Likwidacja gospodarstw mlecznych w Polsce
W Polsce od kilku lat obserwowane jest zjawisko konsolidacji gospodarstw o produkcji mlecznej. Jedne znikają z mapy całkowicie, inne zwiększają produkcję. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2010 r. i 2020 r. nie pozostawiają złudzeń. Liczba gospodarstw utrzymujących krowy mleczne spadła o 61,5%. Jeszcze w roku 2010 w Polsce było 453,9 tys. gospodarstw o tym profilu, a już 10 lat później odnotowano ich zaledwie 174,4 tys. Jednocześnie wzrosła liczba gospodarstw, które zwiększyły pogłowie krów.
Polska na podium wśród największych producentów mleka
Jak wynika z raportu KOWR, z uwagi na wielkość stad mlecznych w Polsce, nasze państwo znajduje się obecnie na podium wśród europejskich producentów mleka, dotrzymując kroku Niemcom i Francji.
Dane udostępnione przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wskazują, że na początku maja br. pogłowie krów mlecznych w Polsce wynosiło 1 920 tys. szt. i był to wynik o 0,4%, czyli 7,8 tys. szt. niższy niż sprzed roku.
Gdzie w Polsce jest najwięcej krów, a gdzie najmniej?
Z opracowania danych przygotowanego przez KOWR wynika, że w Polsce 1 maja 2025 r. najwięcej krów mlecznych znajdowało się w województwach:
- mazowieckim: 425 tys. szt. (22% łącznego pogłowia krów mlecznych);
- podlaskim: 422 tys. szt. (22% łącznego pogłowia krów mlecznych);
- wielkopolskim: 290 tys. szt. (15% łącznego pogłowia krów mlecznych).
Natomiast najmniej krów znajduje się w województwach:
- lubuskim: 13 tys. szt. (1% łącznego pogłowia krów mlecznych);
- zachodniopomorskim: 20 tys. szt. (1% łącznego pogłowia krów mlecznych);
- dolnośląskim: 23 tys. szt. (1% łącznego pogłowia krów mlecznych).
Natomiast liczbę pogłowia krów mlecznych w pozostałych województwach przedstawia poniższy wykres:
Zmiany w strukturze polskiego mleczarstwa pokazują wyraźny trend – mniej, ale większych gospodarstw. Konsolidacja, choć pozwala zwiększać konkurencyjność na rynku europejskim i światowym, niesie również wyzwania dla mniejszych producentów, którzy coraz częściej rezygnują z hodowli. W kolejnych latach kierunek rozwoju branży będzie zależał zarówno od sytuacji gospodarczej, jak i od dostępnych programów wsparcia oraz innowacji technologicznych w rolnictwie. Pewne jest jedno – Polska wciąż pozostaje jednym z kluczowych producentów mleka w Europie i ma potencjał, by tę pozycję umacniać.
Oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. KOWR
