System monitorowania suszy kuleje
Nie jest nową informacją, że system monitorowania suszy rolniczej budzi niezadowolenie rolników. Jako wady podawane jest nieodzwierciedlenie faktycznych obszarów, które są dotknięte suszą, a także rzeczywistych strat w plonach.
Wielokrotnie na problem, zwracała uwagę Wielkopolska Izba Rolnicza, co podkreślała względem szacowania szkód, które spowodowane były niedoborem wody w aplikacji publicznej „Zgłoś szkodę rolniczą: w stosunku do rzeczywistych strat, jakie gospodarstwa rolne ponosiły.
- Zespół Roboczy „Przeciwdziałanie skutkom suszy i zjawiskom atmosferycznym” powołany przez Krajową Radę Izb Rolniczych, podczas jednego ze swoich spotkań zwrócił szczególną uwagę na brak możliwości usprawnienia systemu monitoringu suszy rolniczej, ze względu na brak odpowiednich podstaw prawnych w ustawie. Nie ocenia się np. wilgotności gleby i zawartości wody dostępnej dla poszczególnych gatunków roślin, gdyż nie ma odpowiednich zapisów w ustawie - czytamy w piśmie WIR.
Jak obecnie określa prawo, suszę oznaczają szkody, które są spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od 21 marca do 30 września danego roku – klimatycznego bilansu wodnego poniżej określonej wartości dla poszczególnych gatunków lub grup roślin uprawnych.
Ustawa o ubezpieczeniach do zmiany?
Zarząd KRIR wystąpił z wnioskiem do MRiRW, aby została podjęta inicjatywa legislacyjna, która wprowadziłaby zmianę ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, tak aby możliwe było uwzględnianie w niej oceny wilgotności gleby oraz zawartości wody dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych.
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zgodnie z informacją otrzymaną z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa BIP w Puławach przekazuje, że propozycja zmiany podejścia do monitorowania suszy, polegająca na uwzględnieniu pomiarów wilgotności gleby oraz deficytów wody dostępnej w profilach glebowych jest zgodna z aktualnym stanem wiedzy oraz kierunkami badań naukowych i prac rozwojowych w tym zakresie - informuje WIR.
Będzie nowa definicja suszy?
System Monitoringu Suszy Rolniczej prowadzi na chwilę obecną prace eksperymentalne w 22 referencyjnych gospodarstwach. W gospodarstwach tych, monitorowana jest wilgotność gleby.
Ministerstwo rolnictwa zwróciło jednak uwagę, że wdrożenie takiego podejścia wymaga:
- opracowania nowej definicji suszy,
- określenia obiektywnych i mierzalnych kryteriów oceny zagrożenia suszą,
- walidacji systemu wczesnego ostrzegania, wraz z oceną jego niezawodności,
- ustanowienia metod i protokołów gromadzenia danych,
- oceny skuteczności proponowanych środków wsparcia dla rolników po wystąpieniu suszy.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że planowane jest opracowanie nowej definicji suszy. Oprócz tego również wyznaczenie założeń dla systemu monitorowania w kolejnych latach.
Kolejne posiedzenie Zespołu roboczego. "Ministerstwo nie próbuje leczyć aplikacji"
- My będziemy dalej o ten temat walczyć, czy ta susza jest, czy jej nie ma. Zresztą wiemy dobrze, że wiosną, wczesną wiosną susza była ogromna, a to się przełożyło na dalsze uprawy. Kolejne lata na wyznaczenie założeń dla systemu monitorowania? To znaczy, że się po prostu nic nie zmieni, a nawet w tym okresie Ministerstwo nie wychodzi naprzeciw, żeby próbować leczyć tę aplikację - mówi nam Urszula Suchocka, wicemoderator Zespołu roboczego "Przeciwdziałanie skutkom suszy i zjawiskom atmosferycznym".
Przypomnijmy, że już po pierwszym jego posiedzeniu wniosek był jeden: Zbyt późne monitorowanie suszy w kraju i zbyt mało danych do jej oceny. Temat będzie kontynuowany niebawem, bo na wrześniowym spotkaniu członków Zespołu roboczego.
Patrycja Bernat, Agnieszka Sawicka
