Premia dla młodego rolnika: kiedy rozpocząć działalność rolniczą, aby dostać 200 tys. zł?

Gospodarz ma rok na rozpoczęcie działalności rolniczej od przyznania dotacji dla młodego rolnika

Jeżeli w dniu składania wnios­ku o premię młody rolnik nie prowadzi działalności rolniczej, musi rozpocząć jej prowadzenie w swoim gospodarstwie jako jedyny kierujący najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy. Zgodnie z regulaminem naboru, kierowanie oznacza prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie osobiście, w tym osobiste podejmowanie decyzji, na własny rachunek i we własnym imieniu. Młody rolnik powinien też ponosić osobiście koszty i czerpać korzyści z prowadzenia gospodarstwa oraz sam w nim pracować.

O premię dla młodego rolnika możan się starać w okresie do 24 miesięcy od rozpoczęcia działalności rolniczej

Z kolei prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie rozpoczyna się z dniem stania się właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych. Czyli pod uwagę bierze się nie tylko stanie się właścicielem hektara ziemi, ale także wzięcie w dzierżawę czy użytkowanie lub inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą.

Po premię nie może więc wystąpić osoba, która 24 miesiące przed złożeniem wniosku stała się właścicielem, dzierżawcą lub użytkownikiem gruntów rolnych o powierzchni 1 ha lub większej.

Kiedy dzień rozpoczęcia działalności rolniczej jest ustalany w inny sposób?

Przepisy regulujące przyznanie premii przewidują jednak kilka wyjątków, w których za dzień rozpoczęcia prowadzenia działalności uznaje się inny dzień. Jeśli właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych dana osoba stała się:

• będąc niepełnoletnią – prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie rozpoczyna się z dniem uzyskania przez tę osobę pełnoletności;
• w wyniku dziedziczenia – prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie rozpoczyna się z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowania przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia;
• uczniem w szkole w systemie dziennym lub studentem na studiach stacjonarnych – prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie rozpoczyna się z dniem zakończenia lub zaprzestania tej nauki lub studiów, jednak nie później niż z dniem ukończenia 26.  roku życia, pod warunkiem że wnioskodawca nie miał przerw w nauce lub studiach, a w przypadku kontynuowania nauki na studiach – podjęcie studiów nastąpiło w roku uzyskania świadectwa dojrzałości.

W przypadku gdy gospodarstwo dziedziczy niepełnoletni, który nie uczy się w szkole w systemie dziennym, dzień rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej wyznacza się według tego, co nastąpiło później: albo osiągnięcia pełnoletności, albo uprawomocnienia się dziedziczenia.

Jeśli natomiast dziedziczy pełno­letni uczeń uczący się w systemie dziennym lub student, rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie zależy od tego, co nastąpiło później: dziedziczenie czy zakończenie lub zaprzestanie nauki.

Z kolei gdy właścicielem, ale nie w wyniku dziedziczenia, lub posiadaczem gospodarstwa został niepełnoletni uczeń szkoły dziennej, rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie wyznacza albo uzyskanie pełnoletności, albo zakończenie lub zaprzestanie nauki – w zależności od tego, co było później.

Przepisy przewidują także wyjątek dla niepełnoletniego ucznia, który odziedziczył ziemię. Dla niego rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej liczy się albo od dnia uzyskania pełnoletności, albo od zakończenia lub zaprzestania nauki – również w zależności też od tego, co było później.

Po czym ARiMR ustala czy rolnik rzeczywiście samodzielnie prowadzi gospodarstwo? 

Wytyczne dotyczące przyznawania premii dla młodego rolnika zawierają także spis czynności lub zdarzeń świadczących o faktycznym rozpoczęciu prowadzenia działalności rolniczej. Są to:

• wystąpienie o przyznanie płatności bezpośrednich,

• wystąpienie o pomoc finansową dla rolników w ramach programów finansowanych albo współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej – chyba że wystąpiono o pomoc dla młodych rolników, a pomoc nie została przyznana albo została przyznana, ale nie została wypłacona (nie została wypłacona pierwsza rata pomocy);

• wystąpienie o pomoc krajową, np. kredyt preferencyjny – chyba że wystąpiono o kredyt udzielany na utworzenie nowego gospodarstwa;

• wejście w posiadanie zwierzęcia gospodarskiego;

• rozpoczęcie prowadzenia działu specjalnego produkcji rolnej

• uzyskanie statusu: wspólnika, akcjonariusza, członka zarządu lub innego organu spółki kapitałowej, członka lub członka organu spółdzielni, członka zarządu lub innego, której przedmiotem działalności lub przeważającej działalności było lub jest prowadzenie działalności rolniczej;

• rozpoczęcie wykonywania działalności gospodarczej jako przedsiębiorca będący osobą fizyczną, której przedmiotem jest działalność w ramach PKD  0.1 Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową – chyba że przedmiotem działalności jest wyłącznie łowiectwo i pozyskiwanie zwierząt łownych, włączając działalność usługową.

Światełko w tunelu

Co jednak ważne, jeśli wnios­kodawca udowodni, że pomimo stania się właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych w rzeczywistości nie prowadził lub nie prowadzi działalności rolniczej, ponieważ nie podjął się żadnej z działalności o tym świadczącej, za datę rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej uznaje się dzień podjęcia którejkolwiek z czynności na to wskazujących.

Ten zapis wskazuje więc na to, że nawet jeśli osoba stała się właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego o powierzchni minimum 1 ha wcześ­niej niż przed upływem 24 miesięcy od daty złożenia wniosku, bez względu na to, od kiedy był liczony ten termin, ale nie podjęła wcześniej żadnych z aktywności wskazujących na rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej, powinna mieć prawo do ubiegania się o premię. Jest to bardzo ważne dla wielu naszych Czytelników.

O podstawowych wymogach związanych z sięganiem po premię dla młodych rolników w ramach Planu Strategicznego 2023–2027 pisaliśmy w numerze 32. „Tygodnika”.

Magdalena Szymańska