Krajowy Plan Odbudowy jest historyczną szansą dla całej gospodarski, a więc także dla rolnictwa – przekonywano podczas poniedziałkowej konferencji prasowej w gmachu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Tylko na program rolnictwa 4.0. zarezerwowano blisko 1,2 mld zł.
– Nie możemy zwolnić tempa nawet na chwilę – mówiła Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej w trakcie konferencji, która miała na celu podsumowanie 1,5 roku wdrażania KPO.
Poinformowano, że dotychczas podpisano 774,6 tys. umów na ponad 117 mld zł na inwestycje m.in. w termomodernizację budynków, bezpieczeństwo na drogach, nowe miejsca w żłobkach, szerokopasmowy internet, modernizację przejazdów kolejowych oraz wsparcie MŚP w rolnictwie.
– Stanowi to 44,5 proc. całego programu dla Polski – wyjaśniła Pełczyńska-Nałęcz. Czy jest ryzyko, że nie zdążymy wydać wszystkiego? – Naszym zadaniem jest, aby tak się nie stało – odpowiedziała minister.
Ponad 1 mld zł trafi na polską wieś
Potężne pieniądze trafiają na polską wieś. W połowie kwietnia zwiększono kwotę przeznaczoną na nabór wniosków o objęcie wsparciem Inwestycji A1.4.1 „Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu” z KPO, w zakresie rolnictwa 4.0. Po zmianie kwota przeznaczona na nabór wynosi 1 mld 189 mln zł.
Dzięki zwiększeniu budżetu ARiMR może zawrzeć umowy ze wszystkimi, których wnioski zostaną ocenione pozytywnie.
– Cieszę się, że w okresie, który dziś podsumowujemy, środki KPO na rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe zostały znacząco zwiększone. Budżet na inwestycje dla gospodarstw rolnych i przetwórców został zwiększony o 600 mln euro. To dzięki tym środkom mogliśmy przyznać dofinansowanie w ramach rolnictwa 4.0 na ponad 7 tys. gospodarstw, które pozyskały nowoczesny sprzęt z wysokim poziomem dofinansowania – podkreślał wiceminister rolnictwa Adam Nowak.
Jaki jest budżet KPO na jednego mieszkańca Polski?
Budżet całego KPO dla Polski to 255 mld zł, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi 6 788 zł.
Do tej pory podpisano z beneficjentami 774,6 tys. umów na ponad 117 mld zł (w przeliczeniu na jednego mieszkańca to 3 114 zł).
Z części dotacyjnej umowy opiewają na blisko 66,5 mld zł (prawie 60 proc. dostępnych pieniędzy), a z części pożyczkowej na blisko 50,7 mld zł (33,5 proc. alokacji).
Co już udało się zrobić w ramach KPO dla rolników?
Fundusze z KPO przeznaczono przede wszystkim na zrównoważone rolnictwo. Ponad 7,3 tys. rolników przyznano wsparcie na dofinansowanie zakupu nowoczesnych maszyn i urządzeń rolnictwa 4.0, a prawie 52 tys. gospodarstw rolnych otrzymało możliwość wymiany pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest na budynkach służących do produkcji rolnej rolnych.
Wzmocniono również zdolność do przechowywania i magazynowa zboża w gospodarstwach rolnych dofinansowując zakup ponad 15 tys. nowych silosów o łącznej ładowności blisko 1,6 mln m3.
Podpisano umowy z 1600 MŚP i mikroprzedsiębiorstwami w sektorze HoReCa, kultury i turystyki. Wartość docelowa to 2510 umów.
1 mld 445 mln zł zakontraktowano na opiekę długoterminową (97,5 proc. całej dotacji); 5,2 mld zł na onkologię. Podpisano 83 umowy, co stanowi 85 proc. alokacji.
Zainwestowano 40 mld zł z 70 mld zł w transformację energetyczną. To są inwestycje w modernizację sieci energetycznych, farmy wiatrowe na Bałtyku i terminale serwisowe.
Ile pieniędzy z KPO trafiło już do Polski?
Do Polski wpłynęło już 67 mld zł z KPO – z trzech wniosków o płatność, a w sierpniu trafi do nas kolejne 26,3 mld zł (z czwartego i piątego wniosku o płatność). Polska wynegocjowała możliwość wypłat dla beneficjentów także po sierpniu 2026 r. – dacie końcowej KPO.
Najważniejsze wypłaty to: Program Czyste Powietrze otrzymał ponad 6,6 mld zł, inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów, które w tym uczestniczą – wypłaty na ponad 1,8 mld zł.
Pasażerski tabor kolejowy – wypłaty na prawie 1,4 mld zł, linie kolejowe – prawie 1,2 mld zł. Celem inwestycji jest poprawa stanu infrastruktury kolejowej pozwalająca na zwiększenie jej niezawodności i usprawnienie prowadzenia ruchu kolejowego, ze szczególnym uwzględnieniem linii o znaczącym udziale transportu towarowego.
Inwestycje w bezpieczeństwo transportu – ponad 724 mln zł. Celem inwestycji jest zwiększenie bezpieczeństwa transportu drogowego poprzez budowę i modernizację obwodnic na drogach krajowych.
Czy finalizowanie płatności z KPO będzie wydłużone?
Dzięki negocjacjom udało się wydłużyć możliwość finalizowania płatności z KPO. To oznacza, że będziemy mogli płacić beneficjentom także po 31 sierpnia 2026 r. Polska planuje w lipcu 2025 r. przeprowadzić trzecią rewizję KPO.
W sierpniu oczekiwana jest wypłata 26,3 mld zł z czwartego i piątego wniosku. Z kolei jesienią 2025 r. odbędzie się czwarta rewizja KPO i złożenie dwóch kolejnych wniosków o płatność.
Kwiecień/maj 2026 r. nastąpi złożenie ósmego wniosku o płatność, a we wrześniu 2026 r. dziewiątego wniosku o płatność z KPO – informuje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Krzysztof Zacharuk
