W ramach WPR komisarz zapowiedział przede wszystkim wprowadzenie bardziej sprawiedliwego i liberalnego systemu kar za błędy w formularzach osób aplikujących o dopłaty bezpośrednie.
– Proponuję nowy system kar. Powinno to skończyć okres stresu i niepokoju dla wielu ciężko pracujących rodzin rolniczych podczas wypełniania szczegółowych formularzy o środki unijne. Rodziny rolnicze w całej Unii często czują, że są „złapane” przez władze, jeśli chodzi o aplikacje związane z bezpośrednim wsparciem unijnym, co skutkuje karami i zmniejszeniem dopłat. Może to prowadzić do poczucia niezrozumienia, tworzenia klimatu strachu. Dlatego traktowanie błędu jako przestępstwa nie jest w duchu fair play. Zwłaszcza, jeżeli błąd jest niewielki i pojawia się po raz pierwszy. Zasadne jest więc wprowadzenie nowego, bardziej sprawiedliwego systemu kar za błędy, a także tzw. żółtej kartki, czyli ostrzeżenia w przypadku pierwszych błędów – podkreślał Phil Hogan.
Unijny komisarz ds. rolnictwa wskazał, iż uproszczenie WPR nie ma służyć przyzwoleniu na dokonywanie nieprawidłowości.
– W rzeczywistości dodatkowe uproszczenia stworzą okazję do wstępnych kontroli wniosków o przyznanie pomocy, zanim aplikacja jest oficjalnie zamknięta. Pozwoli to zidentyfikować błędy i je naprawić – podkreślał Hogan.
Zwrócił także uwagę na liberalizację handlu, która nie zawsze sprzyja unijnemu rolnictwu.
– Zwiększenie liberalizacji handlu powoduje, że unijne rolnictwo nie jest już chronione w łańcuchu dostaw żywności. Udział europejskiego sektora rolno-spożywczego na rynkach światowych stworzył ważne możliwości handlowe, ale również naraził naszych rolników na wielkie niestabilności rynku, co spowodowało wzrost wahań cen. Dlatego niedawno utworzyliśmy nową grupę ekspertów ds. rynków rolnych pod przewodnictwem byłego holenderskiego ministra rolnictwa Ceesa Veermana – relacjonował Hogan.
Główne jej zadanie to zajęcie się przejrzystością rynków rolnych, dostępem instrumentów finansowych i rynków terminowych dla rolników, przygotowanie zasad zabezpieczających ryzyko cen.
– Grupa ma zająć się też możliwościami budowania stosunków umownych z sieciami. Wszystko w celu poprawy pozycji rolników w łańcuchu żywnościowym. Grupa przedstawi raport końcowy z tego, co ustaliła, jesienią bieżącego roku – mówił komisarz.
W odniesieniu do aktualnej sytuacji na rynkach rolnych Phil Hogan podkreślał, że zdaje sobie sprawę, z jakimi trudnościami borykają się europejscy rolnicy, czego dowodem są wdrożone w ostatnim czasie działania. Chodzi o program pomocy dla producentów mleka i trzody chlewnej w formie kopert krajowych, jak również mechanizm prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku oraz wieprzowiny.
– Zwiększyliśmy instrument dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny, który został otwarty 4 stycznia bieżącego roku. Było to udane działanie. Zaledwie w ciągu 3 tygodni zakupiono 90 tys. t wieprzowiny. Jednak im więcej mięsa na rynku, tym więcej mięsa w końcu wróci na rynek. W celu uniknięcia negatywnych skutków program musiał zostać zamknięty – wyjaśniał Hogan.
Komisarz podkreślił, że jego priorytetem jest obecnie dostęp do nowych rynków zbytu. Pomocny w tym jest budżet przeznaczony w tym roku na promocję. Daje pierwszeństwo sektorowi mleczarskiemu i wieprzowiny. Szczególnie dla nich przeznaczono kopertę finansową w wysokości 30 mln euro.
dr Aneta Suchoń
