Sierszeńska
StoryEditorPowierzchnia gospodarstw

Polskie gospodarstwa są małe czy duże? Gdzie jesteśmy w Europie i na świecie?

22.01.2025., 17:41h

Wg danych ARiMR z zeszłego roku, średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego w Polsce to 11,59 ha. Czy to dużo czy mało? Jak przedstawia się sytuacja w innych krajach czy to Unii Europejskiej czy w ogóle na świecie?

Gospodarstwa na zachodzie rosną o wiele szybciej

Z nieco ponad 11,5 ha Polska znajduje się poniżej unijnej średniej, która w roku 2022 wyniosła 17,4 ha. Co prawda średnio gospodarstwa w Polsce są coraz większe, bowiem w 2022 roku przeciętny polski rolnik gospodarował na 11,32 ha, jednak trudno mówić stwierdzić, abyśmy gonili stawkę.

Dobrze obrazuje to przykład niemiecki, gdzie gospodarstw z roku na rok ubywa, a średnia powierzchnia wzrosła z 63,2 ha w roku 2020 do 65 ha trzy lata później. Jeżeli jednak spojrzymy na rok 2010, wówczas było to 55,8 ha, a zatem w ciągu 13 lat mamy do czynienia ze wzrostem o 9,2 ha. To sporo. Jeszcze bardziej intensywne zmiany zachodzą we Francji, gdzie w 2021 roku średnia powierzchnia gospodarstwa wynosiła 69 ha, co stanowi wartość wyższą aż o 14 ha niż 10 lat wcześniej. Wszystko to przy niezmienionym areale upraw na poziomie 26,7 mln ha.

A co jeżeli skonfrontujemy rok 2022 z 2012 nad Wisłą? 11,59 ha wobec 10,38 ha, a więc dynamika zmian wobec Niemiec i Francji jest bardzo powolna. Pod względem średniej powierzchni gospodarstwa Polska podobna jest do Włoch, choć naszego rolnictwa do włoskiego nie sposób porównać. Półwysep Apeniński obfituje bowiem w gospodarstwa wyspecjalizowane, bazujące często na sprzedaży gotowych produktów. W końcu też łatwiej wyżyć z 11 ha winorośli czy gaju oliwnego niż z 11 ha pszenicy...

Kraje rolniczych kontrastów

Przejdźmy dalej; swego rodzaju kuriozum stanowi Rumunia; kraj słusznie kojarzący się z eksportem zbóż, ogromnymi kombajnami i wielkimi gospodarstwami ma średnią na poziomie 3,5 ha i... prawie 3 mln gospodarstw; w 2020 roku prawie co trzecie unijne gospodarstwo rolne było gospodarstwem rumuńskim! Również w Rumunii znajdziemy jednak największe gospodarstwo w Unii Europejskiej z powierzchnią bagatela 57 tys. ha. No cóż, statystycznie człowiek i pies mają po trzy nogi i o tej pułapce statystyki zawsze należy pamiętać.

Z pewnością zainteresuje nas w tym miejscu nasz wschodni sąsiad - Ukraina. Tam średnia wielkość gospodarstwa to 132 ha, jednak podobnie jak Rumunia, w tym względzie jest to kraj ogromnych kontrastów, w którym przeszło 80% areału należy do (zwykle) holdingów o powierzchni 500 ha i więcej. 

Starzy rolnicy

Przenieśmy się teraz do Azji. I to takiej dalekiej; w Japonii choć średnia wielkość gospodarstwa to 30 ha, ok. 90% ma nie więcej niż 5 ha. Nic dziwnego; działki czasem są niezwykle rozdrobnione i położone w trudnym terenie, jednak każdy skrawek ziemi który się do tego nadaje, jest wykorzystywany rolniczo; bezpieczeństwo żywnościowe przede wszystkim. Warto wspomnieć, że Japonia jest znacznym importerem żywności, zaś jeżeli widzimy w Unii problem ze starzejącym się zawodem rolnika, to w kraju kwitnącej wiśni ponad 63% rolników ma powyżej 65 lat.

Gigantyczne i najmniejsze gospodarstwa

Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego w Australii to, uwaga, ponad 3000 ha. Wartość robi wrażenie, owszem. Australia to także kraj, w którym znajdziemy jedne z największych gospodarstw na świecie; to nawet 2,4 mln ha. No dobrze, ale niemal wyłącznie pod wypas. Tak, Australijczycy mają pod tym względem łatwiej.

To może zajrzymy do naszego ukochanego Mercosuru? Bardzo proszę: Argentyna ze średnią 620 ha, przy czym 65% gruntów skupionych jest w latyfundiach przekraczających 2,5 tys. ha. W Brazylii średnia to zaledwie 69 ha, jednak niemal połowa gruntów należy do gospodarstw o powierzchni ponad 1000 ha (2017).

Przenieśmy się teraz do drugiej Ameryki; średnia w USA to 190 ha, a w Kanadzie 270 ha. Zupełnie inne wartości znajdziemy po powrocie do Azji; w Bangladeszu to 0,3 ha, w Wietnamie 0,8, a w przecież rolniczym gigancie - Indiach - zaledwie nieco ponad 1 ha.

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
13. luty 2025 15:33