Niezwłocznie po stwierdzeniu szkód w gospodarstwie rolnym w wyniku nawałnicy, gradu, zalań czy przymrozków rolnik zobowiązany jest poinformować o wystąpieniu takich szkód firmę ubezpieczeniową, w której wykupił polisę, ale również Urząd Gminy lub Miasta.
Większość firm zastrzega, że "niezwłocznie" oznacza nawet do trzech dni po stwierdzeniu uszkodzeń. Im szybciej to zrobimy tym większa szansa na wypłatę odszkodowania.
Jak są liczone straty rolników w uprawach?
Oględziny uszkodzonej uprawy dokonywane są teoretycznie do 14 dni od daty zgłoszenia szkody. Jednak wszystko zależy od ubezpieczycieli. A oczekiwanie na rzeczoznawcę szacującego straty trwa od kilku dni, do nawet kilku tygodni.
Niestety ten drugi wariant może wystąpić w tym roku, bowiem szkody nie wystąpiły tylko lokalnie, ale w wielu miejscach w Polsce i w tym samym czasie może spływać do firmy ubezpieczeniowej bardzo wiele zgłoszeń odnośnie szacowania strat w uprawach. Najczęściej jednak ubezpieczyciele informują ubezpieczonych o planowanym terminie przyjazdu rzeczoznawcy na miejsce wystąpienia szkody.
W przypadku, gdy szkoda polega jedynie na zmniejszeniu obsady roślin, zakres strat wyliczany jest na podstawie norm do ustalania wysokości szkód w uprawach rolnych, które obowiązują w danej firmie.
Szacowanie szkód w uprawach przez ubezpieczycieli
Jeżeli charakter uszkodzeń nie pozwala na oszacowanie strat w plonie głównym, pierwsze oględziny traktowane są jako wstępne, a ostateczne ustalenie rozmiaru szkody następuje na późniejszym etapie wegetacji roślin, kiedy możliwa będzie ocena stopnia regeneracji uszkodzonych roślin.
Jak zaznaczają firmy ubezpieczające szacowanie rozmiarów szkody metodą bezpośredniego pomiaru plonu głównego raczej nie ma miejsca, gdyż plonowanie jest warunkowane całym szeregiem czynników siedliskowych, agrotechnicznych czy pogodowych występujących w okresie wegetacji, a nie objętych ochroną ubezpieczeniową.
Komisje gminne ruszyły na pola
Rolnicy, u których w gospodarstwach doszło do szkód w wyniku gradu i nawałnic, również niezwłocznie powinni złożyć wniosek o uruchomienie Gminnej Komisji, w celu wyceny powstałych szkód. Wnioski składa się w urzędzie miasta lub gminy (właściwym ze względu na miejsce wystąpienia tych strat) – warto zadzwonić i dopytać.
W przypadku, gdy rolnik posiada grunty rolne na terenie kilku gmin, o wystąpieniu szkód musi powiadomić wszystkie, właściwe ze względu na położenie gruntów, urzędy gmin (miast).
Warunkiem oszacowania przez Komisję powołaną przez Wojewodę szkód spowodowanych przez pogodę jest złożenie wniosku o oszacowanie szkód, zawierającego podpisaną przez składającego wniosek zgodę na przetwarzanie podanych danych osobowych. Są one niezbędne do przeprowadzenia oszacowania szkód.
Ponadto producent rolny, składając wniosek o oszacowanie szkód, zobowiązany jest do określenia na piśmie, czy wnioskował albo czy będzie wnioskował w roku bieżącym o oszacowanie szkód w uprawach rolnych spowodowanych wystąpieniem suszy. Podanie i ujęcie w protokole nieprawidłowych danych może wiązać się z wydłużeniem terminu otrzymania przez producenta rolnego protokołu, a w konsekwencji z utrudnieniami w uzyskaniu pomocy.
Konkreny wzór wniosku powinien znajdować się w Urzędach Gmin lub Miast.
Szacowanie strat w uprawach
Rolnicy powinni pobrać i wypełnić wniosek o powołanie komisji gminnych i oszacowanie strat. Po złożeniu wniosku, gmina występuje do IMGW, aby sprawdzić czy w danym rejonie wystąpił grad, nawałnica czy przymrozek.
Wówczas gminy na prośbę Wojewody uruchamiają Gminne Komisje Szacujące Straty, opracowują protokoły, które następnie wysyłane są do Wojewody.
W sytuacji, gdy minister zdecyduje się na uruchomienie dodatkowej pomocy dla poszkodowanych rolników z budżetu państwa (pomoc de minimis), wówczas konieczne będą w takiej sytuacji protokoły zatwierdzone przez Wojewodę, jako załączniki do wniosku.
Jak długo trwa oszacowanie szkód przez komisję gimnną?
Oszacowanie szkód przez komisję gminną powinno nastąpić w terminie:
- do dwóch miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego powstania tych szkód,
- nie później jednak niż w przypadku przymrozków wiosennych i gradu po raz pierwszy - w terminie do 2 miesięcy od dnia powstania tych szkód, - po raz drugi - nie później niż w terminie do 12 miesięcy od dnia powstania tych szkód;
Komisja Gminna jest zobowiązana w terminie 30 dni od oszacowania szkód złożyć wojewodzie właściwemu ze względu na miejsce wystąpienia tych szkód protokół oszacowania szkód.
Natomiast, w przypadku protokołów zbiorczych w terminie 45 dni, Komisja jest zobowiązana sporządzić protokół z oszacowania wszystkich szkód, które wystąpiły w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej (tj. w uprawach, zwierzętach i środkach trwałych) w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden dla wojewody, a drugi dla producenta rolnego. Komisja może sporządzić dla własnych potrzeb kserokopię protokołu.
Po co rolnik powinien zgłaszać straty i do czego służy protokół?
Protokół z oszacowania strat może być wymagany przy:
- wnioskach o pomoc klęskową z ARiMR (np. dopłaty, kredyty preferencyjne),
- zwolnieniach z podatku rolnego,
- odroczeniu płatności do KRUS i KOWR
Warto pamiętać, że bez oficjalnego protokołu rolnik nie ma szans na pomoc z budżetu państwa – nawet jeśli szkody są oczywiste.
Dorota Kolasińska
