Skrobiowe ziemniaki są przy tym szczególnie wrażliwe na chlorki, dlatego nie jest wskazane w ich uprawie stosowanie potasu w formie soli potasowych.
Nawożenie ziemniaków bez chlorków
Chlorki obniżają potencjalny plon bulw ziemniaka, ale najbardziej zmniejszają parametry jakościowe plonu. Zmniejszają w bulwach zawartość skrobi i białka. Powodują większe gromadzenie wody w bulwach co znacznie zmniejsza ich zdolność przechowalniczą. Obok przeciwskazań stosowania soli chlorkowych w uprawie szczególnie ziemniaków skrobiowych ważne są proporcje stosowanego azotu do fosforu i potasu, które trzeba dodatkowo zmieniać zależnie od poziomu nawożenia azotem.
I tak, w przypadku ziemniaka skrobiowego jeżeli dawka azotu nie jest wyższa niż 100 kg/ ha, to proporcja składników N:P:K powinna kształtować się jak 1:1:1,5. Gdy ilość stosowanego azotu będzie wyższa niż 100 kg/ha, wtedy proporcja powinna wynosić 1:1:1,2-1,3, a jeszcze lepiej jak 1:1,2:1,2-1,3. Dla porównania w uprawie ziemniaków jadalnych stosuje się proporcje N:P:K jak 1:1:1,5, a jeszcze lepiej jak 1:1:2-2,5.
Jedenaście rekomendowanych odmian ziemniaków skrobiowych
Listy Odmian Zalecanych ziemniaków skrobiowych tworzą aktualnie cztery województwa, a łącznie na tych listach rekomendowanych jest 11 odmian.
W woj. kujawsko-pomorskim rekomendowane do uprawy w 2022 r. są odmiany:
- Kuba,
- Kuras,
- Zuzanna,
- Mieszko,
- Hinga
- i Jasia.
W woj. pomorskim rekomendowane są:
- Kuba,
- Kuras,
- Zuzanna,
- Jubilat
- i Amarant.
W woj. wielkopolskim rekomendowane są:
- Kuba,
- Kuras,
- Zuzanna,
- Mieszko,
- Jubilat
- i Rudawa.
W woj. zachodnio-pomorskim rekomendowane są:
- Kuba,
- Kuras,
- Zuzanna,
- Mieszko,
- Jubilat
- i Partner.
Czym wyróżniają się poszczególne odmian ziemniaków skrobiowych?
Poniżej charakterystyka (wg Listy Opisowej COBORU) ziemniaków skrobiowych z List Odmian Zalecanych.
Kuba – odmiana średniowczesna i przeżywająca w pewnym sensie renesans, bo byłą wpisana do Krajowego Rejestru w 1999 r. o zawartości skrobi średnio 19,5%. Plenna, daje bardzo duże plony skrobi. Bulwy duże, okrągło owalne, skórka żółta, miąższ żółty do jasnożółtego. Odporność na wirusa Y duża, na zarazę ziemniaka średnia. Odmiana odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
Kuras- odmiana późna o zawartości skrobi średnio 19%. Bulwy bardzo duże, okrągłe, o kremowym miąższu. Plenność bardzo dobra, udział w plonie ogólnym frakcji handlowej duży. Odmiana ma skłonność do gromadzenia wysokiej zawartości glikoalkaloidów, nie powinna być użytkowana na paszę. Odporna na mątwika ziemniaczanego, bardzo odporna na wirus Y, podatna na wirus liściozwoju. Odporność na porażenie zarazą ziemniaka bardzo wysoka. Odmiana zalecana do uprawy na terenie całego kraju, dla przemysłu skrobiowego.
Zuzanna – odmiana średniowczesna o średniej zawartości skrobi 19%. Bulwy średnie do dużych. Plenność bardzo duża, udział frakcji handlowej w plonie ogólnym duży. Odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirus Y, średnio odporna na wirus liściozwoju, podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju, przeznaczona tylko dla przemysłu skrobiowego.
Mieszko - odmiana średniowczesna. Średnia zawartość skrobi 20,0%. Plenna, bulwy średnie do dużych, okrągłoowalne, skórka żółta, miąższ jasnożółty. Wysoko odporna na wirus Y, dość odporna na zarazę (liście)
Jubilat - odmiana średniowczesna, w typie mączystym. Odmiana średnio plenna, o dużym udziale frakcji handlowej. Odmiana odporna na wirusa Y i mątwika ziemniaczanego, średnio odporna na wirusa liściozwoju i zarazę ziemniaka. Bulwy gromadzą stosunkowo wysoką zawartość glikoalkaloidów.
Amarant - odmiana średniopóźna o średniej zawartości skrobi 20,2%. Bulwy duże, okrągłoowalne, skórka fioletowa, miąższ biały. Plenność duża. Odporność na wirusa Y duża; na zarazę ziemniaka dość duża. Odmiana odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
Hinga - odmiana późna o zawartości skrobi średnio 20%. Odmiana plenna, daje duże plony kłębów i bardzo duże plony skrobi. Odporna na wirusa Y i średnio odporna na wirusa liściozwoju, ocena odporności (Y;L)=(8; 5,5); odporna na porażenie zarazą ziemniaka. Zalecana do uprawy w całym kraju, w strefach dużego zagrożenia wirusami wymaga częstej wymiany sadzeniaków.
Jasia – odmiana późna o średnie zawartości skrobi 18,5%. Bardzo plenna, daje duże plony kłębów i skrobi. Nadaje się również do celów konsumpcyjnych, jest w typie kulinarnym wszechstronnie użytkowym do mączystego, o dobrym smaku. Jest odporna na mątwika ziemniaczanego i odporna na wirusy, ocena odporności (Y;L) = (8; 7,5), dość odporna na porażenie zarazą ziemniaka.
- Jasia to odmiana wpisana do Krajowego rejestru w 1999 r. i po latach wraca do łask. Ma w tym roku wstępną rekomendację na Liście Odmian Zalecanych woj. kujawsko-pomorskiego
Partner - odmiana wczesna o zawartości skrobi średnio 18,5%. Bulwy średniej wielkości, okrągłoowalne, skórka żółta, miąższ biały. Plon ogólny bulw średni, plon skrobi mały w porównaniu do odmian średniowczesnych, powyżej wczesnej odmiany Cedron. Odporność na wirusa Y duża, na zarazę ziemniaka średnia. Odporna na patotypy 1(D1), 2(G1), 6(O1) i 18(T1) raka ziemniaka oraz na patotypy Ro1, Ro2, Ro3, Ro4, Ro5 i Pa1, Pa2, Pa3 mątwika ziemniaczanego.
Rudawa – odmiana późna o zawartości skrobi średnio 22,5%. Średnio plenna daje duże plony skrobi. Bulwy duże do bardzo dużych, owalne do okrągłoowalnych, skórka żółta, średnio chropowata, oczka płytkie, miąższ – kremowy. Jest odporna na mątwika ziemniaczanego, bardzo odporna na wirus Y i dość odporna na wirusa liściozwoju. Dość odporna na porażenie zarazą ziemniaka.
Torpeda – odmiana średniowczesna o zawartości skrobi średnio 17,8%. Bulwy bardzo duże, okrągłe, skórka żółta, miąższ jasnożółty. Plon ogólny bulw bardzo duży, plon skrobi średni. Odporność na wirusa Y duża; na zarazę ziemniaka średnia. Odmiana odporna na patotyp 1(D1) raka ziemniaka oraz mątwika ziemniaczanego Ro1.|
- Miękisz pierwotny jest miejscem, gdzie gromadzi się skrobia a największa jej koncentracja jest w warstwie miękiszu rdzenia zewnętrznego
Marek Kalinowski
Fot. Marek Kalinowski
