Na jakie wydatki można przeznaczyć środki finansowe?
Do wzięcia jest 200 tys. zł, a refundacji podlega do 65% kosztów kwalifikowalnych. Pomoc przyznaje się, jeżeli inwestycja dotyczy:
- docieplenia ścian zewnętrznych, dachu lub stropu,
- docieplenia podłóg,
- zakupu okien lub drzwi zewnętrznych, lub bram wjazdowych, świetlików dachowych,
- zakupu kotłów na biomasę, z wyłączeniem kotłów do spalania słomy, instalacji do odzyskiwania ciepła, systemów energooszczędnego oświetlenia w technologii LED, systemów monitoringu i zarządzania energią.
Z dotacji można rozliczyć również koszty transportu materiałów oraz maszyn i urządzeń objętych operacją, a także koszty montażu oraz rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki, pod warunkiem że jest ona niezbędna do realizacji inwestycji. Podobnie jak w wielu unijnych działaniach, refundowane są także koszty ogólne, jednak tylko w części nieprzekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych.
Wskaźniki i projekt
Pomoc przyznaje się, jeżeli w każdym z budynków lub budowli w gospodarstwie, w którym rolnik chce poczynić inwestycje, musi ona zapewnić redukcję wskaźników EK i EP o co najmniej 30%. Ponadto do wniosku musi być załączony projekt termomodernizacji. Z kolei koszty projektu termomodernizacji, audytu energetycznego oraz przygotowania pozostałej dokumentacji technicznej należą do kosztów ogólnych.
Dla wielu naszych Czytelników obce są pojęcia wskaźników EK i EP. Pierwszy z nich oznacza wartość rocznego zapotrzebowania na energię końcową w budynku wyrażoną w kWh/ m2, drugi natomiast wartość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną w budynku wyrażoną w kWh/ m2. Oba wyliczane są zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 15 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków.
Redukcja wskaźników EK i EP powinna wynikać z kolei z projektu termomodernizacji, który jest niezbędnym załącznikiem do wniosku o pomoc. Taki projekt, oprócz planowanej redukcji wskaźników EK i EP po zakończeniu inwestycji (które nie mogą być niższe niż 30%), powinien zawierać co najmniej:
- plan zabudowy gospodarstwa wraz z rozmieszczeniem na nim istniejących budynków i budowli, w szczególności budynków, w których zostaną przeprowadzone termomodernizacja i usprawnienia instalacyjne;
- opis techniczny obejmujący co najmniej: podstawę opracowania (np. posiadanej dokumentacji technicznej, dokumentacji architektoniczno-budowlanej, projekt inwentaryzacji stanu dotychczasowego budynku), świadectwo charakterystyki energetycznej przed realizacją inwestycji, zakres robót, zalecane materiały do wykonania termomodernizacji, planowane do montażu usprawnienia instalacyjne;
- rysunki planowanych do wykonania robót budowlanych umożliwiające poprawne zweryfikowanie planowanego przedsięwzięcia, na realizację którego nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę lub projekty budowlane, w przypadku gdy są wymagane pozwolenia na budowę.
Komu zlecić wykonanie projektu termomodernizacji?
Projekt termomodernizacji powinien zostać sporządzony przez osobę uprawnioną, tj. wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 31 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jest on dostępny w Internecie. Problem polega jednak na tym, że ten wykaz zawiera jedynie imię i nazwisko takiej osoby, bez specyfiki lokalizacji. Jak więc rolnik ma do niej dotrzeć? Bardziej pomocna w tym względzie jest Platforma Ekspertów Efektywności Energetycznej (PEEE) uruchomiona przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na poczet programu „Czyste powietrze”, która oprócz danych osobowych zawiera m.in. także obszar działalności danego eksperta. Ogólnopolską listę audytorów wraz z namiarami kontaktowymi prowadzi także na swojej stronie internetowej Zrzeszenie Audytorów Energetycznych z siedzibą w Warszawie.
Konieczne szkolenie z zakresu efektywności energetycznej gospodarstwa
Ponadto rolnicy, którzy wnioskują o to wsparcie, muszą zobowiązać się do odbycia szkolenia w zakresie efektywności energetycznej gospodarstwa. Mają na to czas do dnia złożenia wniosku o płatność. Ten natomiast składa się nie później niż 24 miesiące od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy. Jeśli rolnik odbył już takie szkolenie, jest ono ważne, pod warunkiem, że zostało wydane nie wcześniej niż 24 miesiące przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy.
Odbycie szkolenia musi być udokumentowane zaświadczeniem bądź certyfikatem. W przypadku gdy nie będzie z niego jasno wynikało, że dotyczyło ono zagadnień związanych z efektywnością energetyczną gospodarstwa, do dokumentu należy dołączyć uwierzytelniony program szkolenia.
Podobnie jak w przypadku innych działań z II filaru Wspólnej Polityki Rolnej, tak i tutaj zastosowano kryterium wyboru inwestycji. Wnioski o przyznanie pomocy podlegają ocenie według siedmiu kryteriów. Do pomocy zakwalifikują się te, które uzyskały co najmniej 6 punktów. Jak wygląda punktacja, przedstawiamy w ramce.
Teoretycznie, jeśli rolnik znajdzie doradcę, który mógłby mu przygotować wniosek o wsparcie, reszta powinna pójść już gładko. Praktyka wygląda jednak inaczej. Wielu naszych Czytelników skarży się, że sami doradcy często rozkładają ręce. Ogrom dokumentacji, jaki trzeba przygotować, by np. wymienić okna czy bramę w oborze, przerasta przyszłych inwestorów.
Jesteśmy ciekawi, ilu rolnikom uda się złożyć wnioski w tym obszarze oraz ilu pozytywnie przejdzie weryfikację i otrzyma płatność końcową. Statystyki zaprezentuje zapewne ARiMR. My natomiast czekamy na sygnały od naszych Czytelników – podzielcie się doświadczeniami z sięganiem po to wsparcie.
Magdalena Szymańska
fot. M. Szymańska
