Grupowe utrzymanie loch: sposób na zdrowsze i silniejsze zwierzęta?
Choć czasami może generować to wyzwania, takie jak walka o dostęp do paszy i problemy z odpowiednim zarządzaniem. Trudniej także dobierać paszę do wieku i kondycji loch. Jednak dobre warunki środowiskowe i żywieniowe pozwalają zredukować stres i sprzyjają wzmacnianiu układu immunologicznego zwierząt.
Niemieckie badania potwierdzają – lochy w grupach mają silniejszy układ odpornościowy
W badaniu przeprowadzonym na Uniwersytecie Hohenheim w Stuttgarcie, w Niemczech wykazano, że lochy prośne utrzymywane w grupach miały większe stężenie limfocytów (komórek odpornościowych) oraz lepszą odpowiedź immunologiczną w newralgicznych momentach ciąży. W opinii autorów badania, wynika to prawdopodobnie z niskiego poziomu stresu i pozytywnej stymulacji układu odpornościowego loch, które mają nie tylko kontakt z innymi zwierzętami, ale także więcej przestrzeni do ruchu i możliwość wyrażania naturalnych zachowań.
Indywidualne kojce – kontrola czy stresujące ograniczenie?
U loch utrzymywanych w kojcach indywidualnych wykryto znacznie większe stężenie kortyzolu, czyli hormonu stresu, we krwi, co może świadczyć o wyższym poziomie stresu u tych zwierząt. System kojców indywidualnych, co prawda, pozwala lepiej kontrolować zachowanie i żywienie każdej lochy, ale może mieć negatywne skutki dla ich zdrowia. Brak ruchu i kontaktów społecznych oraz uboższe środowisko mogą działać negatywnie na samopoczucie macior i pogarszać ich odporność. Stres bowiem ma głęboki wpływ nie tylko na strukturę i funkcje przewodu pokarmowego, ale także na układ immunologiczny oraz błonę śluzową i mikrobiom jelit. Gdy stres jest krótkotrwały, organizm jest w stanie się przed nim obronić, jednak gdy trwa długo, dochodzi do niekorzystnych zmian wpływających na produkcyjność zwierząt. Wszelkie zaburzenia równowagi spowodowane wpływem długotrwałego stresu na organizm osłabiają jego obronę immunologiczną i zwiększają wrażliwość na mikroorganizmy chorobotwórcze. Zwierzęta, które mają wzbogacone środowisko, są mniej zestresowane, a ich układ immunologiczny jest rzadziej aktywowany.
W jaki sposób aktywność poprawia odporność loch?
Możliwość ruchu pozytywnie wpływa na ich układ pokarmowy i ogólną kondycję fizyczną loch, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Aby uniknąć negatywnych skutków konkurencji o paszę w przypadku utrzymania grupowego macior, należy zapewnić taką długość (powierzchnię) stanowisk żywieniowych, by każda miała dostęp do paszy, co zmniejsza poziom agresji i walk w stadzie. Można też zastosować systemy żywienia umożliwiające dostęp do paszy przez dłuższy czas. Walki o dostęp do koryta to niewątpliwie największy problem w przypadku loch utrzymywanych grupowo. Zwierzęta większe i silniejsze wypierają te słabsze, dochodzi do walki o przywództwo, ustalania hierarchii. Zapobieganie agresji oraz zachowanie w stadzie spokoju wpływa na uzyskiwane wyniki produkcyjne oraz chroni przed poronieniami.
Dobra pasza i brak stresu – przepis na zdrowe lochy i silne prosięta
Dobrze zbilansowana pasza oraz eliminacja czynników stresowych wspierają zdrowie loch i prawidłowy przebieg ciąży. Właściwie funkcjonujący układ odpornościowy lochy oznacza nie tylko mniejsze ryzyko chorób, ale też lepszy rozwój prosiąt i ich większą przeżywalność. Układ odpornościowy prosiąt po urodzeniu w dużej mierze zależy od statusu immunologicznego matki i przekazanych wraz z siarą przeciwciał. Jeśli środowisko, w którym utrzymywana jest locha, wpływa na liczbę i funkcje komórek odpornościowych, może to mieć przełożenie na odporność osesków w pierwszych tygodniach życia.
Dominika Stancelewska
