Czy mogę przekazać synowi grunty rolne, przed upływem 10 lat od ich nabycia?

Kwestię tę reguluje art. 2a Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Według tego aktu prawnego, nabywca nieruchomości rolnej musi prowadzić gospodarstwo, w skład którego weszła nabyta nieruchomość, przez co najmniej 10 lat od nabycia. W przypadku natomiast osoby fizycznej powinien także prowadzić to gospodarstwo osobiście. W okresie 10 lat nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom. Według ustępu 3 art. 2a, sąd na wniosek nabywcy nieruchomości rolnej wyrazi zgodę na dokonanie sprzedaży (dzierżawy) nabytych gruntów przed upływem okresu 10 lat. Zrobi to, jeżeli taka konieczność wynika z przyczyn losowych, niezależnych od nabywcy.

Niemniej w praktyce powstał problem z określeniem, czy konieczność uzyskania zgody sądu dotyczy także czynności pomiędzy bliskimi rolnika. Sprawa w tym zakresie trafiła do Sądu Najwyższego. SN podjął uchwałę z 22 czerwca 2017 r. (sygnatura akt III CZP 24/17). Stwierdził w niej, że „zbycie nieruchomości rolnej przez nabywcę przed upływem okresu przewidzianego w art. 2b ust. 1 Ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego osobie bliskiej w rozumieniu art. 2 pkt 6 wymienionej ustawy nie wymaga zgody sądu". Warto przypomnieć, że pod pojęciem osoby bliskiej należy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione.

Zatem musi Pan sprawdzić, czy następca wpisuje się w definicję osoby bliskiej. Obecnie prowadzone są prace legislacyjne dotyczące zmiany ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i zagadnienie to ma zostać uregulowane bezpośrednio w ustawie.

dr hab. Aneta Suchoń