Izby rolnicze popierają protest
21 kwietnia 2023 r. w Warszawie odbyła się konferencja prasowa Zarządu KRIR oraz Prezesów Wojewódzkich Izb Rolniczych w sprawie propozycji rozwiązań kryzysu zbożowego oraz pozostałych artykułów rolno-spożywczych. Podkreślono, że w pełni KRIR w pełni popiera protest rolników i przekazano premierowi postulaty samorządu rolniczego.
Głównym z nich jest ten sam, o który walczą rolnicy na protestach, czyli przywrócenie cła na ukraińskie artykuły rolno-spożywcze.
15 pomysłów Izb Rolniczych na polepszenie sytuacji rolnej w Polsce
Jednak nie tylko cło na ukraińskie zboże i wyroby rolnicze ma wg Izb Rolniczych przynieść ulgę polskiemu rolnikowi. Przygotowano listę punktów, które powinny zostać spełnione, by w obecnej napiętej sytuacji na rynkach rolnych ulżyć polskiemu rolnikowi.
Oto, jak przedstawiają się postulaty KRIR:
- objąć ukraińskie produkty rolno-spożywcze jako produkty wrażliwe, które przekraczają granicę i wjeżdżają na teren Polski systemem SENT przez Krajową Administrację Skarbową, czyli pełnym monitoringiem,
- ujawnić wszystkie firmy zajmujące się skupem zbóż i rzepaku z Ukrainy, a tzw. zboże techniczne wykorzystać zgodnie z przeznaczeniem; jeśli sprzedane zostało na cele konsumpcyjne zastosować surowe kary w stosunku do podmiotów sprzedających i kupujących,
- wprowadzić wysokie kary dla nieuczciwych krajowych podmiotów skupujących ukraińskie zboże, by tranzyt faktycznie był tranzytem,
- należy rozważyć monitoring trwających umów z dostawcami z Ukrainy na sprzedaż produktów rolno-spożywczych,
- wprowadzić ciągłe i pełne badania fitosanitarne, pozostałości pestycydów, mykotoksyn i badania weterynaryjne produktów rolno-spożywczych, które wpływają na obszar Polski,
- zabezpieczyć porty w Polsce dla eksportu nadwyżki polskiego zboża z magazynów – tranzyt ukraińskich produktów rolno-spożywczych powinien odbywać się drogą lądową. Prowadzenie tranzytu winno się odbywać w sposób nie blokujący możliwości zbytu polskiego ziarna.
- Należy zabezpieczyć środki finansowe z budżetu UE i budżetu krajowego w kwocie minimum 10 mld zł na rekompensaty dla gospodarstw rolnych produkujących zboża (również na cele paszowe), rzepak, owoce miękkie, produkcję sadowniczą i warzywniczą.
- Należy szybko i jednoznacznie określić i podać do publicznej wiadomości rolników rozwiązania prawne umożliwiające wypłatę rekompensat za poniesione straty w przeliczeniu na 1 ha na podstawie wniosków o dopłaty bezpośrednie złożone do ARiMR w 2022 r.
- Należy wprowadzić w trybie pilnym skup zboża od polskich rolników przez Holding Polska Grupa Spożywcza.
- Holding Polska Grupa Spożywcza powinien postawić nowe elewatory pozwalające na przyjęcie ziarna od producentów nie posiadających magazynów.
- Należy wdrożyć program dopłat dla podmiotów gotowych odpłatnie przechować ziarno.
- Aby zabezpieczyć rolników przed kryzysem w dłuższej perspektywie, należy pilnie rozpocząć budowę Portu zbożowego (np. na terenie Euro portu w Gdańsku) o dużej przepustowości, z infrastrukturą kolejową – zamiast inwestować w budowę Centralnego Portu Lotniczego, który z pewnością pochłonie znaczne środki finansowe. W tym celu należy przekierować środków budżetowe z CPK na budowę portu zbożowego. Taka inwestycja da polskim rolnikom szansę na sprzedaż swojego zboża po konkurencyjnej cenie, co z kolei przyczyni się do rozwoju i przetrwania polskiego rolnictwa oraz poprawy sytuacji gospodarczej kraju. Potrzeba budowy portu wynika z faktu, że do czasu wojny Rosji na terytorium Ukrainy, transport zboża z zachodu Ukrainy odbywał się przez port morski w Kłajpedzie przez Białoruś. Budując port w Polsce można osiągnąć powstanie nowego szlaku eksportu ukraińskiego zboża do Afryki, co będzie szansą rozwoju dla Polski.
- Należy rozwijać, jako bufor nadwyżek zbóż i rzepaku, system produkcji biopaliw w oparciu o Holding Polska Grupa Spożywcza i PKN Orlen.
- Należy rozwijać i dofinansować np. z KPO budowę biogazowni na kiszonkę z kukurydzy.
Michał Czubak
fot. Elewarr
