Co to jest rolniczy handel detaliczny?

Ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia określa, że rolniczy handel detaliczny oznacza obsługę i/lub przetwarzanie żywności i jej przechowywanie w punkcie sprzedaży lub w punkcie dostaw dla konsumenta finalnego. Polega on na zbywaniu konsumentowi finalnemu żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu podmiotu działającego na rynku spożywczym. Konsument finalny z kolei oznacza ostatecznego konsumenta środka spożywczego, który nie wykorzystuje żywności w ramach działalności przedsiębiorstwa spożywczego.

Art. 44a ustawy określa, że produkcja i zbywanie żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego:

• nie mogą stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności i wpływać niekorzystnie na ochronę zdrowia publicznego;
• mogą być dokonywane w ilościach dostosowanych do potrzeb konsumentów;
• podlegają nadzorowi organów odpowiednio Państwowej Inspekcji Sanitarnej albo Inspekcji Weterynaryjnej;
• są dokumentowane w sposób umożliwiający określenie ilości zbywanej żywności;
• nie mogą być dokonywane z udziałem pośrednika, z wyjątkiem zbywania takiej żywności podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszy, organizowanych w celu promocji żywności, jeżeli pośrednik zbywa żywność:
  
  • wyprodukowaną przez tego pośrednika w ramach rolniczego handlu detalicznego,
  • wyprodukowaną przez inny podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny na obszarze powiatu, w którym pośrednik ten prowadzi produkcję żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego, lub na obszarze powiatu sąsiadującego z tym powiatem.

Z kolei ustawa z 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników (Dz. U., poz. 1961), wskazuje zasady produkcji żywności przetworzonej przez rolników.

Sprzedaż nie może być wykonywana na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej. Przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie powinna odbywać się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze. Z tej reguły wyłącza się ubój zwierząt rzeźnych i ich obróbkę poubojową, przemiał zbóż, tłoczenie oleju lub soku oraz sprzedaż podczas wystaw, festynów i targów.

Sprzedaż musi odbywać się wyłącznie w miejscach, w których produkty te zostały wytworzone lub przeznaczonych do prowadzenia handlu. Poza tym powinna być ewidencjonowana.

Musi być też zachowana zasada, iż ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu, z wyłączeniem wody.

Rolnicy mogą sprzedawać żywność w ramach rolniczego handlu detalicznego bez obowiązku płacenia podatku do kwoty 20 tys. zł. Zwolnienie ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie. Jeżeli rolnik sprzeda powyżej 20 tys. zł może dalej prowadzić działalność, ale będzie zobowiązany do zapłacenia podatku w wysokości 2%.