Jego częścią jadalną jest pąk kwiatostanowy, a właściwie mięsiste dno kwiatowe oraz dolne zgrubiałe listki okrywowe koszyczka. Potrzebuje gleby o dużej zawartości substancji organicznej, głęboko uprawionej i dobrze utrzymującej wilgoć. Poza tym stanowisko powinno być ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatrów. Roślina pozostanie na tym stanowisku przez ok. 4 lata.
Początek marca - najwyższa pora na siew karczochów
Nasiona karczochów wysiewamy do końca pierwszej dekady marca, jeśli chcemy zbierać koszyczki w bieżącym sezonie. Nasiona umieszczamy w doniczkach na parapecie okiennym, w inspekcie lub w szklarni. Będą wymagać temperatury ok. 20°C. Wysiewamy po trzy nasiona w doniczce. Po wschodach pozostawiamy najsilniejszą roślinę, pozostałe usuwamy. W przypadku siewu punktowego do skrzyneczek, inspektów, po rozwinięciu się pierwszych liści właściwych pikujemy do doniczek o średnicy 8 cm.
Od połowy do końca maja zahartowane siewki sadzimy do gruntu w rozstawie 1x1 m. Przed sadzeniem wykopujemy dołek o głębokości ok. 30 cm (sztychówką), na dno którego kładziemy warstwę przekompostowanego obornika lub ziemię kompostową. Uzupełniamy ziemią i sadzimy rozsadę karczochów nieco głębiej niż rosły w doniczkach, obficie podlewając. Podlewamy je do momentu, gdy wznowią rośnięcie. W czasach suszy podlewanie kontynuujemy. Można zastosować ściółkę organiczną dla ograniczenia parowania wody i zahamowania zachwaszczenia.
- Częścią jadalną u karczochów jest dno kwiatowe. Pąki zbieramy przed pojawieniem się kwiatów
Karczochy można również wysiewać bezpośrednio do gruntu, w kwietniu. Wtedy jednak pierwsze zbiory będą w następnym roku. Wtedy miejsce gniazdowego wysiewu należy zaprawić w ten sam sposób jak rozsadę.
Korzyść z matecznych
Przy bezmroźnej pogodzie już w marcu możemy odcinać odrosty korzeniowe. Na rośliny mateczne wybiera się te, które wydały najsilniejsze pędy kwiatostanowe. By pobrać odrosty, odgarniamy ziemię wokół roślin i ostrym nożem odcinamy odrost tuż przy nasadzie korzenia głównego, pozostawiając trzy najsilniejsze pędy. Odrosty powinny posiadać już wykształcone drobne korzenie. Odrosty bez korzeni odrzucamy. Po zabiegu rośliny mateczne okrywamy ziemią. Odcięte odrosty umieszczamy w doniczkach o średnicy 9 cm, wypełnionych torfem z piaskiem 1:1 i ustawiamy w ciepłym i jasnym miejscu. Jeśli pogoda nie sprzyja, zabieg można przesunąć na kwiecień.
Jakie warzywa uprawiać w międzyrzędziach?
W początkowym okresie wzrostu przestrzeń między roślinami wykorzystajmy do uprawy roślin o krótkim okresie wegetacji, czyli np. rzodkiewki, rzodkwi białej, sałaty głowiastej. W kolejnych latach można wysiewać sałatę czy rzeżuchę.
Roślina wymaga dużo próchnicy, dlatego oprócz obornika i kompostu zastosowanego przed sadzeniem, musimy dostarczyć składniki pokarmowe w dalszych okresach uprawy. Wczesną wiosną pogłównie stosujemy nawozy potasowe i fosforowe, nie zapominając o azocie. Pierwszą dawkę azotu wysiewamy na 1–2 tygodnie przed sadzeniem, drugą przed wybijaniem pędów kwiatostanowych oraz trzykrotnie do zbioru pędów. Za każdym razem dostarczamy roślinom 5 g N/m2. Co około 2 tyg. można zasilać rośliny wodnymi 3% roztworami nawozów mineralnych do końca sierpnia. Przed siewem lub sadzeniem wysiewamy nawozy mineralne, np. 5 g siarczanu potasowego, 7 g superfosfatu potrójnego granulowanego.
Dla dorodnych główek
W celu uzyskania dużych, wyrośniętych pąków, usuwamy wszystkie pojawiające się na pędach głównych pąki boczne. Pozostawiamy do 6–8 pąków kwiatowych, na młodych roślinach 3 pąki. Mięsiste pąki zbieramy w pełni rozwinięte, wielkości pięści. W okresie cięcia pąki nie powinny mieć jeszcze widocznych kwiatów, a listki okrywy pąka muszą dokładnie przylegać do siebie. Pąki ścinamy 3 cm poniżej dna koszyczka i w chłodnym miejscu można przechowywać je do 4 tygodni. Po zbiorze pąków roślina pozostaje w gruncie, zatem należy ją odpowiednio przygotować do zimowania. W tym celu wycinamy wszystkie pędy kwiatostanowe, a rozetę liści związujemy w snopek, przykrywamy gałązkami drzew iglastych i przysypujemy ziemią na wysokość ok. 30 cm. Gałązki iglaków są istotne, gdyż izolują roślinę od ziemi, chroniąc tym samym przed gniciem. W czasie odwilży należy wietrzyć roślinę, zdejmując warstwę ziemi, a przed mrozami ponownie uzupełnić okrycie. Wiosną, od połowy marca do kwietnia zdejmujemy okrycie i wycinamy odrosty, pozostawiając 3 najsilniejsze.
Małgorzata Wyrzykowska
