Na wysłodki postawią zwłaszcza rolnicy, którzy w swej strukturze zasiewów mają buraki cukrowe. Wszak w ramach współpracy z cukrownią odbierają wysłodki jako deputat. W innych przypadkach może być ciężko z nabyciem wysłodków świeżych prasowanych do zakiszenia w pryzmie, silosie, rękawie lub balocie, a jeśli będą dostępne, to na pewno po stosunkowo wysokich cenach. Jeszcze lepsze w efekcie podnoszenia energetyczności dawki mogą okazać się wysłodki suszone melasowane, ale te zawsze nie należały do tanich pasz, gdyż zawierają aż ok. 90% s.m., są łatwe w przechowywaniu i zadawaniu.
Pod względem wartości pokarmowej najbardziej do kiszonki z kukurydzy zbliżone są wysłodki prasowane kiszone. Wysłodki suszone to już bardziej pasza treściwa niż objętościowa ze względu na wysoką koncentrację składników odżywczych.
Energia wysłodków buraczanych pochodzi z pektyn oraz łatwo strawnego włókna. Tempo rozkładu tych składników w żwaczu jest wolniejsze niż skrobi, dlatego możliwe jest utrzymanie prawidłowego pH żwacza. Środowisko żwacza jest wtedy odpowiednie zarówno dla bakterii, jak i dla krowy. Nie ma ryzyka wystąpienia kwasicy, a ponadto krowa może pobierać więcej suchej masy, co pociąga za sobą większą wydajność mleczną. Ponadto, przy ich odpowiednim stosowaniu, zapobiegamy deficytowi energii, czyli także wystąpieniu ketozy.
Wysłodki prasowane – kiszone są bardzo smakowite, jako pasza energetyczna objętościowa mogą zastąpić kiszonkę z kukurydzy. Dobrze bilansują się z kiszonką z traw, lucerny czy sianem. Zalecana dawka to do 20 kg na krowę dziennie. Należy pamiętać, że nie powinno się ich stosować w żywieniu krów zasuszonych ze względu na wysoką zawartość wapnia, a u krów mlecznych wskazany jest dodatek mieszanki mineralno- -witaminowej bogatej w fosfor.
W miarę wzrostu ich udziału w dawce żywieniowej, wyraźnie wzrasta koncentracja energii w paszy. Jak pokazują wyniki różnych doświadczeń, udział w dawce żywieniowej smakowitych wysłodków prasowanych może zwiększyć pobranie suchej masy pasz dzięki czemu osiąga się większą wydajność mleczną. Mogą być idealnym uzupełnieniem w dawkach żywieniowych opartych na kukurydzy. W praktyce obserwuje się, że wielu hodowców ma problemy z podkliniczną kwasicą u krów mlecznych. Często wynika to z tego, że w dawce kiszonki z kukurydzy krowy mleczne otrzymują zbyt dużo skrobi. Uzupełnienie dawki żywieniowej wysłodkami prasowanymi stabilizuje fermentację w żwaczu i zmniejsza zagrożenie kwasicą. Wysłodki prasowane mogą być skarmiane w maksymalnej ilości do 25 kg świeżej masy (do ok. 5 kg suchej masy) na krowę na dzień (co stanowi 20 do 30% dawki).
Wysłodki suszone i melasowane są bardzo wartościową paszą energetyczną dla przeżuwaczy. Mogą być częścią każdej dawki pokarmowej dla krów mlecznych. Oczywiście nie należy traktować ich jako paszy zastępczej, która w całości może zastąpić tradycyjne pasze treściwe (śruty zbożowe, kukurydziane, mieszanki treściwe), jednak część dawki pasz treściwych może być z powodzeniem zastąpiona. Pasza ta jest przydatna we wszystkich okresach żywienia krów mlecznych za wyjątkiem okresu zasuszenia właściwego. Wtedy nie powinno podawać się pasz wysokoenergetycznych. Niemniej jednak, już na kilka tygodni przed porodem powinny one znaleźć się w dawce pokarmowej. Krowy najlepiej wykorzystają składniki pokarmowe tej paszy podczas szczytu i pełni laktacji. Można wtedy, oczywiście po właściwym zbilansowaniu z innymi komponentami, zadawać zwierzętom od 2 do 6 kg tej paszy.
Andrzej Rutkowski
