Stabilizacja formy amonowej

Te straty można znacznie ograniczyć separując gnojowicę i aplikując ją bezpośrednio do gleby. W ub.r. opisywaliśmy też w „Tygodniku Poradniku Rolniczym” popularną w Danii technologię zakwaszania gnojowicy kwasem siarkowym. Obniżenie pH powoduje przechodzenie amoniaku do jonów amonowych i tworzenia przy obecności siarki siarczanu amonu.

Powstrzymać nitryfikację

Rozwiązań umożliwiających ograniczanie strat azotu z gnojowicy jest sporo a jedno z ciekawszych przedstawiła w ub.r. w Niemczech na globalnej konferencji firma BASF. Prezentowano tam preparat Vizura, który zawiera związek będący inhibitorem nitryfikacji. Ten produkt, który w Polsce będzie dostępny w br., firma prezentowała na konferencji w Warszawie w grudniu ub.r.

Zadaniem tego produktu jest stabilizacja azotu amonowego (kation NH4+). Warto dodać, że co prawda azot amonowy jest wolniej pobierany przez rośliny (jest sorbowany przez glebę i słabiej przemieszcza się do korzeni), ale dobrze działa w niskich temperaturach i w mniejszym stopniu niż azotany jest wymywany do wód gruntowych. Niestety, kationy amonowe w warunkach tlenowych (czyli po aplikacji na polu) ulegają nitryfikacji, czyli biologicznemu utlenieniu się do azotanów. Vizura hamuje ten proces i stabilizuje azot w jonów amonowych zatrzymywanych przez cząsteczki gleby.

Jak bardzo dodanie Vizury do gnojowicy albo do pofermentu z biogazowni spowalnia przekształcanie jonów amonowych w azotany. Składnik aktywny produktu o nazwie DMPP mocno hamuje działania bakterii Nitrosomonas i uniemożliwia im przekształcanie jonów amonowych w azotany. Dobrą tego konsekwencja jest, że uniemożliwia to wypłukiwanie azotu z gleby, dzięki czemu jest on chroniony i dostępny dla roślin znacznie dłużej.

Vizura do gnojowicy

Z przeprowadzonych badań, które na ubiegłorocznej konferencji prezentował Adam Urbaniak z firmy BASF wynika, że przy niskich temperaturach na poziomie 5 st. C azot amonowy po aplikacji gnojowicy bez dodatku jest przekształcany w azotany w ciągu ok. 6 tygodni, a z dodatkiem Vizury dopiero po 10–14 tygodniach. Tak niskie temperatury w praktyce nie utrzymują się. Dla porównania, ten proces w temperaturze ok. 20 st. C, czyli przekształcanie się azotu amonowego z gnojowicy bez dodatku w łatwe do wypłukania azotany  trwa do ok. tygodnia, a z dodatkiem Vizury wydłuża się do 4–6 tygodni.

W Niemczech wykonano też badania, w których oceniano plon i jakość plonu pszenicy i kukurydzy nawożonych tymi samymi dawkami gnojowicy w wariancie bez dodatku i z dodatkiem Vizury. Dodatek powodował średnio o 6% wyższy plon i większą zawartość białka w kukurydzy i średnio o 4% wyższy plon i większą zawartość biała w ziarnie pszenicy.

Ustabilizowanie azotu amonowego jest opłacalne, zwłaszcza jeżeli gnojowicę aplikujemy przed siewem roślin, które będą mogły wykorzystywać ustabilizowany azot przez kilka następnych tygodni. Jak widać, nowy produkt jest wartościowy i zapewne wielu rolników zastanawia się jak go stosować. Zgodnie z etykietą rejestracyjną Vizurę należy dodawać do gnojowicy lub do pofermentu z biogazowni bezpośrednio przed ich aplikacją. A w jakiej ilości stosujemy preparat? Przy aplikacji późnym latem i jesienią, jeżeli będzie po niej wykonany zespół uprawek  ścierniskowych lub orka zaleca się dawkę 3 l/ha. Przy rozlewaniu gnojowicy wczesną wiosną (pogłównie lub w zespole uprawek) zaleca się dawkę 2 l/ha. Jeżeli gnojowica stosowana jest za pomocą aplikatorów doglebowych w celu nawożenia pod korzeń Vizurę stosujemy w ilości 1 l/ha.

Marek Kalinowski