Jak obniżyć koszty paszy dla krów? Czy warto wybrać lucernę?

Ile białka można uzyskać z jednego hektara lucerny?

Z jednego hektara lucerny możemy zebrać od 8 do 10 ton suchej masy plonu, co oznacza, że pozyskujemy od 1,5 do 2 ton białka. Lucerna z dodatkiem traw doskonale poprawia strukturalność dawki, powoduje więc lepsze ślinienie się bydła, a więc efektywniejsze przeżuwanie.

Lucerna jest bogata w niacynę, cholinę, beta-karoten, witaminy A, B2, C, E i K, a także w wapń oraz inne niezbędne dla bydła mikroelementy.

Od czego zależy wartość pokarmowa lucerny?

Wartość pokarmowa lucerny uzależniona jest od fazy rozwojowej. Wysoka zawartość białka i najwyższa strawność substancji organicznej występuje przed pąkowaniem i na początku fazy pąkowania. Wówczas młode, dobrze ulistnione rośliny lucerny mają najwięcej białka, które jest dobrze zbilansowane pod względem aminokwasów.

Lucerna we wczesnych fazach rozwoju zawiera stosunkowo niski poziom włókna ADF (decydującego o strawności roślin) i NDF (wpływającego na pobranie paszy). Wraz z biegiem wegetacji poziom obu tych włókien wzrasta. Zbierając lucernę w późniejszych fazach rozwojowych zwiększamy jej plon kosztem pogorszenia wartości pokarmowej i strawności suchej masy, ponieważ zwiększa się zawartość włókna, a zmniejsza białka. Mieszanka z lucerną zbierana zbyt wcześnie, jeszcze w fazie wegetatywnej, zawiera większą ilość białka, które może powodować wzdęcia u bydła. Z drugiej zaś strony, opóźnianie terminu zbioru sprawia, że w całej roślinie lucerny zachodzą bardzo niekorzystne zmiany jakościowe – zwiększa się udział łodyg w stosunku do liści, a to właśnie w liściach i pąkach kwiatowych jest więcej białka niż w łodygach. Zwartość białka w liściach jest na poziomie 22–23%, a kwiatostany zawierają go około 10– 11%.

• Lucerna z dodatkiem traw doskonale poprawia strukturalność dawki, powoduje lepsze ślinienie się bydła, a więc efektywniejsze przeżuwanie

Starzenie się lucerny w łanie z trawami prowadzi do zwiększania zawartości włókna i stopnia zdrewnienia roślin. W fazie pąkowania lucerny poziom włókna wynosi średnio 18–20% w s.m., a w kolejnych fazach – od początku kwitnienia do jej pełni udział tego składnika wzrasta nawet do 28–32%. Wyznaczenie odpowiedniego terminu zbioru drugiego i kolejnych odrostów na podstawie terminu pąkowania i początku kwitnienia lucerny zapewni nam więc wysoką zawartość białka i lepszą strawność paszy. Zawartość białka ogólnego w mieszankach traw z lucerną (w zależności od jej udziału) mieści się w granicach od 12 do 24% w kg suchej masy pozyskiwanej paszy. Białko z mieszanek cechuje się wolniejszym rozkładem w żwaczu, co zwiększa ilość białka przepływającego do jelita cienkiego.

Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska