Gdyby był Pan właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego, należałoby się Panu świadczenie pieniężne rekompensujące utracony dochód z działalności rolniczej za każdy dzień ćwiczeń. Domownik nie ma jednak do niego prawa. Tak wynika z Ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
Artykuł 119a ww. Ustawy przewiduje, że żołnierzowi rezerwy oraz osobie przeniesionej do rezerwy niebędącej żołnierzem rezerwy, którzy odbyli ćwiczenia wojskowe, przysługuje świadczenie pieniężne. Jest to rekompensata utraconego wynagrodzenia ze stosunku pracy lub stosunku służbowego albo dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej lub rolniczej, które mogliby uzyskać w okresie odbywania ćwiczeń wojskowych. Rekompensata nie należy się w przypadku ćwiczeń trwających do 24 godzin odbywających się w czasie lub dniu wolnym od pracy.
Świadczenie pieniężne ustala i wypłaca wójt lub burmistrz (prezydent miasta) na udokumentowany wniosek uprawnionego, złożony nie później niż w ciągu trzech miesięcy od zakończenia ćwiczeń.
Sposób ustalania i tryb wypłacania świadczenia określa rozporządzenie Rady Ministrów z 25 sierpnia 2015 r. Zgodnie z jego § 5, w przypadku uzyskiwania dochodu z działalności rolniczej, świadczenie rekompensujące stanowi kwota uzyskana z pomnożenia liczby hektarów przeliczeniowych przez miesięczną wysokość przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego, ogłoszoną przez prezesa GUS. Wynik dzieli się przez 21 i mnoży przez liczbę dni odbytych ćwiczeń wojskowych.
Zaświadczenie o utraconym dochodzie z działalności rolniczej wystawia wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Dzienna stawka nie może przekraczać 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w sektorze przedsiębiorstw z miesiąca przypadającego przed miesiącem powołania. Świadczenie zmniejsza się o kwotę uposażenia wypłaconego z racji ćwiczeń.
Ani Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ani rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania i trybu wypłacania świadczenia pieniężnego żołnierzom rezerwy oraz osobom przeniesionym do rezerwy niebędącym żołnierzami rezerwy nie zawiera definicji rolnika i działalności rolniczej. Należy zatem posługiwać się tymi określeniami w rozumieniu Ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
W myśl art. 6 tej Ustawy, rolnikiem jest pełnoletnia osoba fizyczna, zamieszkująca i prowadząca na terytorium Polski, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 20 listopada 2013 r. (sygn. akt: II SA/Wa 571/13), charakter pracy domownika w gospodarstwie rolnym nie może być utożsamiany z charakterem pracy rolnika w takim gospodarstwie. Domownik nie prowadzi zawodowej działalności rolniczej na własny rachunek, lecz wyłącznie pomaga w prowadzeniu takiej działalności. Z tego względu nie można przyjąć, że z powodu przebywania na ćwiczeniach wojskowych utracił on dochód z prowadzonej działalności rolniczej.
Alicja Moroz
Alicja Moroz
