11 czerwca 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. Nowe prawo ma zacząć obowiązywać dzień po jego ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, czyli zapewne jeszcze przed 20 czerwca.
Płatności dla małych gospodarstw – kto i ile dopłat dostanie?
Pierwsza ze zmian jakie wprowadza nowelizacja ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 jest nowa forma pomocy dla rolników, czyli płatności dla małych gospodarstw.
Dopłaty dla małych gospodarstw będzie mógł otrzymać rolnik, który ma co najmniej 1 ha użytków rolnych, ale też nie więcej niż 5 ha. Co istotne, płatności dla małych gospodarstw będą obowiązywać już w 2024 roku, ale także w kolejnych latach. Mają one zastąpić pozostałe formy dopłat bezpośrednich, w tym ekoschematy.
Stawka dopłat dla małych gospodarstw została ustalona na takim samym poziomie, jak miało to miejsce w 2023 r., czyli 225 euro/ha, a maksymalnie 1125 euro/gospodarstwo. Przy obecnym kursie euro byłoby to niespełna 5 tys. zł dla 5 ha gospodarstwa.
Nowy ekoschemat Grunty wyłączone z produkcji, czyli dobrowolne ugorowanie z dopłatą
Druga ważna zmiana to wprowadzenie nowego ekoschematu – Grunty wyłączone z produkcji. Jest to spełnienie jednego z postulatów protestujących rolników, którzy domagali się zniesienia obowiązku ugorowania 4% powierzchni gruntów rolnych (norma GAEC 8) jako warunku do otrzymania dopłat bezpośrednich. Obowiązkowe ugorowanie zostało wycofane, a w jego miejsce pojawia się dobrowolny ekoschemat.
Stawka dopłat do ekoschematu ugorowania będzie prawdodpodobnie wynosić ok. 560 zł/ha.
W UE podobne ekoschematy oparte na wyłączaniu pewnego procenta powierzchni gruntów ornych z produkcji rolnej funkcjonują już w:
- Bułgarii,
- Estonii,
- Słowacji
- i na Węgrzech.
Z kolei Szwecja, Grecja, Rumunia, Łotwa i Finlandia chce je wdrożyć od 2025 roku.
{embed_photo_link_tpr}446578{/embed_photo_link_tpr}
Dopłaty bezpośrednie 2024 – wnioski trzeba złożyć do ARiMR do 1 lipca
Rolnicy, którzy chcą otrzymać dopłaty bezpośrednie za 2024 rok muszą złożyć wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa najpóźniej do 1 lipca 2024 r. Do połowy czerwca do ARiMR wpłynęło ponad 950 tys. wniosków. Jeśli rolnik złoży wniosek później, to za każdy dzień zwłoki, Agencja potrąci 1% z przyznanych płatności.
Paweł Mikos
