Gdzie rolnik musi złożyć wniosek o pomoc suszową?
Wnioski mogą być składane bezpośrednio w biurach powiatowych ARiMR, za pośrednictwem platformy ePUAP (z zaznaczeniem biura powiatowego Agencji, pod które rolnik podlega) lub wysłane Pocztą Polską. Formularze wniosków dostępne są w biurach Agencji oraz na jej stronie internetowej.
Konieczny protokół
Podstawowym warunkiem ubiegania się o wsparcie jest posiadanie protokołu oszacowania szkód. Jeśli w gospodarstwie wystąpiły szkody spowodowane przez grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawinę, protokół powinien być sporządzony przez stosowną komisję powołaną przez wojewodę. Do wniosku załącza się jego kopię.
Jeśli natomiast uprawy ucierpiały w wyniku suszy, rolnik załącza do wniosku podpisany przez siebie wydruk protokołu oszacowania szkód albo kalkulacji oszacowania szkód pobrane z aplikacji suszowej, zawierające informacje o powierzchni upraw rolnych, na której wystąpiła susza. Rolnicy, którym w tym roku wyschły uprawy i nie zgłosili jeszcze tego w aplikacji suszowej, powinni to zrobić jak najszybciej. Wyjątkowo, ze względu na liczne problemy związane z działaniem aplikacji, suszę można zgłaszać w tym roku jeszcze do końca października. Termin ustawowy minął bowiem 15 października.
Na członka rodziny
Warunki pomocy są sformułowane w ten sposób, iż pieniądze należą się rodzinie, a dokładniej temu jej członkowi, który prowadzi gospodarstwo rolne oraz ma nadany w Agencji numer identyfikacyjny. Jeśli takich osób w rodzinie jest więcej, wsparcie otrzyma tylko jedna. Przy czym za rodzinę uważa się tutaj osoby pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Jeśli gospodarstwo jest we współwłasności, wsparcie otrzyma ten współwłaściciel, co do którego pozostali wyrażą zgodę. Krajowa Rada Izb Rolniczych zwróciła się do resortu rolnictwa, aby doprecyzowano ten warunek. Niektóre biura powiatowe Agencji podchodzą do tego wymogu bardzo dosłownie, wykluczając z pomocy samotnych rolników, czyli takich, którzy prowadzą jednoosobowe gospodarstwo domowe, co jest bardzo krzywdzące.
Rolnik musi we wniosku o wsparcie uzupełniać nie tylko imiona i nazwiska członków rodziny, ale także ich numery PESEL. Niezbędne jest także złożenie oświadczenia, że jego rodzinie zagraża utrata płynności finansowej oraz że w jego gospodarstwie rolnym w 2022 roku były szkody spowodowane wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.
Niezależnie od tego, jakie niekorzystne zjawisko dotknęło uprawy, jeśli wyrządziło szkody powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym, pomoc wynosi 10 tys. zł, natomiast jeśli szkody były niższe lub równe 30%, ale nie mniejsze niż 1% – wsparcie wynosi 5 tys.zł.
Z kolei jeśli zdarzy się tak, że do Agencji zostaną złożone dwa protokoły, ponieważ rolnik oprócz suszy poniósł straty także z powodu innych niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, i w jednym z nich straty będą niższe niż 30%, a w drugim wyższe – rolnik otrzyma jedną, wyższą kwotę pomocy.
Jak liczyć średnią produkcję?
W przypadku zjawisk atmosferycznych poza suszą średnia roczna produkcja rolna jest ustalana na podstawie danych rachunkowych lub dokumentów potwierdzających wielkość prowadzonej produkcji rolnej, a w przypadku braku takich danych lub dokumentów – na podstawie danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowego Instytutu Badawczego. A suszy – tylko na podstawie danych IERiGŻ.
W przypadku gdy chodzi o inne zjawiska niż susza, średnia roczna produkcja odnosi się do trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji. Natomiast suszy – trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody.
Na opisaną pomoc zarezerwowano 450 mln zł, jeśli więc okaże się, że zapotrzebowanie przekroczy tę kwotę, do obliczenia wysokości tej pomocy zastosuje się współczynnik korygujący. Przepisy nie regulują terminu, w którym pomoc miałaby być wypłacana.
Magdalena Szymańska
fot. M. Szymańska
