Międzynarodowy zespół naukowców przeprowadził rekonstrukcję temperatur z ostatnich dwóch tysiącleci, wskazując, że latem 2023 roku temperatury powierzchni ziemi na półkuli północnej były o 2,07 stopnia wyższe niż średnie z lat 1850-1900.
Rekordowe temperatury w Europie
Lato 2023 roku było w Europie najcieplejsze w całej serii rekonstrukcyjnej, co było wynikiem panującego zjawiska El Niño. Prognozy Europejskiego Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF) sugerują, że tegoroczne lato może pobić ubiegłoroczny rekord. To pierwszy raz w historii tych prognoz, kiedy większość obszaru Europy, w tym Polska, otrzymała rangę 1 i 2, co oznacza najwyższą prognozowaną średnią temperaturę powietrza na lato w latach 2017-2024.
Anomalie: temperatury w Polsce
W Polsce anomalia temperatury ma wynieść od 0,5 do 1 stopnia powyżej normy z lat 1993-2016. Jednak niemal pewne jest, że będzie jeszcze cieplej niż przewiduje to ECMWF, ponieważ 5 z ostatnich 7 okresów letnich było cieplejszych niż wskazywała na to kwietniowa prognoza. To rodzi pytanie, czy przed nami najgorętsze wakacje w historii pomiarów, które pobiją dotychczasowy rekord?
Jakie to przyniesie skutki?
Wysoka średnia temperatura nie oznacza, że będziemy musieli zmierzyć się z 40-stopniowymi upałami. Choć takie temperatury nie są wykluczone, bardziej prawdopodobne jest, że fale upałów będą znacznie częstsze i silniejsze niż zwykle. To będzie skumulowany efekt postępujących zmian klimatycznych oraz zjawiska El Niño. Niestety, nie jesteśmy w pełni przygotowani na tak gorące lato, zarówno pod względem naszego zahartowania, jak i sytuacji energetycznej.
Wiadomo, że wysokie temperatury uderzą w rolników i ich uprawy. Straty mogą być ogromne, zwłaszcza, że wody na polach brakuje już teraz. Ciężko będzie także zapewnić odpowiedni poziom pasz dla zwierząt, jeśli wyschną trawy.
Szykuje się rekordowe lato 2024
Jeśli prognozy się potwierdzą, tegoroczne lato może ustanowić nowy rekord ciepła. Ostatnie rekordowo ciepłe miesiące oraz wyjątkowo wczesny pierwszy upał sugerują, że ta prognoza ma szansę się sprawdzić. W obliczu tych wyzwań, konieczne jest, aby społeczeństwo i rządy przygotowały się na nadchodzące ekstremalne warunki pogodowe. Adaptacja do zmian klimatycznych i wdrażanie strategii przeciwdziałania ich skutkom stają się coraz bardziej pilne.
oprac. M. Czubak
fot. arch. TAP
