Co tak naprawdę decyduje o jakości legowiska dla krowy?
O komforcie wypoczynku krów na legowiskach decydują cztery najważniejsze czynniki, do których należą:
- amortyzacja,
- umiejscowienie obręczy karkowej,
- możliwość swobodnego wstawania,
- świeże powietrze i pole widzenia.
Jak sprawdzić czu legowisko nie jest zbyt twarde dla krowy?
To, że krowy spędzają więcej czasu na legowiskach o miękkim podłożu potwierdziło wiele badań. Jak możemy sprawdzić, czy faktycznie podłoże jest wystarczająco miękkie? Otóż, wystarczy wykonać "test kolana", czyli wejść do boksu i upaść na kolana. Jeżeli nie odczuwamy bólu, nie odczuwa go również korzystająca z niego krowa. Wypełnienie legowiska decyduje o odpowiedniej amortyzacji ciężaru zwierzęcia podczas kładzenia się i wstawania, co mniej obciąża stawy skokowe.
Gdzie umieścić rurę karkową, by nie przeszkadzała krowom?
Podczas wstawania, łeb i tułów dorosłej krowy przesuwa się o 60–80 cm ku przodowi i jest to część boksu przeznaczona na wykonanie tzw. kołyski podczas wstawania. Tak więc umiejscowienie obręczy karkowej powinno być takie, by zapewniało zwierzęciu swobodne położenie się. W zależności od typu boksów i kalibru krów, rura karkowa powinna być umieszczona na wysokości 120–125 cm nad powierzchnią legowiska i w odległości 200–210 cm od jego tylnej krawędzi. Jeżeli rura karkowa jest zamontowana za wysoko lub za nisko, zwiększa się liczba legowisk zanieczyszczonych odchodami, co przyczynia się do zabrudzenia wymion i zwiększonej ilości przypadków mastitis.
Dlaczego zapewnienie krowom odpowiedniega pola widzenia jest istotne?
Krowy doskonale wyczuwają mikroklimat budynku i instynktownie oceniają przydatność poszczególnych boksów do wypoczynku. Zwierzęta o wyższej pozycji w hierarchii stada na ogół zajmują boksy lepiej wentylowane. Bardzo istotnym czynnikiem komfortu leżenia jest też pole widzenia, które dotyczy najczęściej legowisk przyściennych. Jeżeli krowy kładą się przodem do ściany i nic przed sobą nie widzą, wówczas zaczynają odwracać głowę i skręcać szyję, aby dostrzec, co się wokół nich dzieje, a to oczywiście odbywa się kosztem komfortu. Na legowisku krowy powinny leżeć prosto, co oznacza, że ich zad ułożony jest przy krawędzi boksu, nad kanałem gnojowym; kręgosłup zaś położony jest równomiernie pomiędzy agrafkami. Taka pozycja sprawia, że legowisko utrzymane jest w czystości. Jeżeli jedna lub dwie nogi są wysunięte do przodu, głowa jest mocno skręcona lub zwierzę leży w pozycji skulonej, należy sprawdzić czy konstrukcja boksu legowiskowego jest prawidłowa. Warto wiedzieć, że za komfortową pozycję leżenia krów uznaje się tę, którą krowy przyjmują najczęściej podczas leżenia na pastwisku, czyli na brzuchu z wyciągniętymi tylnymi nogami.
Beata Dąbrowska
