Wysokowydajna krowa pobiera ponad 60 kg TMR-u dziennie. Jak utrzymać pobranie paszy na takim poziomie?
Polskie mleko
Żywienie krów
Data publikacji 10.12.2020r.
Po dwóch latach użytkowania nowej wolnostanowiskowej obory Grzegorz Czarnecki nic by nie zmienił poza jeszcze większym wychyleniem w stronę stołu paszowego ograniczającej rury karkowej. Początkowo to wychylenie było zerowe, jednak otarcia oraz odgniecenia na grzbietach krów zmusiły rolnika do przeróbki.
Zarejestruj się, i zaloguj aby przeczytać kolejne 3 artykuły.
Wszystkie przeczytasz dzięki prenumeracie lub kupując dostęp.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak sprawić, żeby krowy chętniej pobierały TMR?
- Ile TMR-u powinna pobierać wysokowydajna krowa produkująca 30 litrów mleka dziennie?
- Jakie są zalety legowisk słomiano-wapiennych
r e k l a m a
Niewielka zmiana, która wpłynęła na pobranie paszy
– Krowy cały czas ocierały się o górną rurę karkową drabiny paszowej, co nie zachęcało ich do przebywania przy stole paszowym i pobierania jak największej ilości TMR-u, dlatego rurę karkową wysunęliśmy ok. 20 cm w stronę stołu paszowego. Nastąpiła znaczna poprawa, ale dziś widzę, że to wychylenie rury ograniczającej powinno być jeszcze większe – przyznał Grzegorz Czarnecki, dla którego pobranie TMR-u ma kluczowe znaczenie w budowaniu wydajności, a właściwe utrzymaniu wysokiej wydajności, bo ta jest tu na średnim poziomie 12 tys. kg mleka. To wynik plasujący stado ze wsi Patory w krajowej czołówce.
Woda do paszowozu
– Nasza przeciętna krowa dziennie pobiera aż 62 kg dawki TMR, zatem musi spędzić przy stole paszowym odpowiednią ilość czasu w dość komfortowych warunkach. Ponadto TMR musi być smakowity, no i co ważne, nie może być przesuszony, dlatego dodajemy od 200 do 300 l wody na jeden wóz paszowy. Ten zabieg nie tylko zwiększa pobranie TMR-u, ale także powoduje oklejenie się pasz treściwych na paszach objętościowych i krowy nie mogą ich selekcjonować – stwierdził Grzegorz Czarnecki.
W skład dawki TMR zadawanej krowom dojnym wchodzą: kiszonka z kukurydzy, sianokiszonka, śruta zbożowa, śruta kukurydziana, poekstrakcyjne śruty sojowa i rzepakowa, dodatek mineralno-witaminowy, bufory i drożdże, a także słoma w ilości 1 kg/szt. w celu poprawy struktury dawki. TMR wyliczony jest na dzienną produkcję 31 l mleka od krowy.
Jak nie jedzą, to leżą
r e k l a m a
W czasie gdy krowy nie pobierają TMR-u powinny odpoczywać – to kolejna zasada, jaką kieruje się Grzegorz Czarnecki. Aby tak było, potrzebne jest wygodne, a więc suche, w miarę ciepłe i elastyczne, dopasowujące się do ciała krowy legowisko. Te funkcje zdaniem hodowcy bez wątpienia spełniają materace słomiano-wapienne.
– Na materacach słomiano-wapiennych krowy mają czysto, sucho, nie ślizgają się i nie odparzają, tak jak w przypadku mat ze sztucznego tworzywa. Natomiast jest przy nich na pewno więcej pracy związanej z przygotowaniem mieszanki uzupełniającej i samym uzupełnieniem materacy, co powinno odbyć się raz w tygodniu – wyjaśnił Grzegorz Czarnecki.
Dwuletnia obora o wymiarach 36 x 25 m posiada przybudówkę 11 x 9 m, gdzie mieści się hala udojowa Sac typu rybia ość 2 x 5 stanowisk oraz schładzalnik mleka o pojemności 6 tys. litrów. Stół paszowy szeroki jest na 5,5 m. Po jednej stronie stołu paszowego chodzą jałówki pogrupowane wiekowo oraz krowy zasuszone. Zaś z drugiej strony umiejscowiono porodówkę oraz grupę krów dojnych. Na korytarzach gnojowych zastosowano ruszta betonowe.
- Joanna i Grzegorz Czarneccy gospodarują na 33 ha (31 ha własnych i 2 ha dzierżawy) we wsi Patory (pow. ciechanowski, gm. Opinogóra Górna). Mają trzech synów: Piotra, ucznia 6 klasy szkoły podstawowej (na zdjęciu) oraz studentów Damiana i Michała. Rolnicy uprawiają 18 ha kukurydzy na kiszonkę oraz 15 ha użytków zielonych, w tym 12 ha traw z koniczyną i 3 ha lucerny. Utrzymują 130 sztuk bydła, w tym 72 krowy. Średnia wydajność od krowy liczona z oceny użytkowości mlecznej wynosi 12 000 kg mleka. Mleko w ilości 50–60 tys. l miesięcznie dostarczają do Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Giżycku.
- Poziomy wóz paszowy Sgariboldi o pojemności 14 m3 napędza ciągnik o mocy 90 KM, w tle widać starą oborę uwięziową, którą hodowca zaadaptował na cielętnik
Warto badać po zasuszeniu
W starej uwięziówce hodowca urządził cielętnik, tam też trafiają krowy na pierwszy etap zasuszenia. Zasuszenie trwa 35 dni i zawsze przebiega pod osłoną antybiotyku. Karencja na antybiotyk wynosi dokładnie 35 dni i jeszcze jeden dzień. Zatem po zdojeniu siary mleko nie powinno zawierać żadnych pozostałości antybiotyku. Jednak Grzegorz Czarnecki woli dmuchać na zimne i zawsze po okresie zasuszenia bada mleko zanim trafi ono do zbiorczego schładzalnika.
– Badanie mleka nie jest drogie i warto to zrobić u każdej wycielonej krowy, ponieważ gdy wątroba niedomaga, to przemiana materii jest słabsza i wtedy pozostałości antybiotyku wykrywane są przez kilka dni dłużej. Może też dojść do wcześniejszego wycielenia niż się spodziewaliśmy, nawet o tydzień, wtedy też nie ma co ryzykować – wyjaśnił hodowca.
Grzegorz Czarnecki skrócił okres zasuszenia do 5 tygodni i już nie wrócił do poprzedniego stanu ponieważ zaobserwował, że krowy są dzięki temu mniej podatne na zapasanie się, a wiadomo, że tłusta krowa ma większe problemy w okresie okołoporodowym. Rośnie u niej ryzyko ciężkiego porodu oraz wystąpienia chorób metabolicznych. Trudniej też o skuteczne pokrycie takiej sztuki.
Przez 4–5 dni krowa przygotowywana do zasuszenia otrzymuje TMR przeznaczony dla jałówek w dawkowanej ilości, a nie do woli, to pomaga obniżyć wydajność mleczną i zasuszyć zwierzę bez większych problemów.
- Rura karkowa drabiny paszowej została wysunięta w stronę stołu paszowego poprzez wmontowanie specjalnych wstawek pomiędzy nią a słupki podtrzymujące
Więcej o zaletach materacy słomiano-wapiennych, a także o zasadach ich uzupełniania i przygotowywania mieszanki wypełniającej, zatem o całej technologii związanej z legowiskami w gospodarstwie Grzegorz Czarneckiego, napiszemy w nowym wydaniu dwumiesięcznika „Elita Dobry Hodowca”. Ale nie tylko, hodowca opowie także o korekcji racic czy też wstępnym schładzaniu mleka jako sposobie na zaoszczędzenie energii elektrycznej.
Andrzej Rutkowski
Andrzej Rutkowski
Zdjęcia: Andrzej Rutkowski
Ten produkt może Ciebie zainteresować
Pakiet: Mastitis + Rozród bydła
