Koniec roku to czas podsumowań, jaki on był dla polskiego rolnictwa. Niestety, nie był dobry głównie z powodu suszy. Głównie, bo to nie jedyny niekorzystny czynnik, który osłabił dochody rolników. Tegoroczną sytuację na rynku zbóż podsumował na przedświątecznej konferencji Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych.
r e k l a m a
– Zboża wyjątkowo dotkliwie odczuły niekorzystną pogodę. Susza i wysokie temperatury powodowały zależnie od regionu i jakości gleb spadki w plonach w stosunku do średnich z wielolecia o kilkanaście do ponad 50% – mówił na konferencji Stanisław Kacperczyk, prezes zarządu PZPRZ.
Złe warunki pogodowe w 2017 r. utrudniły przygotowanie pól pod uprawy
Wpływ na słabe wyniki w produkcji zbóż miała pogoda od jesieni 2017 r. Jak przypominał Stanisław Kacperczyk – jesienią ub.r. wystąpiły nadmierne opady deszczu mocno utrudniające uprawę przedsiewną, siewy, wschody roślin i zabiegi jesiennego odchwaszczania. Te opady spowodowały też olbrzymie trudności ze zbiorem kukurydzy ziarnowej. Wielu rolników kończyło żniwa jeszcze w styczniu, a nawet w lutym 2018 r. Złe warunki siewu i wschodów zbóż zaczęła w pewnym stopniu rekompensować stosunkowo łagodna zima. Oceny przezimowania dokonywane na przełomie stycznia i lutego br. pozwalały na optymizm i niezłe oczekiwania co do potencjału plonotwórczego.
Niestety, marzec okazał się bardzo zimny. W stosunku do danych z wielolecia, średnie marcowe temperatury były nawet trzy razy niższe. Najgorsze okazały się jednak kolejne cztery miesiące. Kwiecień bez opadów ze średnimi temperaturami dwukrotnie wyższymi niż normalnie. Rekordowo wysokie temperatury panowały też w maju, czerwcu i w lipcu, oczywiście ze znacznym niedoborem opadów. Ta sytuacja termiczna spowodowała skrócenie poszczególnych faz rozwojowych, przyspieszone dojrzewanie, a raczej zasychanie zbóż ozimych i jarych. Jak pamiętamy, komunikaty Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach – Klimatyczny Bilans Wodny (KBW) wskazywał, że susza w zbożach dotyczyła prawie wszystkich gmin w Polsce.
Susza w Polsce pojawia się co roku
Przypomnienie o suszy było na konferencji zasadne, bo występuje ona w Polsce w większym bądź mniejszym nasileniu w każdym sezonie. Stanisław Kacperczyk w imieniu Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych mówił o tym, jak można i jak powinniśmy zapobiegać skutkom pogody (suszy lub nadmiernym opadom). Właściwie wiadomo co trzeba zrobić, a trzeba stworzyć warunki do magazynowania okresowych nadmiarów wody i warunki ich wykorzystania, kiedy jest sucho. O małej retencji mówi się w Polsce permanentnie, lecz sytuacja nie zmienia się. Ten temat, ale na poważnie, musi podjąć rząd. Jak podkreślał Stanisław Kacperczyk, są pierwsze „jaskółki” zmian w dobrym kierunku. Jego zdaniem, minister Krzysztof Ardanowski dobrze to rozumie i jest zapowiedź, że część środków z PROW będzie przeznaczona na dofinansowanie Spółek Wodnych i na inwestycje związane z nawadnianiem upraw.
Jakie ceny ziarna zbóż będą w przyszłym roku? Wg szacunków obecnego na konferencji Wiesława Łopaciuka w czerwcu 2019 r. pszenica średnio będzie kosztowała 800–870 zł/t (konsumpcyjna 810–890 zł/t) a we wrześniu 2019 r. pszenica średnio będzie kosztowała 740–810 zł/t (konsumpcyjna 760–830 zł/t). Żyto natomiast będzie kosztowało w czerwcu 2019 r. 710–780 zł/t, a we wrześniu 2019 r. 620–680 zł/t
Co jeszcze można zrobić? Można a nawet trzeba, poprawić system monitoringu suszy. Ma on jeszcze szereg wad wynikających z małego nasycenia stacji zbierających dane o opadach. Warto ten system uzupełnić analizami zdjęć satelitarnych, badaniem turgoru roślin, wykorzystaniem dronów. Sposób na suszę, to także ubezpieczenia, które uwzględniałyby ten żywioł. Niestety, ubezpieczyciele wiedząc, że to zjawisko zdarza się w Polsce często, nie przedstawiają takich ofert ubezpieczeniowych. Sposobem na suszę jest też wykorzystanie postępu w hodowli roślin, wykorzystanie kwalifikowanego materiału nasiennego, stosowanie agrotechniki oszczędzającej zasoby wody i zwiększające pojemność wodną gleb.
Jak wyglądał rynek zbóż w 2018 roku?
r e k l a m a
Rynek zbóż a więc wielkość zbiorów, ceny, zapasy – był ważnym tematem. Komisja Europejska szacuje, że zbiory zbóż w UE wyniosą ostatecznie ok. 293,5 mln ton, czyli o 4,4% mniej niż w 2017 r. Dane odnoszące się do Polski zbiera i publikuje oczywiście GUS, a wynika z nich, że powierzchnia zasiewów zbóż ogółem na zbiory w 2018 r. wyniosła 7,9 mln ha, a plony zbóż ozimych wyniosą 35,8 q/ha (o 18% mniej niż rok wcześniej), zbóż jarych 27,2 q/ha (o 21% niższe). Biorąc powyższe, GUS ocenia, że zbiory zbóż ogółem wyniosły 26,7 mln t, czyli o 16% mniej niż w 2017 r.
Zdaniem PZPRZ, reprezentowanego przez Stanisława Kacperczyka, dane prezentowane przez GUS nie uwzględniają wielu czynników i są nieco oderwane od rzeczywistości – są zawyżone. Taka informacja wykorzystywana jest brutalnie przez rynek i hamuje ceny.
Na szczęście te ceny obecnie nie są najgorsze. Pszenica konsumpcyjna i paszowa kosztuje ponad 800 zł/t (ponad 830), żyto kosztuje ponad 700 zł/t, jęczmień ponad 800 zł/t, pszenżyto paszowe ok. 750 zł/t, i co ciekawe, cena owsa prawie dobija do 800 zł/t. Jak podkreślał na konferencji Wiesław Łopaciuk, ekspert Zakładu Badań Rynkowych w IERiGŻ – ceny zbóż są dobre, chociać daleko im do cen rekordowych w niedalekiej historii. Małe zapasy światowe zbóż wskazują na to, że w przyszłym roku sytuacja cenowa będzie dobra i stabilna, ale to zależy też od polityki eksportowej ważnych graczy. Dla przykładu, dużym zagrożeniem dla cen w Polsce jest Ukraina. O ile w UE produkcja zbóż i zapasy zmalały, to Ukraina dysponuje dużą nadwyżką.
Jak wyglądały dochody plantatorów?
Dochody plantatorów mimo że aktualne ceny zbóż wydają się dobre – zdaniem Tadeusza Szymańczaka, znacznie spadły. Wynika to oczywiście z niższych plonów z powodu suszy, ale nie tylko. W ostatnim czasie zdrożały nawozy aż o 200–400 zł na tonie. Wzrosły koszty eksploatacji maszyn. Przy średnim zużyciu paliwa jego cena w przeliczeniu na hektar wzrosła rok do roku o 120 zł. Co prawda, w tym roku kukurydza była suchsza i nakłady na jej dosuszanie nie były duże, ale wykorzystywany do tego celu gaz też zdrożał o 50%. Tadeusz Szymańczak przyznał, że zajmując się kalkulacjami opłacalności, od dłuższego czasu zaczął je nazywać kalkulacjami nieopłacalności.
Co można zmienić, aby plantatorzy zbóż mieli większą stabilność dochodów i to dochodów na plusie? Jak mówił Stanisław Kacperczyk, Związek współopracowuje „Strategię rozwoju rynku zbóż” w perspektywie do 2020 r. Częścią tej strategii ma być Platforma sprzedażowa, która pozwoli Polsce realizować eksport zbóż jakościowych. Ogniwem brakującym do by polski rynek zbóż rozwinął się, ustabilizował i zaistniał mocniej w eksporcie jest „Agro Port”. O potrzebie jego szybkiego zrealizowania Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych mówi od lat i prezentuje do tego władze. To dla polskich zbóż i kukurydzy kluczowy element rozwoju rynku.
Marek Kalinowski
Ten produkt może Ciebie zainteresować
Pakiet - Rzepak - przewodnik polowy + Fazy rozwojowe rzepaku
Skrollując treść naszego Serwisu, zamykając okno tego komunikatu (X), klikając na elementy strony poza tym komunikatem bez zmian ustawień w zakresie prywatności, zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych przez Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. (dalej PWR/my) i Zaufanych Partnerów do celów marketingowych, w szczególności na potrzeby wyświetlania reklam dopasowanych do Twoich zainteresowań i preferencji w serwisach PWR i w Internecie. Pamiętaj, że wyrażenie zgody jest dobrowolne a wyrażoną zgodę możesz w każdej chwili cofnąć. Dowiedz się więcej lub zdecyduj o zgodzie.
Nasz cel to dostarczanie interesujących Ciebie treści, również przez dopasowane do Twoich zainteresowań reklamy. Twoja zgoda na wykorzystanie plików cookies i podobnych technologii w Twojej przeglądarce umożliwi nam dostosowanie przekazu do Twoich preferencji. Pozwoli ograniczyć ilość prezentowanych reklam Brak zmian ustawień przeglądarki jest Twoją zgodą na zapis plików cookies i podobnych technologii w Twoim urządzeniu końcowym i wykorzystanie zapisanych w nich informacji. Ustawienia przeglądarki w zakresie cookies możesz zawsze zmienić (szczegóły w Polityce Prywatności).
✕
Drogi Użytkowniku!
Przez dalsze Aktywne korzystanie z Serwisu, bez zmian ustawień przeglądarki, oznacza, że zgodziłeś się na przechowywanie w Twojej przeglądarce plików cookies i na przetwarzanie gromadzonych dzięki nim danych osobowych przez Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. i naszych Zaufanych Partnerów. Dowiedz się więcej lub wycofaj zgody
✕
Na co wyrażasz zgodę?
Przechodząc do serwisu poprzez: scrollowanie treści poza wyświetlanym u dołu strony komunikatem, klikanie w linki prowadzące do elementów serwisu, a także przez zamknięcie okna informacyjnego dotyczącego cookies i przetwarzania danych zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych przez PWR Sp. z o.o. i jej zaufanych partnerów w celach marketingowych, w tym na potrzeby wyświetlania reklam targetowanych, czyli dopasowanych do twoich zainteresowań.
O konieczności podjęcia decyzji dotyczących przetwarzania przez PWR i Zaufanych Partnerów Twoich danych i sposobach wyrażenia lub niewyrażenia zgody na ich przetwarzanie a także o użyciu plików Cookies i podobnych technologii w celu dopasowywać reklamy do Twoich zainteresowań i prowadzenia analityki stron naszych serwisów informujemy Cię u dołu stron na naszych serwisach do momentu podjęcia przez Ciebie decyzji dotyczących tych rozwiązań.
Brak wyrażonych zgód może skutkować większą liczbą reklam, wyświetlanych losowo, bez odniesienia do Twoich zainteresowań. Więcej informacji o plikach Cookies i podobnych technologiach oraz celach ich wykorzystania znajduje się Polityce Prywatności.
Podmioty odpowiadające za przetwarzanie Twoich danych to:
Administrator Danych, czyli Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o. (PWR) z siedzibą w Poznaniu przy ul. Metalowej 5 oraz nasi Zaufani Partnerzy, z którymi współpracujemy realizując nasze cele analityczne i marketingowe.
Jakie dane przetwarzamy?
Do danych tych należą: adres IP, adres URL żądania, nazwa domeny, identyfikator urządzenia, mobilny identyfikator reklamowy, typ przeglądarki, język przeglądarki, liczba kliknięć, ilość czasu spędzonego na poszczególnych stronach, data i godzina korzystania z Serwisu, typ i wersja systemu operacyjnego, rozdzielczość ekranu, dane zbierane w dziennikach serwera, a także inne podobne informacje.
Podstawy przetwarzania tych danych
a/ uzasadniony interes PWR, jakim jest prowadzenie działań marketingu własnego i podmiotów trzecich współpracujących z PWR, w tym dopasowywanie treści i reklam do Twoich zainteresowań, przeprowadzanie analiz dotyczących ruchu na stronach serwisu i ich funkcjonalności, a także zapewnienie bezpieczeństwa usług, możliwości dochodzenia praw i roszczeń, b/ wyrażona zgoda – na realizację działań marketingowych PWR i jej Zaufanych Partnerów-reklamodawców, polegających na dopasowaniu treści i reklam do Twoich zainteresowań
Prawa, z jakich możesz skorzystać w związku z przetwarzaniem Twoich danych to:
Prawo wycofania w dowolnym momencie udzielonej zgody na przetwarzanie danych osobowych. Wycofanie zgody nie ma wpływu na legalność działań w okresie, gdy zgoda była wyrażona. Prawo dostępu do własnych danych, do ich sprostowania, usuwania, prawo do przenoszenia danych, wyrażenia sprzeciwu, prawa do ograniczenia przetwarzania, a także z prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych. (Szczegóły dostępne w Polityce Prywatności)
Dzięki Twojej zgodzie na przetwarzanie Twoich danych w celu targetowania przez PWR i Zaufanych Partnerów treści i reklam będziemy mogli ograniczyć ilość wyświetlanych reklam i prezentować Tobie tylko te, którymi możesz być zainteresowany. Takich wyborów musisz dokonać oddzielnie dla każdego urządzenia lub przeglądarki internetowej, z których korzystasz
Brak Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych w celu targetowania przez PWR i Zaufanych Partnerów treści i reklam nie daje nam możliwości ograniczenia treści i reklam do tych, które mogą Cię zainteresować. Reklamy nadal będą widoczne, będą wyświetlane losowo – bez uwzględniania Twoich zainteresowań. Rozwiązania techniczne uniemożliwiające w niektórych przeglądarkach zainstalowanie tzw. cookies trzeciorzędowego blokuje nam skuteczne wyłączenie dopasowywania reklam we wszystkich naszych serwisach. Najlepiej wyłącz dopasowywania reklam w każdym z naszych serwisów niezależnie. Jeśli korzystasz z różnych urządzeń i/lub przeglądarek, pamiętaj, że wyłączenie możliwości dopasowywania reklam w wybranej przeglądarce lub urządzeniu jest skuteczne tylko na nim. Dlatego takich wyborów musisz dokonać oddzielnie dla każdego urządzenia lub przeglądarki internetowej.
Zgoda/wycofanie zgody
1. W każdej chwili można wycofać zgodę na instalowanie cookies i podobnych technologii. Można to zrobić poprzez zmianę ustawień przeglądarki.
2. Aby wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych do celów marketingowych w szczególności związanych z wyświetlaniem reklam targetowanych, należy skorzystać z poniższej opcji i w zależności od wyboru zaznaczyć (zgoda) lub odznaczyć (brak zgody) checkbox.