Ustawa o podatku od spadków i darowizn wskazuje, że obowiązek podatkowy od spadków powstaje:
- przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku;
- przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego – z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia;
- przy nabyciu tytułem zachowku – z chwilą zaspokojenia roszczenia;
- przy nabyciu w drodze zapisu windykacyjnego – z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, postanowienia częściowego stwierdzającego nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zeznanie podatkowe należy złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, dołączając dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
To Pan określa w nim wartość budynków gospodarskich. Na terenach wiejskich nie jest ona z reguły wysoka. Ma to być cena rynkowa. Ustawa wskazuje, że wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku. Bywa jednak, że jest problem z jej określeniem ponieważ brak jest chętnych na nabycie takich budynków.
Według ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość). Wartość ustala się według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Artykuł 7 ustawy określa, że do długów i ciężarów zalicza się również koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku. Można też zaliczyć koszty pogrzebu spadkodawcy, łącznie z nagrobkiem, w takim zakresie, w jakim koszty te odpowiadają zwyczajom przyjętym w danym środowisku, jeżeli nie zostały pokryte z majątku spadkodawcy, z zasiłku pogrzebowego lub nie zostały zwrócone w innej formie. Do długów i ciężarów można zaliczyć także koszty postępowania spadkowego, wynagrodzenie wykonawcy testamentu, obowiązki wykonania zapisów i poleceń zamieszczonych w testamencie, wypłaty z tytułu zachowku.
Jeżeli nabywca nie określił wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych albo wartość ta nie odpowiada, według oceny urzędu skarbowego, wartości rynkowej, organ wezwie nabywcę do jej podwyższenia lub obniżenia. Jeżeli nabywca, pomimo wezwania, tego nie zrobi, urząd skarbowy określi ją, uwzględniając opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca (art. 8 ustawy).
dr hab. Aneta Suchoń
dr hab. Aneta Suchoń
