisko dobrze nasłonecznione, ponieważ należą do wybitnie słonecznolubnych. Poza tym w półcieniu owoce mają gorszy smak. Niektóre oliwniki są obcopylne, zatem dobrze jest posadzić kilka egzemplarzy różnych odmian w bliskim sąsiedztwie. Rośliny posadzone w listopadzie nie wytworzą już, co prawda, nowych korzeni, ale działanie mrozu i wody ujednolici strukturę gleby wokół bryły korzeniowej, co wpłynie na lepszy start wiosną.
- Owocujący oliwnik baldaszkowy
fot. Małgorzata Wyrzykowska
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 46/2022 na str. 53. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
