Kiedy należy przekopać ogródek?
Zięblę. bo tak nazywa się przekopywanie gleby na zimę, wykonuje się zazwyczaj w listopadzie, a czasem, gdy pogoda sprzyja, w grudniu. Jest to orka lub przekopanie gleby na głębokość do 30 cm, wykonywane głównie z myślą o uprawie roślin okopowych, warzywnych czy innych głęboko się korzeniących. Dla płytko się korzeniących jej głębokość można ograniczyć do 25 cm.
Po co przekopuje się ogródek na zimę?
Sztorcowanie gleby ma na celu poprawę właściwości fizycznych i chemicznych gleby, stworzenie lepszych warunków dla rozwoju systemu korzeniowego, napowietrzenia głębszej warstwy gleby. Ziębla dobrze radzi sobie z dużą ilością resztek pożniwnych, niszczy chwasty i szkodniki (nie tylko glebowe), pozwala więc uzyskać wyższe plony. Po wykonaniu ziębli gleba pozostaje w ostrej skibie. Ten sposób uprawy powoduje nagromadzenie się wody z zimowych opadów śniegu i jego roztopów. Sprzyja dobremu przemarznięciu skib i ich szybkiemu pokruszeniu, poprawiającemu strukturę pod wpływem działania mrozu poprzez ruchy gleby związane z zamarzaniem i rozmarzaniem zawartej w niej wody.
Co trzeba brać pod uwagę przy przekopywaniu gleby?
Aby zabieg dobrze przeprowadzić, należy brać pod uwagę warunki glebowe, czyli uwilgotnienie gleby. Jeśli gleba jest zbyt przesuszona, pozostawienie w ostrej skibie stanie się raczej niemożliwe, a nadmierna wilgoć może spowodować zniszczenie struktury gruzełkowatej. Powstanie też szkodliwa podeszwa płużna. Ważne również, by orkę tę wykonywać, kładąc skibę w przeciwnym kierunku niż w ubiegłym roku. Ziębli nie wykonujemy na terenach o wysokim stopniu nachylenia, gdyż są narażone na zmywanie. Na takim terenie lepiej jest pozostawić roślinność, która przez system korzeniowy przyczyni się do wiązania gleby, zapobiegając erozji.
Jakie wady ma przekopywanie gleby?
Nie zaleca się orki przedzimowej ani przekopywania w przypadku gleb lekkich. Przy skrajnym niedoborze wilgoci może to źle wpływać na właściwości fizyczne gleby, sprzyja erozji wodnej i powietrznej, a także przyspiesza mineralizację materii organicznej i tak już ubogich w próchnicę gleb. Jest przy tym praco- i energochłonna, o czym mówią ekonomiści. Głęboka orka ogranicza też aktywność biologiczną gleby, utrudniając np. rozmnażanie dżdżownic.
Dlaczego warto zaryzykować i przekopać ogródek?
Czasami lepiej nie rezygnować z głębokiego przekopania przed zimą. To jeden ze sposobów zniszczenia dużej części populacji ślimaków, pędraków i innych szkodników glebowych. Podczas przekopywania wyrzucamy je na powierzchnię. Nim zdążą ponownie się ukryć w glebie, mróz dopełni dzieła.
Małgorzata Wyrzykowska
