Spór o granice działek. Kto wyznacza geodetę?

Czy strony postępowania mogą wyznaczyć goedetę?

W świetle ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, strony postępowania rozgraniczeniowego nie są uprawnione do udziału w procedurze wyboru geodety. Zgodnie z art. 31 ust. 1 tej ustawy, czynności ustalania przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Oznacza to, że organ administracji samorządowej nie ma obowiązku dopuszczenia stron do udziału w procedurze wyboru geodety dokonującego czynności ustalenia przebiegu granic. Strony nie mogą też żądać od organu upoważnienia zaproponowanego przez nie geodety. Potwierdzają to liczne orzeczenia sądów administracyjnych, m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 20 lutego 2020 r. (sygn. akt: III SA/Lu 563/19), w którym sąd stwierdził, że obowiązek wskazania i upoważnienia geodety spoczywa na organie administracji samorządowej. Geodeta dokonujący ustalenia przebiegu granic w postępowaniu rozgraniczeniowym nie jest zatem podmiotem działającym na prywatne zlecenie stron tego postępowania.

Kto może ustalić prawidłowy przebieg rozgraniczenia?

Geodetą upoważnionym do ustalenia przebiegu granicy może być tylko osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie rozgraniczania i podziałów nieruchomości oraz sporządzania dokumentacji do celów prawnych.

Jak wyłania się uprawnionego geodetę?

Uprawniony geodeta jest wyłaniany przez organ w drodze zapytania ofertowego. O złożonych ofertach (kwota wynagrodzenia, termin realizacji prac) informuje on strony pisemnie, umożliwiając im wypowiedzenie się. Jeżeli będzie Pan miał uzasadnione podejrzenia co do fachowości czy bezstronności wybranego geodety, może Pan je złożyć w tym momencie. O wydanym upoważnieniu dla geodety strony są również informowane pisemnie. Dokonany wybór konkretnego geodety podlega ogólnej kontroli sądu pod kątem jego prawidłowości, tj. dysponowania przez geodetę odpowiednimi uprawnieniami czy sposobu wyboru oferty. Może się zdarzyć, że organ wzywa stronę wnioskującą o przeprowadzenie rozgraniczenia do wskazania geodety. Należy to jednak traktować jako czynność wykonaną przez organ w ramach zapewnienia stronie możliwości czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym – stosownie do art. 10 § 1 k.p.a.

Na stronach internetowych większości gmin we wskazówkach dotyczących wypełniania wniosku zawarta jest informacja, by nie wskazywać w nim geodety. Niektóre gminy dopuszczają wskazanie, ale uprzedzają, że w takim przypadku kosztami postępowania zostanie obciążony tylko wnioskodawca. Jeśli natomiast wskazania nie będzie, koszty zostaną rozłożone na strony postępowania.

Alicja Moroz
fot. Pixabay