Jak zwalczyć muchy w chlewni?

Muchy atakując zwierzęta wywołują u nich niepokój, a to przekłada się na gorsze wyniki produkcyjne. Świnie pobierają mniej paszy, gorzej przyrastają. Aby uwolnić się od przebywających na skórze owadów ocierają się o ściany kojca i inne przedmioty. Drażniące działanie much i otarcia mogą powodować stany zapalne skóry. U loch karmiących niepokój związany z obecnością much może wpływać na obniżenie mleczności i zaburzenia w karmieniu prosiąt.

Muchy są przyczyną dyskomfortu zwierząt, ale także roznoszą choroby i pogarszają wyniki produkcyjne

Muchy mogą też przenosić drobnoustroje chorobotwórcze. Na powierzchni ciała mucha może przenieść do 6 milionów, a w jelicie prawie 30 milionów mikroorganizmów, w tym powodujących groźne dla świń choroby oraz stadia przetrwalnikowe pasożytów. Aby nie dopuszczać do rozwoju tych owadów, trzeba pamiętać o utrzymaniu odpowiedniej higieny w budynkach inwentarskich oraz regularnym usuwaniu obornika. Należy zwracać uwagę na stan śmietników czy pomieszczeń gospodarczych, gdyż mogą to być potencjalne źródła rozwoju larw much.

Muchy skupiają się na ciepłych i nasłonecznionych powierzchniach. Duże ich zagęszczenie występuje w kojcach dla prosiąt, przy lampach, na wymieniu loch. Chętnie siadają na paszy, zwłaszcza dla prosiąt, gdyż zawiera ona dużo aromatów, słodzików i tłuszczu. Poczwarka muchy rozwija się ok. 5 dni w temperaturze 20°C. Po 14–24 dniach od złożenia jaj z poczwarek wychodzą osobniki dorosłe, które już po dobie mogą łączyć się w pary.

Metody chemiczne

Chemiczne zwalczanie much polega na stosowaniu produktów biobójczych i musi obejmować równoczesne niszczenie zarówno postaci dorosłych, jak i ich stadiów rozwojowych. Przy zastosowaniu środków chemicznych na owady dorosłe wykonuje się najczęściej oprysk na miejsca, gdzie bytują muchy. Przed przystąpieniem do zwalczania much metodą chemiczną należy ściany i sufit oczyścić z pyłów, brudu i pajęczyn, a najlepiej je wygładzić. Duża ilość pyłu i brudu pochłania zastosowany preparat. Nawet najlepsze środki owadobójcze nie będą skuteczne w pomieszczeniach zapylonych i brudnych.

W chlewniach powierzchnie ścian należy opryskiwać powyżej 1 m, aby nie dopuścić do zlizywania preparatów przez zwierzęta. Podczas wykonywania zabiegu należy uważać, aby nie opryskać karmników, koryt czy miejsc składowania paszy. Preparaty chemiczne należy stosować tylko w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, gdyż po zakończeniu oprysku lub malowania zawsze trzeba przewietrzyć pomieszczenie. Niektóre z preparatów mogą być stosowane w obecności zwierząt, ale bez bezpośredniego rozpylania na skórę i błony śluzowe. Dostępne są też skuteczne leki na muchy z deltametryną wydawane z przepisu lekarza weterynarii.

Przy zastosowaniu środków chemicznych na owady dorosłe wykonuje się najczęściej oprysk na miejsca, gdzie bytują muchy

Czas działania preparatów na muchy wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy i zależy od rodzaju środka oraz od warunków w budynku, w jakich zabieg przeciwko muchom jest przeprowadzany i powierzchni, na którą preparat jest nanoszony (gładka, porowata, zakurzona). W przypadku środków chemicznych pojawia się niestety zjawisko uodparniania się owadów na preparaty. Muchy dość szybko wytwarzają odporność na zawarte w nich substancje aktywne i zbyt długie używanie jednego środka przestaje być skuteczne.

Metody biologiczne

Do zabijania larw stosuje się również biomuchy, czyli specjalnie wyselekcjonowane gatunki much-kanibali. Do chlewni wprowadza się drapieżne larwy muchy Ophyra aenescens, które niszczą larwy muchy domowej lub drapieżnych błonkówek Muscidifurax raptorellus i Spalangia cameroni, które poszukują i zabijają poczwarki much w oborniku. Nie dopuszczają w ten sposób do wylęgnięcia się dorosłych osobników. W zależności od systemu utrzymywania zwierząt stosuje się odpowiedni gatunek biomuchy. Są one skuteczne, ponieważ aż 85% całej populacji much w obiekcie jest w stadium rozwoju pozwalającym na ich zniszczenie. Ważne jest dostarczenie odpowiednio dużej liczby osobników do chlewni. Można też stosować biomuchę na pryzmę z obornikiem.

Dominika Stancelewska