Kontrola poboru wody w gospodarstwie. Co rolnik powinien wiedzieć?Dominika Stancelewska
StoryEditorKontrola poboru wody

Kontrola poboru wody w gospodarstwie. Co rolnik powinien wiedzieć?

22.07.2025., 17:30h

Kontrola poboru wody może dotyczyć każdego rolnika, który korzysta z wód powierzchniowych lub podziemnych. Dlatego ważna jest znajomość przepisów. Sprawdźmy, jak przebiega kontrola, czy rolnik jest o niej wcześniej informowany i jakie dokumenty powinien przygotować dla inspekcji?

Kontrola poboru wody w gospodarstwie rolnym

To nic innego jak sprawdzenie, czy rolnik, korzystający z wody oraz wykonujący lub eksploatujący obiekty hydrotechniczne, działa zgodnie z ustawą Prawo wodne. Pisaliśmy już w poprzednich artykułach: Ile wody może pobrać rolnik? Przekroczysz limit, słono zapłacisz oraz Sprawdź, jak inspekcja kontroluje zużycie wody w gospodarstwie. Jakie kary dla rolnika?, że średnioroczny limit poboru wody na dobę wynosi 5 m3 i jest traktowany jako "zwykłe" korzystanie z wód. Natomiast gdy rolnik przekroczy tę ilość, to musi uzyskać pozwolenie wodnoprawne. Gdyby tego nie zrobił może narazić się na surową karę finansową.

Kto kontroluje pobór wody?

Otóż kontrole korzystania z wód powierzchniowych lub podziemnych wykonuje isnpekcja wodna, która działa w imieniu Wód Polskich oraz inspekcja ochrony środowiska.

Jakiego rodzaju kontroli może spodziewać się rolnik? Jak poinformowała nas rzecznik Wód Polskich kontrole mogą być:

  • planowane - ujęte w rocznym planie kontroli gospodarowania wodami, zatwierdzanym przez ministra właściwego ds. gospodarki wodnej, obecnie jest to minister infrastruktury,
  • doraźne, które podejmuje się w razie podejrzenia naruszenia prawa lub zagrożenia dla środowiska.

Czy rolnik wie wcześniej o kontroli?

Co do zasady zawiadamianie o zamiarze kontroli u podmiotów innych niż przedsiębiorcy, nie jest wymagane (Prawo wodne nie reguluje tej kwestii). Natomiast, jak przekazała nam rzecznik Wód Polskich:

- Wody Polskie, co do zasady, informują o zamiarze przeprowadzenia kontroli (...). W zawiadomieniu o kontroli znajduje się informacja o zakresie kontroli i dokumentacji niezbędnej do okazania podczas przeprowadzanych czynności kontrolnych.

- Odstępstwo od tej reguły jest w sytuacji, gdy podjęcie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, albo przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.

W takim przypadku inspekcja, wchodząc na teren kontroli, okazuje rolnikowi do wglądu legitymację służbową i upoważnienie do przeprowadzenia kontroli, a następnie rozpoczyna czynności kontrolne (czynności w terenie, weryfikacja dokumentów).

Jakie dokumenty powinien mieć rolnik?

W przypadku poboru wód na potrzeby rolnicze, rolnik powinien być przygotowany do okazania dokumentów, które potwierdzą legalność i sposób korzystania z wody. Należą do nich:

  • zgoda wodnoprawna wraz z operatem i ewentualną instrukcją gospodarowania wodą oraz dziennik gospodarowania wodą (jeśli był wymagany),
  • dokumentacja potwierdzająca prowadzenie pomiarów ilości pobranych wód (rejestry, bilanse zestawienia odczyty wodomierzy (przepływomierzy).
  • dokumentacja techniczna urządzeń mających wpływ na wielkość poboru (np. dotycząca wydajności pompy).

Przebieg kontroli i uprawnienia kontrolujących

Jak przekazała rzecznik Wód Polskich, wykonujący kontrolę gospodarowania wodami pracownicy mają uprawnienia m.in. do:

  • wstępu wraz z pracownikami pomocniczymi, rzeczoznawcami i niezbędnym wyposażeniem przez całą dobę na teren nieruchomości, na której znajdują się urządzenia wodne lub prowadzona jest działalność związana z korzystaniem z wód,
  • przeprowadzania niezbędnych pomiarów lub badań lub wykonywania innych czynności kontrolnych w celu ustalenia, na terenie kontrolowanej nieruchomości, przestrzegania warunków wynikających z przepisów ustawy, a także stanu urządzeń wodnych,
  • żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego,
  • żądania okazywania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli,
  • wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów oraz zestawień i obliczeń sporządzanych na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby żądania ich od podmiotu kontrolowanego,
  • sprawdzania tożsamości osób uczestniczących w kontroli,
  • nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.

Agnieszka Sawicka

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
05. grudzień 2025 08:00