Stabilne fundamenty rynku mleczarskiego w Unii Europejskiej
Jak wynika z najnowszego raportu KE dotyczącego krótkoterminowych perspektyw dla rynków rolnych w UE na rok 2025, mimo rosnącej inflacji cen żywności, unijny sektor mleczarski utrzymuje stabilność. Kluczową rolę odgrywa tu nieustający popyt w handlu detalicznym i przetwórstwie spożywczym, który wspiera utrzymujące się na wysokim poziomie ceny surowego mleka. W pierwszej połowie 2025 r. większość krajów UE odnotowała korzystne warunki pogodowe, sprzyjające produkcji paszy i wzrostowi dobrej jakości pastwisk, co pozytywnie wpłynęło na rentowność gospodarstw mlecznych, ograniczając presję wynikającą z wysokich kosztów zakupu pasz.
Zobacz też: Mleko przestanie się opłacać? Rolnicy ostrzegają przed propozycją Brukseli
Delikatny wzrost podaży mleka mimo spadku pogłowia krów
Choć pogłowie krów mlecznych w UE nadal spada (prognozowany spadek o 1% w 2025 r.), rośnie ich wydajność mleczna (+1,2%), a zawartość tłuszczu (+0,2%) i białka (+0,1%) w mleku ulegają poprawie. Zdaniem ekspertów obserwowane zajwisko, przełoży się na lekki wzrost całkowitej podaży mleka w UE w 2025 roku (+0,15% r/r, z pominięciem efektu roku przestępnego w 2024 r.).
Polska mlecznym liderem – imponujący wzrost produkcji
Jak wskazuję analitycy, na tle całej UE, Polska wyróżnia się jako kraj o wyjątkowo dynamicznym rozwoju w sektorze mleczarskim. W 2024 r. produkcja mleka wzrosła aż o 3,9%, mimo spadku pogłowia bydła mlecznego. Kluczowy był tu ogromny wzrost wydajności – aż o 19%. Prognozy na 2025 r. wskazują, że Polska pozostanie jednym z głównych motorów wzrostu podaży mleka w UE.
Zróżnicowane perspektywy dla rynku mleka w krajach UE
Nie wszystkie państwa członkowskie UE mogą pochwalić się równie optymistycznymi prognozami. W Niemczech, Francji, Holandii i Belgii spodziewany jest spadek dostaw mleka w 2025 r., co wynika m.in. z niekorzystnych warunków pogodowych oraz występowania chorób zwierząt. W krajach tych w 2024 r. wystąpiły liczne ogniska choroby niebieskiego języka (BTV), a wiosną 2025 r. odnotowano przypadki pryszczycy (FMD) m.in. w Czechach i na Słowacji. Te czynniki negatywnie wpływają na produkcję mleka, zarówno poprzez ubój, jak i obniżoną płodność krów czy spadek ich wydajności.
Zielone pastwiska dają nadzieję – dobra jakość paszy w 2025 r.
Prognozy wskazują, że dostępność i jakość użytków zielonych w 2025 r. będzie w większości krajów UE powyżej średniej, mimo lokalnych niepokojów, takich jak niedobory opadów w południowej Francji czy w niektórych regionach Europy Środkowej. To pozytywny sygnał dla hodowców, ponieważ dobra jakość pasz bezpośrednio przekłada się na zdrowie i wydajność stad.
Analiza: Polska w centrum uwagi mleczarskiej Europy
Na tle niepewnej sytuacji rynkowej i zdrowotnej w wielu krajach UE, Polska jawi się jako stabilny i rozwijający się lider sektora mleczarskiego. Utrzymujący się wzrost wydajności mlecznej, dobre warunki pogodowe oraz rosnący popyt na produkty mleczne, szczególnie ser i serwatkę, sprawiają, że kraj ma realną szansę umocnić swoją pozycję wśród głównych producentów mleka w Europie.
Stabilne ceny, rosnące inwestycje w przetwórstwo i coraz bardziej efektywna produkcja sprawiają, że polski sektor mleczarski staje się jednym z filarów bezpieczeństwa żywnościowego UE. Kluczowe będzie jednak monitorowanie zagrożeń takich jak choroby zwierząt i globalne wahania rynkowe, które mogą zaburzyć pozytywne tendencje.
oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewiczna na podst. op.europa.eu
