Biegunki u cieląt – dlaczego pojawiają się tak często?
Przyczyn występowania biegunek jest wiele. Wywołują ją wirusy, bakterie oraz pierwotniaki, ale również mogą być następstwem błędów żywieniowych oraz złych warunków utrzymania. Biegunki zakaźne powodowane są najczęściej przez rota- i koronawirusy, bakterie Escherichia coli oraz pasożyty jak Cryptosporidium parvum, powodujące kryptosporydiozę, która w ostatnich latach okazuje się być najczęstszą przyczyną biegunek cieląt. Aby móc skutecznie wyleczyć biegunkę należy ją szybko rozpoznać i zakwalifikować. Niezwykle przydatne są tutaj szybkie testy diagnostyczne, które już po kilku minutach wskazują nam czynnik zakaźny, czy biegunkę wywołują koronawirusy, rotawirusy czy Escherichia coli. W przypadku kryptosporydiów jedyną metodą diagnozy jest pobranie próbki kału i przeprowadzenie analizy laboratoryjnej na obecność jaj pasożyta lub przeciwciał z nim związanych.
Jak rozpoznać biegunkę u cieląt? Objawy, których nie można lekceważyć
Diagnozując biegunkę należy uwzględnić też objawy kliniczne oraz sprawdzić stan nawodnienia cielęcia. Do najczęściej występujących objawów klinicznych należą: utrata apetytu, osowiałość, matowa sierść, chudnięcie, widoczne osłabienie i zaleganie, zabrudzona okolica odbytu oraz objawy odwodnienia.
Test elastyczności skóry – prosty sposób na sprawdzenie odwodnienia
Określenie stopnia odwodnienia cielęcia możemy wykonać sami, poprzez ocenę elastyczności skóry. Jak to zrobić? Ściskamy i unosimy boczny fałd skóry w okolicy szyi zwierzęcia i puszczamy. Kiedy skórę puścimy, to u normalnie nawodnionego cielęcia powinna ona szybko wrócić do pierwotnego położenia. Jeżeli fałda nie rozprostuje się w czasie 2 sekund oznacza, że zwierzę jest odwodnione. Przyjmuje się, że gdy powrót skóry do pierwotnego położenie zajmuje od 2–5 sekund to świadczy o 8–10-procentowym odwodnieniu, gdy zajmuje 8–10 sekund to odwodnienie jest już na poziomie 10%. A warto wiedzieć, że odwodnienie na poziomie powyżej 12% zazwyczaj kończy się upadkiem cielęcia. Warto również zwracać uwagę na oczy. Gdy gałki oczne są zapadnięte, jest to jednoznaczny objaw odwodnienia, podobnie jak suchość nosa i błon śluzowych pyska.
Siara – naturalna tarcza ochronna przed biegunkami
Oczywiście najważniejszym zabiegiem w profilaktyce biegunek jest prawidłowe odpojenie ich siarą. Cielęta powinny przyswoić wystarczającą ilość przeciwciał, aby wykształcić silny system odpornościowy. Trzeba też pamiętać, że do zakażenia cieląt może dojść już w trakcie porodu, dlatego tak bardzo ważne jest przestrzeganie higieny podczas wycielenia krów. Oczywiście, o tym jak ogromne znaczenie ma tutaj higiena miejsc przebywania zwierząt, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Czysta i sucha ściółka oraz izolowanie chorych zwierząt to zasady, bez których skuteczna profilaktyka jest niemożliwa. Ważna jest także odpowiednia ilość podawanego mleka lub pójła.
Jak podawać mleko cielętom, żeby nie ryzykować biegunki?
I chociaż nie zwracamy zwykle na to uwagi, to ogromne znacznie ma mieszanie mleka lub preparatu mlekozastępczego zawsze w ten sam sposób. Nawet niewielkie odchylenia mogą rozregulować delikatne żołądki cieląt. Mamy tu na myśli prawidłowe dozowanie preparatu mlekozastępczego, kolejność, temperaturę płynu oraz czas mieszania. Najlepiej, gdy każde cielę ma swoje własne wiadro i smoczek przez cały okres odpajania.
Bez względu na to, jak dobrze i jak dużo podaje się mleka, jeżeli higiena nie jest właściwa, nie unikniemy problemów. Krytycznymi punktami w tym zakresie są właśnie smoczki i wiadra, które należy regularnie czyścić i dezynfekować, aby nie dopuścić do powstania mazistego biofilmu, w którym namnażają się patogeny. Również budki igloo powinny być zawsze czyste i dobrze wyścielone suchą słomą.
Beata Dąbrowska
