Kryzys zbożowy w Polsce
Tak źle jeszcze nie było, a czy może być jeszcze gorzej? Kryzys na rynku zbóż spędza sen z powiek wielu rolnikom, szczególnie tym, którzy utrzymują się ze sprzedaży ziarna. Analizując każdego miesiąca kalkulacje kosztów i przychodów z uprawy zbóż przygotowywane przez Wielkopolską Izbę Rolniczą, wielokrotnie informowaliśmy o nieustającym spadku opłacalności tej produkcji. Jak się okazuje, w lutym 2024 r. rolnicy stracili na uprawie zbóż jeszcze więcej. Trudna sytuacja w rolnictwie jest wynikiem następujących czynników:
- gwałtownego wzrostu kosztów produkcji przy spadających cenach skupu,
- napływu towarów rolnych z Ukrainy oraz krajów, z którymi UE zawiera umowy o wolnym handlu,
- fatalnej, nowej Wspólnej Polityki Rolnej, stawiającej na cele klimatyczne, z pominięciem kwestii bezpieczeństwa żywnościowego mieszkańców Europy i całego Globu,
- niszczącej presji cenowej handlowych sieci detalicznych.
- próby ograniczania hodowli w Polsce.
Poniżej prezentujemy wykresy opłacalności produkcji rolniczej w latach 2019-2024:
Kukurydza:
Pszenica:
Handel zbóż w Polsce stoi w miejscu
Jak wynika z analizy ekspertów WIR, handel zbóż w Polsce przestał funkcjonować, ponieważ rolnicy nie chcą sprzedawać ziarna poniżej kosztów produkcji, a właśnie takie ceny proponują skupy.
Potwierdzeniem tego stwierdzenia jest zestawienie opłacalności produkcji roślinnej za lata 2020-2024, które przedstawiamy poniżej:
Pszenica ozima:
- 2020 r.: 906,52 zł,
- 2021 r.: 2 019,26 zł,
- 2022 r.: 2 774,90 zł,
- 2023 r.: 219,68 zł,
- 2024 r.: -1 121,89 zł.
Jęczmień:
- 2020 r.: 226,28 zł,
- 2021 r.: 682,35 zł,
- 2022 r.: 1 299,27 zł,
- 2023 r.: -942,85 zł,
- 2024 r.: -1 676,28 zł.
Kukurydza:
- 2020 r.: 244,23 zł,
- 2021 r.: 1 398,67 zł,
- 2022 r.: 1 128,74 zł,
- 2023 r.: -1 365,21 zł,
- 2024 r.: -3 114,47 zł.
Rzepak:
- 2020 r.: 1 734,85 zł,
- 2021 r.: 2 854,29 zł,
- 2022 r.: 5 899,56 zł,
- 2023 r.: 784,40 zł,
- 2024 r.: -406,69 zł.
MRiRW chce uruchomić dopłaty do nawozów i zbóż
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi chcąc wyjść naprzeciw protestującym rolnikom, wyraziło chęć przyznania rolnikom dopłat do nawozów i zbóż, które są niezbędne ze względu na utrzymujące się wysokie koszty produkcji. Jeszcze w lutym Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ma uruchomić nabór wniosków na dopłaty do kukurydzy, w którym pominięci zostali rolnicy uprawiający tę roślinę na kiszonkę.
Ile rolnicy stracili na uprawie zbóż w lutym 2024?
Jak wynika z zestawienia WIR, rolnicy ponieśli następujące koszty produkcji i nie osiągnęli zysków. W lutym 2024 r. kalkulacje kosztów produkcji 1 ha zbóż przedstawiły się w następujący sposób:
Jęczmień jary:
- przychody: 4 711,56 zł/ha,
- koszty: 6 387,84 zł/ha,
- strata: -1 676, 28 zł/ha.
Zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa producentów jęczmienia jarego znajduje się obecnie na poziomie -325,21%.
Pszenica ozima:
- przychody: 6 422,07 zł/ha,
- koszty: 7 543,96 zł/ha,
- strata: -1 121,89 zł/ha.
Zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa przez producentów pszenicy ozimej wynosi obecnie -184,58%.
Kukurydza na ziarno:
- przychody: 6 612,06 zł/ha,
- koszty: 9 726,53 zł/ha.
- strata: -3 114,47 zł/ha.
Zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa przez producentów kukurydzy na ziarno znajduje się na poziomie -690,03%.
Rzepak:
- przychody: 7 134,22 zł/ha,
- koszty: 7 540,90 zł/ha,
- strata: -406,69 zł/ha.
Zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa, w którym prowadzona jest uprawa rzepaku, wynosi aktualnie -3,2%.
Warto nadmienić, że spadki cen zbóż towarzyszą rolnikom od początku roku 2024. Jednak jeszcze w styczniu nie sięgały ponad 3 tys. zł, jak ma to aktualnie miejsce np. w przypadku kukurydzy. Teraz ceny „szorują po dnie”.
Oprac. Justyna Czupryniak
